Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), her yıl olduğu gibi 2021 yılı için de enflasyon sepetinde güncellemeye gitti. Tüketici fiyatları endeksinde (tüketici enflasyonu) ana grup ve madde ağırlıkları değişti.

Sözcü'nün haberine göre, pandeminin etkisiyle gıda ve sağlık ağırlığı artarken, alkol ve tütün ile eğlencenin ağırlığı düşerken, ekmek ve makarnadaki yükseliş dikkat çekti. 

Alkollü içecekler ve tütün grubu geriledi

TÜİK'e göre, ‘gıda ve alkolsüz içeceklerin' sepetteki ağırlığı yüzde 22,77'den yüzde 25,94'e yükselirken, ‘alkollü içecekler ve tütün' grubunun payı yüzde 6,06'dan yüzde 4,88'e geriledi.

Pandeminin etkisiyle sağlık harcamalarının ağırlığı yüzde 2,80'den yüzde 3,25'e yükseldi. Ulaştırmanın payı ise yüzde 15,62'den yüzde 15,49'a geriledi.

Turizmdeki gerilemeyle birlikte lokanta ve otellerin ağırlığı yüzde 8,67'den yüzde 5,91'e, eğitimin ağırlığı yüzde 2,58'den yüzde 2,28'e, eğlence ve kültür yüzde 3,26'den yüzde 3,01'e, giyim ve ayakkabı yüzde 6,96'dan yüzde 5,87'ye düştü.

Ekmek ve makarnanın ağırlığı arttı 

Pandemi ve artan yoksullaşmanın etkisiyle gıda sepetinde yer alan maddelerin ağırlıklarındaki değişimde de görüldü.

Ekmeğin ağırlığı yüzde 2,1738'den yüzde 2,4745'e, makarnanın ağırlığı yüzde 0,1591'den yüzde 0,1623'e, pirincin ağırlığı yüzde 0,3077'den yüzde 0,36'ya yükseldi.

Yufkanın ağırlığı 0,1002'den 0,1144'e yükseldi.

Dana etinin ağırlığı yüzde 2,1438'den yüzde yüzde 2,0120'ye geriledi. Kuzu etinin ağırlığı yüzde 0,9770'den yüzde 0,9820'ye, tavuk etinin ağırlığı yüzde 0,8320'den yüzde 1,1435'e, sakatatın ağırlığı yüzde 0,0397'den yüzde 0,0556'ya yükseldi.

2018 yılına kadar enflasyon sepetinde ağırlığı gerileyen ekmeğin, 2019’dan itibaren yönünü değiştirmesi ve son iki yılda sofralardaki ağırlığının artışı dikkat çekti.

Makarnanın enflasyon sepetindeki ağırlığının da 2017 sonrasında düzenli olarak arttığı görüldü.

Ekmek enflasyon oranını aştı 

TÜİK verilerine göre, son 1 yılda ekmek fiyatları yüzde 17,78, makarna fiyatları yüzde 20,53 artış gösterdi. Ekmek ve makarnadaki artış oranı yüzde 14,97 olan enflasyon oranının belirgin şekilde üzerine çıktı.

TÜİK'ten, pandemi etkisi notu 

TÜİK tarafından yayımlanan açıklama notunda, pandeminin etkisine değinilerek şöyle denildi:

“2020 yılında ortaya çıkan COVID-19 salgını, hanehalkı tüketim harcamalarını önemli derece etkilemiştir. Salgın sebebiyle tüketim alışkanlıklarında oluşan değişimlerin bir kısmı geçici olurken, bazılarının ise uzun süre devam edeceği öngörülmektedir.”

2020 yılında 418 olan TÜİK'in enflasyon sepetindeki madde sayısı 2021'de 415'e düştü. Turşu ve sweatshirt (kadınlar için) sepete eklendi.

Tere, erik, normal buzdolabı (derin donduruculu), karışım kumaşlar ve şofben ise sepetten çıkan maddeler oldu.

TÜİK, hanehalkı bütçe anketi (HBA) verilerine göre, TÜFE sepetinde yer alan mal ve hizmetler hanehalklarının en güncel tüketim yapısını yansıtacak şekilde güncellediğini belirtiyor.