Olumsuz düşüncelerle siz de mücadele ediyorsanız, bilin ki yalnız değilsiniz. Aslında hepimizde bir olumsuzluk önyargısı vardır. Olumsuzluk önyargısı, olumsuz şeyleri olumlu şeylerden daha yoğun bir şekilde fark etmemiz ve hissetmemiz anlamına gelir. Bu durum olumsuz şeylerin zihinsel sağlığımız üzerinde daha büyük bir etkisi olduğunu gösterir. Bir sürü olumlu şey deneyimlesek bile tek bir olumsuz şey tüm günümüzü mahvedebilir.
Peki, bu kadar çok olumsuz düşünmeyi nasıl bırakabiliriz? İlk olarak, kendinize çok yüklenmeyin. Unutmayın, bazen hepimiz olumsuz hislere ve düşüncelere sahip oluruz ve bu durum normaldir. Olumsuz düşüncelerinizi değiştirmeye çalışırken kendinize şefkat göstermeyi unutmayın. Bu sırada beyinlerimizin alışık olduğunu yapmayı sevdiğini bilmek de faydalı olacaktır. Uzun zamandır olumsuz düşüncelerin etkisinde kaldıysak duygularımızı düzenlemek ve daha olumlu düşüncelere geçmek biraz daha zor ve daha yavaş olabilir. Zaman içinde gelişmeyi görmek için aşağıdaki stratejilerden faydalanabilirsiniz.
Hayat bazen beklemediğin kadar yorucu ve yıpratıcı olabilir hatta yaşadığın süreç belki tahmin edebileceğinden çok daha can acıtıcı oldu. Bir ilişkinin bitimi, bir kayıp, ailevi ya da kendinle savaştığın sorunlar…
Her şeyin kötü gittiğini düşünüyorsanız toparlanmanıza yardımcı olabilecek birkaç önerimiz var.
1) Çevrendeki olumsuz insanlara dikkat et
Teşhisi zor, uzak durmak yorucu. Bir insanın sizi manevi olarak kötü etkileyip, etkilemediğini anlamak için sohbetlerinizi gözden geçirin. Karşınızdaki kişiye sorunlarınızı açtığınızda sizi ne kadar dinliyor, yargılıyor? Daha da önemlisi yanından ayrıldıktan sonra nasıl hissediyorsunuz?
Kendinizi suçluyorsanız ve konuşmadan önceki ruh halinizden daha kötü bir hale büründüyseniz büyük ihtimalle sizi zehirleyen ve beslemeyen bir ilişkidesinizdir. Kendinize inanmadığınız bir süreçteyseniz böyle dönemlerde bilhassa zehre değil, panzehre ihtiyacınız vardır.
2) İlişkilendirme tarzınızı fark edin
Yaptıklarınızın önemli olmadığını ve tüm sıkıntılarınızın başkalarından kaynaklandığını mı düşünüyorsunuz? Elbette bu bazen doğru olabilir, ancak bu "dışa yönelik atıf" hayatımızın kontrolünden vazgeçtiğimiz anlamına gelir ve bu bizi daha kötü hissettirebilir. Bu düşünceyi değiştirmek için kontrolünüzün olduğu şeyleri düşünmeye çalışın. Hepimizin hayatın bazı yönleri üzerinde kontrolü vardır.
Yoksa tüm dertleriniz için hep kendinizi mi suçluyorsunuz? Kötü şeyler için kendimizi suçladığımız bu "içe yönelik atıf" tarzı, özgüvenimize ve ruh sağlığımıza zarar verebilir. Bu düşünceyi değiştirmek için her şeyin kontrolünüzde olmadığını kabul edin. Hepimiz kötü şeyler yaptık, o şartlarda elimizden gelenin en iyisini yaptığımızı fark edersek onları geride bırakabiliriz. Bu ilişkilendirme tarzlarından herhangi biri kontrol edilmediklerinde sorun yaratabilirler. Öyleyse bu atıf tarzlarına karşı dikkatli olmakta yarar var.
3) Hava alın
Kendini yineleyen klişelerden olduğu düşünülse de sıradaki iki öneri, basit olmasının yanı sıra iyi bir ruh hali için büyük bir etki sağlıyor. İlk olarak havasız ve boğucu ortamlarda kalmamalısınız. Eğer bulunduğunuz ortam iyi havalandırılmıyorsa olabildiğince dışarıda olmaya çalışın. Vücudunuzda birçok bölgeye iyi etki eden temiz hava ruhunuz için de birebir. Mutluluk hormonu diye bilinen serotonin salgısı temiz hava ile aktive olur. Öte yandan bol oksijenli ortamlar beynin ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlama gücüne sahiptir.
4) Hayal gücünüzü kullanarak olumlu duygular yaratın
Olumsuz şeyleri hayal etmekte gerçekten çok iyiyiz. Bu yüzden kendinizi olumlu şeyleri hayal etmeye zorlamak bu kalıpları değiştirmeye yardımcı olabilir. Sadece deneyin ve olumlu şeyler hayal edin. En sevdiğiniz yemeği yediğinizi, en sevdiğiniz kişiyi gördüğünüzü veya sevdiğiniz bir yere gittiğinizi hayal edin.
5) Olumsuzlukları azaltın
Daha az olumsuz hissetmenin en kolay yollarından biri, sizi daha az olumsuz hissettiren şeyler yapmaktır. Kendinizi iyi hissettiren aktivitelere katılın. Mesela arkadaşlarınızla zaman geçirin, yürüyüşe çıkın, el işi yapın ya da dans edin. Size ne iyi geliyorsa onu yapın. Diğer taraftan, kendinizi olumsuz hissetmenize neden olan aktivitelerden uzak durmaya çalışın. Örneğin, telefonunuzda veya sosyal medyada ne kadar zaman geçirdiğinizi takip edin. Bu aktiviteler o anda iyi hissettirebilir ancak dikkatli olmazsak olumsuz duygu ve düşünceleri artırabilir. Sağlığınıza zarar vermek yerine yardımcı olacak şekilde teknolojyii kullanmak için akıllı telefonunuzu nasıl bilinçli olarak kullanacağınızı öğrenin.
5) Tekrarlayan düşünce döngülerinizi durdurun
Bitkin düşene kadar olumsuz şeyler üzerinde mi düşünüyorsunuz? Bunu hepimiz zaman zaman yapıyoruz, ancak bu bize pek de yardımcı olmuyor. Ayrıca sağlığımız için oldukça zararlı. Durmadan aynı şeyleri düşünmeye saplandıysak bu durumu durdurmak zor olabilir. Aslında bir şeyi düşünmemeye çalışmak çoğu zaman onu daha da fazla düşünmemizi sağlayabilir. Bunun yerine olumsuz düşünceleri durdurmak için vücudunuzu harekete geçirin. Örneğin, koşuya çıkabilir veya soğuk duş alabilirsiniz. Vücutla yapılan bu fiziksel aktiviteler enerji kaynaklarınızı başka bir yere yönlendirir ve olumsuz düşüncelerin zihninizden uzaklaşmasına yardımcı olur.