Son yıllarda yemek yeme alışkanlıklarımız fiziksel ihtiyacımızın dışında duygusal yemeye yönelmiştir. Modern yaşam koşulları ve olumsuz düşünceler düşünceler sonucu duygusal yemek yeme artmış ve yeme bozuklukları sıkça görülmeye başlamıştır. Nedir bu yeme bozuklukları? Sizler için araştırdık…
Yeme Bozukluğu Türleri Nelerdir?
Anoreksiya Nervoza
Anoreksiya Nervoza anormal derecede düşük vücut ağırlığı, yoğun kilo alma korkusu ve çarpık bir kilo veya şekil algısı ile karakterize edilir. Potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir yeme bozukluğudur. Anoreksiya Nervoza hastaları, kilolarını ve beden görünümlerini kontrol etmek için aşırı çaba sarf eder. Bu çaba yaşamlarının başka alanlarındaki performanslarını ve sağlıklarını önemli ölçüde etkiler. Hastalar kalorileri aşırı derecede sınırlama eğilimindedirler. Kilo vermek amacıyla aşırı egzersiz, müshil veya diyet yardımcıları veya yemek yedikten sonra kusma gibi yöntemler kullanırlar. Hastalar aynı zamanda besinlerin kilo alıcı etkisini azaltmak amacıyla laksatif (ishal yapıcı) , diüretik (su atıcı) gibi ilaçlara da başvurabilirler.
Bulimiya Nervoza
Bulimiya Nervoza aşırı yeme ataklarını takip eden kusmalarla karakterize eden hastalıktır. Hastalar genellikle kısa sürede çok miktarda yemek yerler ve ardından sağlıksız bir şekilde ekstra kalorilerden kendinizi kurtarmaya çalışır. Suçluluk, utanç ve aşırı yemekten kaynaklanan yoğun kilo alma korkusu nedeniyle kendilerini kusturmaya zorlayabilir veya kalorilerden kurtulmak için çok fazla egzersiz yapabilir veya müshil gibi başka yöntemler kullanabilir.
Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu (Binge eating)
Kişinin kısa bir zaman içerisinde, benzer koşullarda ve benzer sürede, çoğu kişinin yiyebileceğinden daha fazla miktarda yemek yemesidir. Kişi yemek sırasında yediklerinin miktarını kontrol edememesi ve yemeyi durduramaması şeklinde kontrol kaybı hissi yaşayabilmektedir. Kişi özellikle de stresli, mutsuz ve kaygılı durumlardayken yeme ataklarını geçirmektedir. Kişi burada stresiyle, kaygısıyla veya mutsuzluğuyla başa çıkabilmek için yemek yemeği bir çıkış yolu olarak görür ve ilerleyen dönemde bu durum alışkanlık haline geldiği için içinden çıkamadığı bir duruma dönüşür.
Yeme Bozukluklarına sıklıkla eşlik eden ruhsal sorunlar ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Depresyon
- Anksiyete Bozuklukları
- Kişilik Bozuklukları
- Alkol Madde Kullanım Bozuklukları
Yeme Bozuklukları Belirtileri Nelerdir?
Yeme bozukluğu kadınlarda ve erkeklerde görülebilen davranış bozukluklarındandır. Bu davranışta bulunan bireylerin gerek ailesi gerek sosyal çevresi bu durumdan negatif yönden etkilenmektedir. Bunun sebebi ise bireyin kilo vermek veya kilo almamak için besinlere karşı olan aşırı ilgisinin veya takıntısının sosyal çevresini de etkilemesidir. Genelde kilo vermek isteğiyle başlayan durumun sağlıklı kilo aralığında olunmasına rağmen durdurulamamasıdır. Şimdilerde toplumda sıklıkla görülmeye başlamıştır ve çoğu birey kendi kendine veya çevresi tarafından tanı koyma eğilimindedir. Peki yeme bozukluklarının belirtileri, semptomları nelerdir ve bireyler ne zaman bir uzmana başvurmalıdır?
Yeme Davranış Bozukluklarının Belirtileri:
- Sınırın altında kiloda olunmasına rağmen kilo vermek için diyet yapma çabasında olmak,
- Yiyeceklerin kalorisi ve yağ içeriği ile aşırı ilgilenmek,
- Yiyeceği küçük parçalara bölme, yalnız yemek yeme ve yemek yediğini saklama gibi yeme ile ilgili ritüeller geliştirmek,
- Yemek tarifleriyle aşırı ilgilenme, yemek yapmaktan hoşlanma fakat bunları başkalarına sunma veya yedirmek için yapmak,
- Depresyon ve uyuşukluk hali,
- Aile ve arkadaşlarından, sosyal çevreden kaçınma, izole olma hali,
- Aşırı yeme veya aç kalma davranışları arasında keskin geçişler olarak görülmektedir.
Bu belirtilerle beraber birey sınırın altında (Beden Kitle Endeksi<18) veya üstünde (Beden Kitle Endeksi >26) bir kiloda ise mutlaka bir uzmandan yardım almalıdır.