Finlandiya'nın merkezinde bulunan Petäjävesi köyü, tarım arazileri, göller, 18. yüzyıldan kalma ahşap bir kilise ve dikkat çekici bir grup kediye ev sahipliği yapıyor. Beyaz göğüsleriyle diğer smokin kedilere benzeyen bu kedilerin en dikkat çeken özelliği ise kök kısmında koyu renk olup, uçlara doğru beyaza dönüşen ombré kürk şeritleri.
Genetikçi Hannes Lohi ve Helsinki Üniversitesi'ndeki ekibi, bu kedilerin bu eşsiz görünümünü nasıl kazandığını anlamak için DNA analizleri gerçekleştirdi. 9 Mayıs'ta Animal Genetics dergisinde yayımlanan raporlarına göre, bu olağanüstü kürk desenine popüler bir Fin yemeğinden esinlenerek "salmiak" veya "tuzlu meyankökü" adı verilen yeni bir gen mutasyonunun sebep olduğu ortaya çıktı.
Proje, 40'tan fazla kedi türünden 5.000 kan örneğinin bulunduğu bir biyobankaya sahip olan üniversite, genetik testler yapan bir evcil hayvan bakım şirketi ve kedilerinin DNA'sını araştırma için sunan kedi sahipleri ve yetiştiricilerin işbirliğiyle yürütüldü.
Araştırmanın baş yazarı Lohi, CNN'e yaptığı açıklamada, "Araştırma yaklaşımımız topluluk bilimidir," dedi. "Genellikle araştırma fikirleri, evcil hayvanlarında ilginç bir şeyler keşfeden kedi sahipleri ve yetiştiricilerinden geliyor."
Bu özel durumda, insanlar ilk olarak 2007 yılında Petäjävesi kedileri arasında alışılmadık beyaz renge sahip kedileri fark etti. Lohi ve ekibi, bu kedilerden beş tanesinden örnekler aldı ve hiçbirinin tipik olarak beyaz renge neden olan gen varyasyonlarına sahip olmadığını keşfetti.
Genetik sebebe odaklanmak için araştırmacılar iki kedinin tam genomunu sıraladılar ve KIT adı verilen belirli bir geni etkileyen daha önce bilinmeyen bir mutasyon buldular.
Ekip, salmiak kürk deseni için kullanılan gen varyantını w-sal olarak adlandırdı; beyaz tuz benekli siyah meyankökü. Araştırmacılar yeni gen varyantını salmiak renkli kediler ve biyobankadan alınan 178 normal renkli örnek üzerinde test etti. Beş salmiak kedisinin her birinde resesif genin iki kopyası vardı. Diğer kedilerden birkaçında bu genin bir kopyası bulunuyordu (benzersiz bir renkle sonuçlanmıyordu) ve geri kalanında hiç yoktu.
Araştırmada yer almayan Stanford Üniversitesi'nden genetik profesörü Greg Barsh, "Çalışmanın büyüleyici yönlerinden biri, bu çok önemli KIT geninin normal olarak düzenlendiği gerçekten karmaşık bir yolu ortaya çıkarmasıdır" dedi.