Güneş lekeleri, özellikle yüz ve ellerde görülen açık-koyu kahverengi lekelerdir. Dermatoloji Uzmanı Dr. Hasan Alakbarov, güneş lekelerinden korunma ve tedavi yöntemleri hakkında bilgiler verdi.
GÜNEŞ LEKELERİ NASIL OLUŞUR?
Güneş lekeleri, çocukluktan itibaren güneşe uzun süreli maruz kalma sonrası derinin melanosit dediğimiz renk hücrelerinden kaynaklanarak oluşur.
Genellikle 30'lu yaşlardan sonra görülmeye başlar.
Yaş arttıkça kişide güneş lekelerinin sayısı artabilir.
Koyu deri tipi olanlara kıyasla açık derili kişilerde daha erken yaşta ve çok sayıda ortaya çıkma riski vardır.
GÜNEŞ LEKELERİ TANISI NASIL KONULUR?
Güneş lekelerine inspeksiyon ve klinik muayene ile tanı konulabilir.
Ama derinin diğer renk artışı ile giden, bazıları kötü huylu olabilecek hastalıklarından ayırt edebilmek için dermatoskop denilen cihazla bakılması daha uygun olur.
GÜNEŞ LEKELERİ VE DERİ KANSERİ RİSKİ
Güneş lekeleri, iyi huylu (non-kanseröz) lezyonlar olsa da, çok sayıda güneş lekesi ve çilleri bulunan kişiler deri kanserleri açısından normal popülasyona göre daha risklidir.
Ayrıca güneş lekeleri, derinin 'melanom' denilen kanser türüyle bazen benzerlik gösterebileceği için kuşkulu lezyonlarda ayırıcı tanı için mutlaka dermatoloji uzmanına başvurulması gerekir.
KORUNMA YOLLARI
- Çok güneşli havalarda dışarıda uzun süre bulunmamak.
- Güneşin çok yoğun olduğu öğle saatlerinde bilinçsizce güneşlenmemek.
- Gerekli durumlarda koruyucu giysi ve geniş kenarlı şapka kullanmak.
GÜNEŞ LEKELERİNİN TEDAVİSİ
- Güneş lekelerinin tedavisi, genellikle kozmetik amaçlarla yapılır.
- Tedaviye mutlaka lezyonların kesin tanısı konulduktan sonra başlanmalıdır.
- Tedavide soğuk azotla dondurma (kriyoterapi) ve leke açıcı çeşitli lazer sistemleri kullanılıyor.
- Güneş lekelerinde topikal krem tedavileri ise genellikle başarısız sonuç verdiğinden önerilmiyor.
- Cilt bakım ürünleri direkt güneş lekesi yapmasa da, uygun olmayan ürünlerin özellikle yaz aylarında kullanılması ciltte farklı lekelere neden olabilir.
- Bu yüzden cilt bakım ürünlerini seçerken mutlaka öncesinde bir dermatoloji uzmanına danışılması ve onun önerileri doğrultusunda uygun ürünleri kullanmak hem cilt kalitenizi arttıracak hem de leke oluşumu gibi yan etkilerin önüne geçilecektir.
GÜNEŞ KREMİ KULLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Güneş kremi kullanmak güneşin kanserojenik zararlı etkilerinden korunmak, güneş yanıklarının önüne geçmek ve güneşin deriyi yaşlandırıcı etkilerini azaltmak açısından çok önemlidir.
Güneş kremi seçerken ürünün hem UVA hem de UVB filtreleri içermesine, suya ve terlemeye karşı dayanıklı olmasına, etki süresinin uzun olmasına, zararlı maddeler içermemesine dikkat edilmelidir.
Ayrıca her deri tipine göre (yağlı, hassas, kuru ve s.) özel güneş kremleri kullanmak güneşten korunmanın yanı sıra ek faydalar da sağlayacaktır.
Güneş kremlerinde 'SPF' adı verilen koruma faktörü numaraları mevcuttur. Tercihen 'SPF' değerinin 30 ve daha üzerinde olması önerilir.
Güneş kremi güneşe çıkmadan yarım saat önce sürülmelidir. Soğuk mevsimlerde günde 2 kez yeterli olurken, sıcak mevsimlerde ve kayak aktivitelerinde ise 2-3 saatte bir yenilenmelidir.
Ayrıca, bilinenin aksine güneş kremleri deride D vitamini yapımına da çok engel olmamaktadır. Ne kadar yüksek koruma faktörü olursa olsun, belli miktarda güneş ışığı derimize geçerek bize yetecek kadar D vitamini yapımını uyarmaktadır.