Kaşıkçı davasında ABD de dönüyor: Veliaht prens 'dokunulmaz'

The Washington Post gazetesi yazarı Cemal Kaşıkçı'nın İstanbul'da bulunan Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda 2018 yılında katledilmesi ardından nişanlısı Hatice Cengiz'in açtığı davada istenilen görüş bildirildi.

ABD'de görülen davada istenilen görüşte Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın dokunulmaz olduğu ifade edildi.

Biden yönetimi, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'a, Prens'in talimatıyla öldürüldüğünü söylediği Washington Post muhabiri Cemal Kaşıkçı'nın nişanlısı tarafından açılan davada dokunulmazlık görüşünü açıkladı.

ABD'de görülen davanın bu görüş çerçevesinde ilerlemesi bekleniyor.

Başbakan olması dokunulmaz yaptı

Adalet Bakanlığı avukatları tarafından Dışişleri Bakanlığı'nın talebi üzerine mahkemeye yapılan başvuruda, Bin Selman'ın kısa bir süre önce Suudi Başbakanı olduğu ve bu nedenle yabancı bir hükümet başkanı olarak dokunulmazlık hakkına sahip olduğu belirtildi.

Perşembe gecesi geç saatlerde yapılan başvuru, Adalet Bakanlığı'nın dokunulmazlık meselesi ve prensin davanın düşürülmesi için öne sürdüğü diğer argümanlar hakkında mahkemede görüş bildirmesi için mahkemeye verilen sürenin dolmasından hemen önce yapıldı.

"Suudi Arabistan Krallığı Başbakanı Muhammed bin Selman, hükümetin başındadır ve dolayısıyla bu davadan muaftır" denilen başvuruda, cinayet yine de "tiksindirici" olarak nitelendirildi.

Beyaz Saray, Suudi Arabistan liderliğindeki OPEC+'in ABD'ye doğrudan bir hakaret olarak gördüğü petrol üretim kesintisinin ardından ilişkilerin yeniden değerlendirildiğini söylemişti. Petrol kesintisi nedeniyle "zaten çileden çıkmış olan ve yeniden değerlendirme çağrısında bulunan Kongre üyeleri, prense dokunulmazlık verilmesiyle daha da büyük bir tepki göstereceklerdir" yorumları yapıldı.

Suudi usulü parlamenter sistem

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz el-Suud yayınladığı kararname ile kabinede değişikliğe gitmiş, bu değişiklikle birlikte Veliaht Prens Muhammed bin Selman, başbakan olarak atanmıştı.

İngiliz The Guardian gazetesinde yer alan habere göre uzmanlar, sözkonusu atamanın Kaşıkçı'nın öldürülmesindeki rolüyle bağlantılı olarak Veliaht Prense ABD'den gelebilecek "potansiyel zarar" gibi görülen bir davadan korumak için atıldığı yorumunu yapmıştı.

Suudi Arabistan, Kral Selman'ın Suudi yasalarında bir istisna yaptığını ve oğlunu başbakan olarak atadığını ve şimdiye kadar şahsen sahip olduğu ikili kral ve başbakan unvanından resmen vazgeçtiğini duyurmuştu.

ABD’nin Kaşıkçı raporu

ABD’nin, 2021 yılında kamuoyuna açıkladığı Cemal Kaşıkçı cinayeti ile ilgili istihbarat raporunda "Suudi Arabistan Veliaht Prensi'nin, İstanbul, Türkiye'de gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın yakalanması veya öldürülmesine yönelik operasyonu onayladığını değerlendiriyoruz" denilmişti.

Kaşıkçı'nın öldürülmesi

Suudi yönetimine muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı, 2 Ekim 2018'de İstanbul'daki Suudi Arabistan Konsolosluğu'nda öldürülmüştü.

Suudi yetkililer Kaşıkçı'yı ülkeye dönmeye ikna etmek için gönderilen görevli ekibin onu "kendi başlarına hareket ederek" öldürdüğünü, yukarıdan böyle bir emir almadıklarını söylemişlerdi.

Fakat Birleşmiş Milletler tarafından konuyu araştırmakla görevlendirilen Agnès Callamard, Kaşıkçı'nın "önceden ayrıntılarıyla planlanmış bir cinayete kurban gittiği" sonucuna varmıştı.

Türkiye'den 'R'

Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında, İstanbul 11'inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açılmıştı. Kovuşturma aşamasında sanıklar hakkında kırmızı bülten çıkarılırken, davanın 31 Mart 2022'de görülen celsesinde cumhuriyet savcısı dosyanın Suudi Arabistan adli makamlarına devri için mütalaa vermişti. Mahkeme de, taleple ilgili Adalet Bakanlığı'na görüş sormuştu. Adalet Bakanlığı'nın olumlu görüş vermesinin ardından mahkeme, davanın Suudi Arabistan'a devredilmesine hükmetmişti.

Gazeteci Cemal Kaşıkçı davasının Arabistan’a devri sonrasında Ankara ve Riyad arasında ikinci bahar resmen başlamış ve Suudi Arabistan veliaht Prensi bin Selman Türkiye'de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmüştü.

Öte yandan gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın ölümüne ilişkin davanın devrinin ardından Suudi Arabistan, 2020 yılından beri Türkiye ürünlerine uyguladığı ambargoyu kaldırma kararı vermişti.

Erdoğan Kaşıkçı cinayetiyle ilgili neler demişti?

“Veliaht Prens dedi ki, Kaşıkçı başkonsolosluktan çıktı. Bunlar dünyayı enayi zannediyor, insanları enayi zannediyor. Bu millet enayi değil, hesabı sormasını bilir”

“Kaşıkçı'nın bedeni nerede? Suudi gazetecinin ölüm fermanını kim imzaladı? Aralarında bir adli tıp görevlisinin de bulunduğu 15 katili iki uçakla İstanbul'a kim yolladı?"

“Suudi Arabistan'daki mahkeme süreci hakkında birçok soru işareti bulunduğu bir sır değil. Mahkemeyi çevreleyen neredeyse tam bir şeffaflık yokluğu, duruşmaların kapalı yapılması ve Kaşıkçı'nın katillerinin fiilen serbest oldukları iddiaları uluslararası toplumun beklentilerini karşılamıyor ve Suudi Arabistan'ın itibarını zedeliyor."

"Bizim, insanlığın çıkarları böylesi bir suçun bir daha hiçbir yerde işlenmemesini sağlamaktan geçer. Cezasızlıkla mücadele bu neticeye varmanın en kolay yoludur. Ve Cemal'in ailesine bunu borçluyuz."

“Yargılayamıyorsanız, suçun işlendiği yer İstanbul olduğu için bunu İstanbul mahkemelerinin uluslararası hukuka göre yargılaması gerekir”

halktv.com.tr// Dış Haberler

Suudi Arabistan Veliaht Prensi, Arap Birliği Zirvesi'ne katılmayacak