Borsa bugün neden rekor kırdı ve aslında ne oldu?

İşte BİST-100 endeksinin 100 bini aşmasına neden olan yönetmelik. Resmi Gazete’de bugün yayımlanan yönetmelik değişikliğinin anlamı ne; önümüzdeki günlerde piyasaları nasıl etkileyecek?

Türkiye "Basel"den kopuyor, Borsa farkında değil çoşuyor...

Bugün piyasalarda birarada çok nadiren görünen, göeünse de devamı pek mümkün olmayan iki şey gerçekleşti. Dolar hızla değer kaydett ama böyledurumlarda genellikle düşen borsa endeksi (BİST 100) tersine değer kazanarak, uzun süredir net şekilde kıramadığı 100 bin direncini kırdı ve 102 bini gördü.

Peki ilk bakışta bu birbirini ile çelişen iki gelişme nasıl gerçekleşti. Ve daha önemlisi bu durum devam eder mi?

Borsa endeksinin içinde banka hisselerinin payının ağırlığı fazla. İsterse pek çok hisse düşsün veya yerinde saysın, birkaç büyük banka hissesi çıktığında borsa endeksi de ağırlıklı ortalama hesaplaması nedeniyle bütün olarak yükseliyor. Bunu bilen spekülatörler de zaten banka hisseleri yükseldiğinde derhal diğer hisselerde de alıma geçebiliyor. Bugün de banka hisseleri olumlu anlamda hareketliydi.

Piyasaya bunun nedeni sorulduğunda ortaya atılan bir gerekçe Resmi gazetede bugün yayımlanan bir yönetmelik değişikliği…

İşte o değişiklik aynen şu şekilde:

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

BANKALARIN ÖZKAYNAKLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 5/9/2013 tarihli ve 28756 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin sekizinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanı yürütür.

Peki bu ne anlama geliyor? İşte değiştirildiği bildirilen Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:

BANKALARIN ÖZKAYNAKLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK’teki o madde:

Özkaynak unsurlarına uygulanacak indirim esasları

MADDE 9 – (1) Aşağıda belirtilen kalemler çekirdek sermaye hesaplamasında indirim kalemi olarak dikkate alınır.

İşte bu sermayeden indirim esaslarında bir değişiklik yapıldı. 8. Fıkra b bendindeki o değişiklik şurada yapıldı:

(8) Aşağıda sayılan kalemler, bu maddenin önceki tüm fıkra hükümleri uygulandıktan sonra bulunan ana sermaye ve katkı sermaye toplamından indirilir.

1. a) Kanunun 50 ve 51 inci maddeleri hükümlerine aykırı olarak kullandırılan krediler,
2. b) Kanunun 57 nci maddesinin birinci fıkrasındaki sınırı aşan tutarlar ile bankaların alacaklarından dolayı edinmek zorunda kaldıkları ve aynı madde uyarınca elden çıkarmaları gereken emtia ve gayrimenkullerden edinim tarihinden itibaren beş yıl geçmesine rağmen elden çıkarılamayanların net defter değerleri,

Buraya kadar tamam; demek bazı kalemlerin sermaye toplamından indirilmesinden vaz geçildi. Yani bankalar artık sermaye yeterliği rasyolarını tutturmakta daha avantajlı. Yani yeni sermaye eklemek, karşılık ayırmak gibi konularda eskisi kadar zorlanmayacaklar. Yani durum aynı iken karları sanal olarak artmış olacak. İşte borsacılar da sanal olarak artacak bu banka karlarının kokusunu almış gözüküyor.

Peki ama bu durum acaba göründüğü gibi mi? Bu kararın olumlu ve olumsuz yanları neler? Olumlu yanı zaten şu an piyasada borsa endeksinde görülüyor. Ya olumsuz yanı? CHP’li Selin Sayek Böke’ye göre aslında durum çok vahim. Çünkü bu bütün dünya bankacılarının uyduğu Basel kurallarından çok ciddi bir kopuş anlamına geliyor. Öyle ki AKP’nin AB’den kopuşuna benzer bir sonucu olacak bu hamlenin ekonomi için.

İşte Sayek Böke’nin bugün attığı o twitler:

Eğer Böke’nin eleştirileri doğru çıkarsa bugün sanal karlara aldanıp Borsa’ya yönelen küçük yatırımcının çok ama çok dikkatli olmasında fayda var diyelim şimdilik.

Cüneyt Akman