Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, DHA’nın sorularını yanıtladı. Ağaoğlu, Türkiye’de tüketicilerin “indirim zaafı” olduğunu ve indirimli olduğu iddia edilen ürünlerin fiyatlarının önceden şişirilerek “yalancı indirimler” yapıldığını söyledi.

Ağırlıklı olarak giyim sektrörünün yerli tüketicilerin “zaafını” iyi analiz ettiğini ifade eden Ağaoğlu, “Bizim tüketicimiz özellikle dar ve orta gelirliler, zor kazandıklarından olsa gerek indirimi seviyorlar. Bir malın fiyatına yüz lira etiket koyun kimse bakmıyor. Fakat iki yüz yazıp sonra yüz yirmi beş yazıldığında herkes o malı almaya gidiyor. Çünkü indirim var” dedi.

Ağaoğlu, Tüketici Kanunu’nun “yalancı indirimleri” yasaklamış olduğunu ve indirimi satışa konu edilen malın, indirimden önceki düşük fiyattan satıldığının ispatı satıcıya ait olduğunu hatırlatarak, “Beş yüz lira etiket fiyatı konulan bir ceket iki yüz liraya indirildiyse ve o beş yüz liradan satılmamışsa daha önce indirim miktarı iki yüz lira üzerinden talep edilebilir. Tüketici şayet indirime konulan bir malın fiyatının şişirildiğini ve sonrasında yalancı bir indirim yapıldığını düşünüyorsa hiç tereddüt etmeden ve internet ağı üzerinden de bizzat kaymakamlığa giderek ‘Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurup gerçek indirime kavuşabilir. Ben geçtiğimiz yıl cep telefonuma gelen bir mesajla yüzde atmış beş indirim vaadine inanıp tanınmış bir markadan ceket aldım ve kasa da bin dört yüz lira istediler ve benden bin dört yüz lira tahsil ettiler. Oysa o ceket hiçbir zaman dört bin liraya satılmamıştı. Bu nedenle Tüketici Hakem Heyetine başvurdum. Tanınmış bu marka bin dört yüz lira üzerinden yüzde atmış beş indirimi bana ödemek durumda kaldılar” dedi.

Tüketicilerin haklarını aramaları gerektiğini söyleyen Ağaoğlu, “Tüketici kanununda yalan indirimler yasak olduğu gibi ‘kapatıyoruz’, ‘tasfiye ediyoruz’ gibi zarına satışlar kesinlikle yapılamaz. Şayet iş yeri adres değişikliği veya sektör değişikliği yapılacaksa; azami üç ay, şirket tasfiye ediliyorsa en fazla altı ayda bu durumun sonlanması gerekiyor. Böyle yıllar süren kapatıyoruz gibi zararına satışlar şeklinde indirimler de yasak tüketici kanununa göre yasak” dedi.

Fiyatların normal olduğunu ancak satışların düşük olduğunu belirten bir esnaf, “Geçen seneye nazaran şu anda esnaf iyi durumda değil. Beklediğimiz müşteri kapasitesi yok. Fiyatlarımızın düşük olmasına rağmen müşteriler fiyatlardan şikayetçi” dedi.

Müşterilerinin genel olarak Arap müşterilerden oluştuğunu söyleyen esnaf, “Türkler uğramaz oldu. Nerdeyse maliyetine satışlar başladı artık. Ona rağmen de beklediğimiz oranda müşteri yok, satış yapamıyoruz. Satışlar şu anda orta halli, beklediğimiz kadar bir satış yok. Düşüş yaşandı. Turist azlığı var, Turistler gitti çoğunlukla. Burayı turistler döndürdüğü için fazla bir şey yok. Durgunluk var yani işlerde” dedi.

Ürünleri indirimlerle neredeyse yarı fiyatına sattıklarını söylen bir esnaf, “Herkes fiyatları çok yüksek buluyor. Fiyatları çok yüksek buluyorlar, biz de verdiğimiz fiyatlardan para da kazanamıyoruz. İnsanlar yüksek buluyor ama biz yine para kazanamıyoruz” dedi.

Tüketicilerin yaptığı alışverişlerdeki değişim hakkında konuşan bir hanutçu, “Geliyoruz müşteri götürelim diyoruz, günde bir tane müşteri götürebiliyoruz. Çünkü insanların cebinde para yok. İyi olur diyoruz ama esnaflar ağlıyor, iş yok. Allah hayretsin diyoruz, olacak inşallah diyoruz, ama çok kötü işler. İndirim olsa da müşteri yok. Hepsi kuru kalabalık, diyorum size, sünnetçi de, çeyizci de doğru düzgün iş yapmıyor. Millet günde ya üç parça ya bir parça, bazen siftahsız eve gidiyoruz. Bu dolar işlerimizi çok etkiledi, onun farkındayım. Daha önce dolar yükselmediği için işler iyidi, işler idare ediyordu iş yapılıyordu. Dolar yükseldikten sonra bir baktık işler kesilmeye başladı. Geçen sene daha iyiydi, Araplar falan vardı. Bizim işimiz Araplarla yürüdüğü için, o yüzden daha iyi oluyor öyle. Geçen sene en azından biraz kendimizi toparlıyorduk ama bu sene sıfırız. Ne olacak bilmiyoruz” dedi.

İşlerin yolunda olmadığını ve durumun hala kötü olduğunu ifade eden bir esnaf, “Geçen sene de aynı, ondan önceki sene de aynı, bu sene de aynı. Bir değişiklik yok yani, aynı devam. Şu an piyasa baya durgun, insanlar iş yapamıyor. Millet parasını harcamaya korkuyor şu an, millette para olsa bile harcamaya korkuyor. Para bile kalmadı millette. Kalabalık ama çoğu kuru kalabalık, sanki gezmeye gelmiş, bakmaya fiyatları araştırmaya gelmiş. Millet parasını harcamaya korkuyor açıkçası. Aslında pek şaşırmıyor, çok büyük bir düşüş yok fiyatlarda. Hafif bir oynama var sadece, başka da bir şey yok” dedi.