Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor

Yayınlanma: 18 Nisan 2024 Perşembe 12:25

Aksa Akrilik, 200 beyaz yakalı çalışanı için dört günlük çalışma haftası denemesini başlattıktan 1 yıl sonra, Türkiye'de bu sistemi çalışanların maaşlarını veya sosyal haklarını değiştirmeden temelli benimseyen ilk şirket oldu. Şirket, 4 gün mesai uygulamasına devam etme kararı aldı. Türkiye'de az örnekleri bulunan bu sistem, dünyada nasıl yaygınlaşıyor?

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 1 — Yalova'da bulunan ve mavi yakalı işçiler de dahil olmak üzere 1200 kişilik bir işgücüne sahip olan Aksa Akrilik Kimya Sanayii AŞ, operasyonel verimliliği artırmak ve iş-yaşam dengesini teşvik etmek amacıyla daha kısa çalışma haftası pilot denemelerine 1 yıl önce başlamıştı. Ancak saatlik bazda ücretlendirilen ve fazla mesai ücreti alan işçiler, 4 günlük çalışma haftası uygulamasına dahil edilmemişti.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 2 — Şirketin açıklamasına göre, haftada 4 gün mesai uygulayan çalışanlar, önceki gibi 08:00-17:00 saatleri arasında çalışmaya devam etti. 4 günlük mesai uygulamasının başlamasının ardından, Aksa Akrilik'e yapılan nitelikli iş başvurularında %100'lük bir artış yaşandığı belirtildi.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 3 — BloombergHT'nin sorularını yanıtlayan CEO Cengiz Taş, 4 günlük çalışmanın çalışanlar arasında güçlü destek gördüğünü belirtti. Ayrıca, bu uygulamanın şirket içinde işbirliğini artırdığını ve ekip ruhunu desteklediğini açıkladı.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 4 — Deneme ile haftada dört gün çalışma uygulamasına katılım oranı yüzde 94 seviyesinde kaydedilirken, Aksa çalışanlarıyla yapılan bir ankette, dört günlük çalışma haftasının çalışan bağlılığını, üretkenliği, motivasyonu ve iş-yaşam dengesini artırdığı ifade edildi.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 5 — **DÜNYADA DA KALICI HALE GETİRİLİYOR**
Dört günlük çalışma haftasına ilişkin tartışmalar ilk kez COVID-19 salgınıyla alevlendi.
Bu uygulama, başta Avrupa olmak üzere birçok ülkede denemeye başlandı. Habertürk'ün haberine göre; Dünyanın en büyük 4 günlük çalışma haftası denemesini ise Birleşik Krallık gerçekleştirdi. Haziran ve Aralık 2022 arasında 6 ay boyunca, Birleşik Krallık'taki 61 şirkette çalışanlar, normal işlerinin %100'ünü yerine getirme taahhüdü karşılığında, aynı ücreti alarak normal saatlerinin %80'inde çalıştılar.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 6 — Uygulama hakkında yayımlanan bir rapora göre, bu firmaların en az %89'u hâlâ bu politikayı uyguluyor ve en az %51'i 4 günlük çalışma haftasını kalıcı hale getirmiştir.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 7 — Çalışma, Çarşamba günü Cambridge ve Oxford Üniversiteleri ile Boston College'dan araştırmacılarla birlikte kar amacı gütmeyen '4 Days a Week' düşünce kuruluşu olan Autonomy tarafından yayınlandı. Rapor, çalışma saatlerinin azaltılmasının personel ve şirketler için son derece faydalı olduğunu belirtiyor.
Denemenin sonunda çalışanlar daha iyi fiziksel ve zihinsel sağlığa, daha iyi iş-yaşam dengesine ve genel yaşam memnuniyetine sahip olduklarını bildirdiler. Ayrıca, işten daha az yorulduklarını ve bu iyileşmelerin bir yıl sonra da devam ettiğini belirttiler.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 8 — **BELÇİKA**
Belçika, aslında Avrupa'da 4 günlük çalışma haftasını hayata geçiren ilk ülke olmuştu. Şubat 2022'de Belçikalı çalışanlar, maaş kaybı olmaksızın normal 5 gün yerine tam çalışma haftasını 4 günde gerçekleştirme hakkını kazandı. Yeni yasa geçen yıl 21 Kasım'da yürürlüğe girdi ve çalışanlara haftada dört gün mü yoksa beş gün mü çalışacaklarına karar verme olanağı tanıdı.
Belçika Başbakanı Alexander de Croo, değişikliğin Belçika'nın katı işgücü piyasasını daha esnek hale getirmesine yardımcı olacağını ve insanların aile yaşamlarını kariyerleriyle birleştirmelerini kolaylaştıracağını umduğunu belirtti. Ayrıca, yeni modelin daha dinamik bir ekonomi yaratması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Ancak Belçika'da haftada 4 gün çalışma seçeneği herkes için çekici gelmeyebilir. Bazı tam zamanlı çalışanlar, saatlerini yoğunlaştırmayı tercih etmeleri durumunda gerçekten de çok uzun çalışacaklarından dolayı buna sıcak bakmıyorlar.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 9 — **ALMANYA**
Almanya, Avrupa'daki en kısa ortalama çalışma haftalarından birine sahip. Dünya Ekonomik Forumu'na (WEF) göre, ortalama çalışma haftası 34,2 saat. Ancak sendikalar, çalışma saatlerinin daha da azaltılması yönünde çağrıda bulunuyorlar. Ancak, değişikliğin ana nedeni ülkede yaşanan iş gücü ihtiyacı.
1 Şubat itibarıyla Almanya'da, toplamda 6 ay sürecek pilot bir uygulama başlatıldı ve 45 şirket, 4 günlük çalışma haftasını test etmeye başladı. Yalnızca daha kısa bir çalışma haftasına uygun olan şirketleri kapsayan bu girişim, Berlin merkezli Intraprenör ve kar amacı gütmeyen 4 Day Week Global (4DWG) tarafından yönetiliyor.
Forsa anketine göre, Almanya'da çalışan insanların %71'i haftada yalnızca 4 gün çalışma hakkına sahip olmak istiyor. İşverenler arasında ise üçte ikiden fazlası bunu destekliyor. Önemli bir çoğunluk (%75), dört günlük haftanın çalışanlar için arzu edilir olduğuna inanırken, çoğunluk (%59) bunun işverenler için de başarılabilir olması gerektiğini düşünüyor. Ancak Almanya hükümeti, olumlu verilere rağmen henüz yasalaştırmaya yönelik bir açıklamada bulunmadı.

Haftada 4 Gün Çalışma Modelini Benimseyen İlk Türk Şirket Oldu! Türkiye'de Örnekleri Az Olan Bu Sistem Dünyada Nasıl Uygulanıyor 10 — **PORTEKİZ**
Uygulamadaki başarının ardından Portekiz, bu adımı atarak uygulamaya katılan ülkeler listesine girdi.
Geçen yılın haziran ayının başında duyurulan pilot çalışmaya 39 özel şirket katıldı. Londra ve Reading Üniversiteleri tarafından derlenen deneme raporuna göre, Portekiz'de insanların %72'si haftada 40 saatten fazla çalışıyor ve bu durum, OECD ülkeleri arasında üçüncü en uzun çalışma haftasına sahip ülke konumunda.