'Casus balon' krizinde yeni perde
İsminin açıklanmasını istemeyen üst düzey bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in Beijing seyahatine ilişkin gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Yetkili, “Başkan (Joe) Biden ile Devlet Başkanı Şi (Cinping) arasında geçen kasım ayında Bali'de yapılan görüşmenin ardından, Dışişleri Bakanlığı ve diğer kurumlar, Bakan Blinken'ın bu ay Beijing'e yapacağı önemli ve anlamlı bir geziye hazırlanmak için Çinli mevkidaşlarıyla yoğun bir şekilde çalıştı” dedi.
Bakanın iki ülke arasındaki ilişkilerin tüm unsurlarını kapsayacak geniş kapsamlı bir gündemi ele almak için bu gece Beijing'e gitmek için hazır olduğunu belirten yetkili, ancak ABD Savunma Bakanlığı'nın ABD hava sahasında Çin'e ait yüksek irtifa gözetleme balonu tespit ettiğini ve bunun planları değiştirdiğini söyledi.
Yetkili, “Bu konu hakkında Çin hükümeti ile çeşitli düzeylerde doğrudan iletişim kurduk. Bakan ve Müsteşar Yardımcısı (Wendy Sherman) Blinken’ın ziyaretinin erteleme kararı alındığı mesajını çarşamba akşamı açık ve doğrudan Çin’in Washington merkezli üst düzey yetkililerine iletti. Aynı mesaj Beijing'deki üst düzey yöneticilere de iletildi” ifadelerini kullandı.
'Koşullar uygun değil'
ABD’nin sözkonusu balon hakkında müttefiklerini de bilgilendirdiğini ifade eden üst düzey yetkili, şöyle konuştu:
“Çin’in özür beyanını not ettik, ancak bu balonun hava sahamızda bulunması egemenliğimizin yanı sıra uluslararası hukukun açık bir ihlalidir. Ve bu kabul edilemez. Kurumlar arası ortaklarımızla ve Kongre ile yaptığımız istişarelerden sonra, şu anda Bakan Blinken'in Çin'e seyahat etmesi için koşulların uygun olmadığı sonucuna vardık. Sahip olduğumuz en karmaşık ikili ilişkiyi sorumlu bir şekilde yönetmek için diplomasiye inanıyoruz.”
Yetkili, koşullar uygun olduğunda Blinken'ın ilk fırsatta Çin’e seyahat etmek istediğini ve Çin ile iletişim kanallarını açık tutmaya devam edeceklerini dile getirdi.
Bu olayın Çin ile ABD arasında önemli bir kriz olup olmadığı sorusunu yanıtlamaktan kaçınan yetkili, olayın "kabul edilemez ve sorumsuz bir olay olduğu” konusunda Çin’e net bir şekilde mesaj verdiklerini yineledi.
Kanada'da 'casus balon' alarmı
Öte yandan Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Kanada'nın ulusal savunmadan sorumlu birimleri, cuma günü ikinci bir şüpheli casus balon vakasını doğruladı ve yetkililerin bunu izlediğini söyledi.
Kanada Ulusal Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "Yüksek irtifada bir gözetleme balonu tespit edildi ve hareketleri [Kuzey Amerika Havacılık ve Uzay Savunma Komutanlığı] NORAD tarafından bilfiil takip ediliyor" ifadeleri yer aldı.
Açıklamada, "Kanadalılar güvende ve Kanada, hava sahasının güvenliğini sağlamak için olası ikinci bir vakanın izlenmesi de dahil adımlar atıyor" diye eklendi.
Ne olmuştu?
Pentagon, Çin’e ait bir yüksek irtifalı istihbarat balonunun ABD üzerinde uçuş yaptığını ve Amerikan ordusunun balonu takip ettiğini açıklamıştı.
Perşembe günü ABD'li yetkililer "yüksek irtifa istihbarat balonunun" Çin'den geldiğinden emin olduklarını söylemişti.
Bir basın toplantısı düzenleyen Pentagon sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder balonun "ticari hava trafiğinin çok üzerinde olduğunu ve yerdeki insanlar için askeri ya da fiziksel bir tehdit oluşturmadığını" belirtmişti.
ABD’nin konunun ciddiyeti üzerine Çin makamları ile irtibata geçtiğini belirten yetkili, balonun önceki gün Montana eyaleti üzerinde olduğunu (Montana eyaletinde ABD’nin nükleer silahları bulunuyor), düşürülmesi durumunda yerde kalıntılarının büyük hasara yol açabileceğini söylemişti.