İlişkilerden bahsedince çoğumuzun aklına ilk olarak para gelmez. Ancak bütün ilişkilerde olduğu gibi parayla da sağlıksız bir ilişki kurmuş olabilirsiniz. Bu durum ne yazık ki dünyamızın genel sorunlarından biri. Eğer parayla sağlıksız bir ilişkiniz varsa günlük hayatta sakin ve mutlu olmanız çok zor. Sonuçta ne zaman bir şey alacak olsanız kalbiniz çarpar, anksiyete yaşarsınız. Bu yazımızda parayla ilişkinizin sağlıksız olduğunu gösteren işaretlere bakacağız.
Her şeyden önce bir noktaya değinmek gerekiyor! Temel ihtiyaçlarınızı karşılayacak kadar para kazanmıyorsanız, bu durum parayla aranızın kötü olduğu anlamına gelmez. Geçiminizi sağlamakta zorlanıyorsanız ya da faturalarınız biriktiyse henüz parayla ilişki içinde değilsiniz. Sizin ve ailenizin temel ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek kadar para kazanmamak, toplumumuzdaki çok daha büyük sorunlardan kaynaklı bir durumdur. Artık hepimiz biliyoruz ki bu kişisel bir sorun değil! Bu nedenle parayla olan ilişkiniz hakkında konuşmadan önce, finansal olarak istikrarlı bir yerde olmanız gerek. Öte yandan önemli gelir kaynakları olduğu halde parayı yönetemeyen çok sayıda insan var. Gelin detaylara birlikte bakalım.
1. Kalan paranıza bakmıyor musunuz?
Psikolojiye göre bir şeylerden kaçınmak bir tür başa çıkma yöntemidir. Mesela gerekli konuşmaları ertelemek ya da kötü bir şey çıkacak diye doktora gitmemek günlük hayatta karşımıza en sık çıkan kaçınma davranışlarındandır. Aynı şekilde borcunuzu görmezden gelmek veya banka bakiyenizi kontrol etmemek gibi bazı alışkanlıklar da kaçınma belirtisidir. Bu durum ne yazık ki parayla ilişkinizin sağlıksız olduğunu gösterir.
2. Paraya çok mu inanıyorsunuz?
Parayla sağlıklı bir ilişki tarafsız olmalıdır, ancak sınırlı inançlar bu tarafsızlığın önüne geçer. İnançlar sizi birçok yönden kısıtlar. Örneğin, paranın kötü olduğunu düşünüyorsanız, “açgözlü” veya “kötü” olmak istemediğiniz için terfi almaktan kaçınabilirsiniz. İşin kötü tarafı bunu asla yapmayacağınızı düşünseniz de bilinçaltı sizi oraya yönlendirebilir.
Bu sınırlayıcı inançlar, kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Sizinkini bulmak için ailenizin çocukken parayla ilgili söylediklerini düşünün. Öncelik para biriktirmek miydi? Para harcadığınız zaman azarlandınız mı? Yoksa aileniz ayıp olduğu için sizinle parayı hiç tartışmadı mı? Bu konularda gidebildiğiniz kadar geçmişe gitmeniz gerek.
Para hakkında ne hissettiğinizden emin değilseniz, basit bir etkinlik yapabilirsiniz. “Para, almak, vermek, maaş, banka, gelir, istihdam” gibi bazı basit sözcükleri düşünün, aklınıza ilk gelen şeyi bir yere not edin. İşte bu kadar!
Bu sınırlı inançların değişebileceğini unutmayın.
3. Çevrenizdekilerle kıyaslıyor musunuz?
“Karşılaştırma neşe hırsızıdır” mantrasını hiç duydunuz mu? Bu doğru da olsa, özellikle sosyal medya yaygınlaştıktan sonra, kendimizi diğerleriyle karşılaştırmamak imkansız oldu. Yine de parayla ilişkiniz söz konusu olduğunda, mali durumunuzu sürekli etrafınızdakilerle karşılaştırmak çok sağlıksız bir davranış. Hem kendinizi boşuna üzüyorsunuz hem de motivasyonunuz azalıyor.
4. Para kazanmayı çok mu önemsiyorsunuz?
Kişisel değerinizin ne kadar para kazandığınıza bağlı olduğunu düşünüyorsanız ve bu nedenle, bir arkadaşınızın daha yüksek maaşına üzülüyorsanız neden böyle hissettiğinizi sorgulamalısınız. Bunun tam tersi olarak çok para kazandığınızda daha iyi bir insan olduğunuzu düşünmek de doğru değil.
5. Hediye almayı sever misiniz?
Hediye kabul edememek ya da arkadaşlarınızın sizi yemeğe çıkarmasını kaldıramamak kendinizi değersiz hissettiğinizin bir işaretidir. Bu davranışı sergileyen kişi, kendisine verilenleri hak etmediğini düşünür. Çünkü o insan her şeyi kendi başına kazanmak zorunda olduğuna inanır. Bu, sadece para konusunu değil hayatın her yerini etkileyen çok sağlıksız bir düşüncedir.
6. Harcamalarınız kronik mi?
ListeList'te yer alan içeriğe göre, sürekli olarak sahip olduğunuzdan daha fazlasını harcayan biriyseniz, kesinlikle parayla sağlıksız bir ilişkiniz var. Para harcamak hayatın gerekli bir parçası olsa da, neden fazla harcama ihtiyacı hissettiğinizi düşünmelisiniz. Mesela ihtiyacınız olmayan bir şeyi satın alana kadar sadece onu düşünüyorsanız, ya da yeni bir ürün aldığınızda kendinizi tamamlanmış hissediyorsanız parayla ilişkinizi bir kez daha gözden geçirin