Devlet tarafından kişi ve kurumlara verilen kamusal hizmetlerin karşılığı olarak alınan ücrete vergi adı verilir. Vergiler birçok çeşitlilik gösterir. Ödenmeyen durumlarda vergi borcu olarak devletin sisteminde kayıt altına alınır. Vatandaşlar tarafından ödenen vergi borçları sorgulama işlemiyle öğrenilebilir. Vergi borcunun olup olmadığını ve tutarı öğrenmek adına e devlet kapısı üzerinden ya da gelir idaresi başkanlığının resmi web sitesi üzerinden borcunuzu sorgulatabilirsiniz. Birkaç adımla birlikte sorgulama işlemini tamamlayabilirsiniz.

Türk Vergi Sistemi esas itibariyle beyan esasına dayanmaktadır. Beyan esası ise mükelleflerin elde ettiği gelirlerini bizzat kendilerinin İdareye bildirmesine dayalı bir sistemdir. Bu sistemde vergi matrahı mükellef tarafından belirlenip idareye beyan edilir.

Mükellefin idareye bildirdiği vergi matrahının kanunlara uygunluğu ve doğruluğu Vergi Dairesi tarafından kontrol edilir. Vergi Dairelerince yapılan kontroller neticesinde mükellefin eksik veya hatalı beyanda bulunduğunun ya da hiç beyanda bulunmadığının tespiti hallerinde vergi, vergi idaresince tarh edilir. Verginin tarhı, vergi alacağının kanunlarında gösterilen matrah ve nispetler üzerinden vergi dairesi tarafından hesaplanarak bu alacağın miktar olarak tespit edilmesidir. Verginin tahakkuku ise, tarh ve tebliğ edilen verginin ödenmesi gereken safhaya gelmesidir.

Mükellefler süresinde beyan edilmeyen bir vergi ya da mükellefiyetle ilgili yerine getirilmesi gereken bir hususun yerine getirilmemesi nedeniyle ceza, zam ve faiz ödemek zorunda kalacaklardır.

Vadesinde ödenmeyen kamu alacakları için ödeme emri düzenlenir. Kamu borcunu vadesinde ödemeyenler adına vergi dairesince düzenlenen ödeme emri, borçlulara borçlarını ödemeleri veya bu borçlarla ilgili mal bildiriminde bulunmaları konusunda yapılan bir bildirimdir. Ancak ödeme emrinin düzenlenmesi ile vergi dairesi aynı zamanda kamu alacağının tahsili için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun gereği cebri tahsilat işlemlerine de başlamış sayılır.

Bu bağlamda borçlulara 7 gün içinde borçlarını ödemelerini veya bu borçlarla ilgili mal bildiriminde bulunmalarını bildirmek için “ödeme emri” düzenlenir ve tebliğ edilir. Asıl borçlulardan tahsilat yapılamaması halinde, kanuni temsilci, limited şirket ortağı, yabancı şahıs veya kurum mümessilleri gibi borçtan sorumlu olanlara da ödeme emri tebliğ edilerek borcun ödenmesi veya mal bildiriminde bulunması istenilir.

Vergi borcu sorgulama işlemi için e devlet sisteminden yararlanabilir ya da internet web sitesini kullanarak vergi borcu sorgulaması gerçekleştirebilirsiniz. Gelir idaresi başkanlığının sahip olduğu web sitesi üzerinde ilgili form bulunur. Sorgulama formunu uygun bir şekilde doldurduktan sonra vergi borcunuzu sorgulayabilirsiniz. E devlet sistemi üzerinden sorgulama yapmak istiyorsanız e devlet resmi giriş sayfasını açmanız ardından TC kimlik numarası ve şifreniz ile birlikte sisteme giriş yapmanız gerekir.

Giriş işlemini yaptıktan sonra e devlet sisteminin ana sayfasında yer alan arama butonuna Gelir İdaresi Başkanlığı vergi borcu sorgulama yazıp işleme devam edebilirsiniz. Karşınıza çıkan Gelir İdaresi Başkanlığına ait olan güncel ve toplam borçlarınıza bu alanda ulaşabilir, gerekli sorgulama işlemini tamamlayabilirsiniz. İnternet tarayıcısı üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı internet ve vergi dairesi yazarak resmi web sitesine girebilir karşınıza gelen formda gerekli bilgileri doldurarak sorgulama işlemini yapabilirsiniz.

Ölüm halinde vergi cezaları nasıl silinir?

İşte vergi affının ayrıntıları

Kabine toplantısından hangi kararlar çıktı? Ehliyet affı, vergi affı ne zaman uygulanacak?