Kumaş gündelik hayatımızın her anına şahitlik eden hayatımızın vazgeçilmez bir parçası. Kumaş deyip geçmeyin...Kimyasal olarak işlenmiş sentetik kumaşlar ve yarı sentetik kumaşlar, sağlığınızı ve dünyamızı olumsuz yönde etkileyen toksin kaynağıdır. Elbiselerimizin hangi malzemelerden yapılıp, elbise olana kadar hangi tür kimyasallarla etkileştiğini biliyor muyuz?
Gündelik hayatımız, gece ve gündüz; çeşitli maddelerden üretilen kumaşlarla çevrilidir. Elbiselerimizden, yataklarımızdaki nevresim ve örtülere kadar; halılardan, mobilya veya araba koltuklarındaki kumaşlara varıncaya kadar 7 gün 24 saat kumaşlara temas ederiz. Giyim tarih boyunca insan bedenini fiziksel ve ruhsal etkilerden korumak için bir ihtiyaç olarak gelişmişken, günümüzde tam aksine zarar veren bir hale dönüşmeye başladı bile.
Çok da uzak olmayan bir zamana kadar insanlar doğal lifler dışında bir malzemeye sahip kumaşları bilmiyorlardı. Elbiselerin üretildiği iplikler; yün, kaşmir, pamuk, ipek, keten ve kenevir liflerinden yapılmaktaydı.
Kumaşlar yalnızca giyimde değil günlük hayatımızın pek çok alanında karşımıza çıkıyor. Nevresimlerde, mobilya ve arabalarımızdaki döşemelerde kadar günlük yaşantının her alanında kumaşlarla iç içeyiz. Buna rağmen çok azımız seçilen kumaş türünün sağlığımız için önemli olduğunun farkındayız. Kumaşlar hakkında yapılan araştırmalar sentetik ve yeni teknoloji ürünü kumaşlardan uzak durulması gerektiğini gözler önüne seriyor. Dolabınızda naylon, polyester, akrilik adına ne varsa terk edip; pamuk, keten, yün, ipek, kaşmir gibi doğal kumaşlar kullanmalısınız.
Geçmişte insanlar doğal liflerden yapılan yün, kaşmir, pamuk, ipek, keten ve kenevir gibi kumaşları kullanırdı. Fakat bugünkü giyim mağazalarına göz atarsanız suni ipek, polyester, akrilik, asetat ve naylon gibi sentetik kumaşlardan başka bir ürün bulamazsınız. Sunulan ürünler leke tutmayan, kırışmayan, nanoteknoloji ile üretilen suni kumaşlardan öteye gitmiyor ne yazık ki.
Kumaşlar hakkında yapılan araştırmalar sentetik ve yeni teknoloji ürünü kumaşlardan uzak durulması gerektiğini gözler önüne seriyor. Dolabınızda naylon, polyester, akrilik adına ne varsa terk edip; pamuk, keten, yün, ipek, kaşmir gibi doğal kumaşlar kullanmalısınız. Kimyasal olarak işlenmiş sentetik kumaşlar ve yarı sentetik kumaşlar, sağlığınızı ve dünyamızı olumsuz yönde etkileyen toksin kaynağıdır. Doğal lifler kullanılarak üretilmiş olsa bile elbiselerimiz üretim aşamasında çeşitli kimyasal apre işlemleri nedeniyle toksik maddeler ile yüklenebiliyor.
Kumaşların yeni teknolojilerle üretilmesi işleri kolaylaştırıyor gibi görünse de sağlığımızı tehlikeye attığı da bir gerçek. Unutmayın kimyasal işlem görmüş doğal veya sentetik her türlü kumaş, cilt yoluyla vücudunuza nüfuz ediyor. Özellikle parlak renkli, plastik baskılı kıyafetler sadece yetişkinlerin değil çocukların da sağlığını etkiliyor.
EN ZARARLI KUMAŞ TÜRLERİ
Giyim, nevresim veya kumaş kaplı mobilyalar alırken ürünlerin etiketlerini mutlaka kontrol edin. Kumaşların ham maddelerini öğrenmeniz zararlı olanlardan uzak durmanıza, bilinçli seçim yapmanıza yardımcı olacaktır.İşte kaçınmanız gereken insan vücuduna en zararlı kumaş çeşitlerinin listesi ve bu kumaşların yerine geçebilecek daha sağlıklı ham maddeye sahip doğal kumaşlar.
Polyester satın alabileceğiniz en tehlikeli kumaştır. Polyester naylon ve plastikten elde edilir. Derinin hava almasını önler. Polyester ve naylon kumaşlar gribal enfeksiyonlara davetiye çıkarmakla birlikte, çeşitli cilt hastalıklarına ve kadın hastalıklarına sebep olabilir. Hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırma, polyester iç çamaşırlarının sperm sayısı ve hareketliliğinde düşüşlere sebep olduğunu göstermiştir. Benzer çalışmalar insanlar ve fareler üzerinde de yapılmıştır. Polyester sentetik yapısı itibariyle, çok güçlü bir elektrostatik potansiyel üretir. Yapılan bir diğer araştırmada hamileliği normal devam eden 5 ile 7 arasında köpeğe %100 polyester kıyafetler giydirilmiştir. Ve araştırmanın ilk ayı içerisinde bu köpeklerden ikisinin elektrostatik enerjilerinin aşırı artması sonucu progesteron oranlarında aşırı düşüş nedeniyle ani düşük yaptıkları görülmüştür.- Polyester, satın alabileceğiniz en kötü kumaş türlerinden biridir. Polyester kumaşlar, sentetik polimerlerden yapılır. Vücudun nefes almasını engeller, terleme yapabilir. Bazı polyester türleri biyolojik olarak parçalanabilirken, polyesterlerin çoğu biyolojik olarak parçalanamaz.
Akrilik kumaşlar sentetik polimerler olan akrilik liflerinden yapılır. Akrilik ipliklerle dokunmuş kumaşlar, çocuklarda teri iyi çekmediği için vücudun ısı dengesini bozar ve gribal enfeksiyonlara sebep olabilir. Daha da ötesi, polimerler plastiğin ana maddesidir ve kanserojendir. Akrilik kumaşlar, akriliğin ham maddesi petroldür ve uzun süre deri ile temasından kaçınmak gerekir. Yüzde yüz akrilik elbiselerde alerjik reaksiyonlar görülebilir.
Rayon geri dönüştürülmüş odun hamurudur. Düzenli yıkama ve giyinmeye karşı dirençli olması için kostik soda, amonyak, aseton ve sülfürik asit ile işlem görmüştür.
Asetat ve triasetat selüloz denen ağaç liflerinden yapılır ve son ürün oluşturmak için geniş bir kimyasal işleme tabi tutulur. Asetat ve Triasetat, odun hamuru selülozundan yapılır ve ürünü son haline getirmek için kapsamlı kimyasal işleme tabi tutulur.
Naylon petrolden yapılır, kalıcı ve zararlı olabilen kimyasallar ile işlenir.
Leke tutmaz, ütü gerektirmez, buruşmaz, güve kovucu her şey. Leke tutmaz ve buruşmaz kumaşların çoğu teflon gibi florlanmış kimyasallar ile işlenir.
Polyamid, petrolden yapılır ve halk arasında naylon adıyla bilinir. Bu yapay lif çoğu zaman zararlı olabilecek kalıcı kimyasal işlemlerden geçer. Hava almaz ve terlemeye neden olur.
Viskoz (viskon) kumaşlar, düzenli yıkama ve kullanımda özelliklerini koruması için kostik soda, amonyak, aseton ve sülfürik asit gibi kimyasallarla muamele edilmiş, geri dönüştürülmüş odun hamurudur. Viskon işlemiyle yapılan suni ipek olarak da bilinen bu tür lifler üretilirken zararlı karbon disülfit kullanılmaktadır.
Kimyasal işlem gören kumaşlar, herhangi bir kumaş ya da elbise, leke tutmayan, su geçirmez, kırışmama apreli veya güve ve böcek kovucu ise o kumaşlar çeşitli kimyasal işlemlerden geçirilmiştir. Lekelere karşı dayanıklı ve buruşmayan kumaşların birçoğu Teflon gibi perflorlu kimyasallar (PFC'ler) ile işlenir.
Özel amaçlar için kullanılan kumaşlar: Bu kumaşlar çeşitli kimyasal, nükleer, biyolojik vb. zararlı ortamlar için geliştirilen özel kumaşlardır. Ham maddesinin zararlı olması nedeniyle sağlığa zararlı olabilecek kumaşlardır. Bu tür kumaşlara, asbest kumaşlar örnek olarak gösterilebilir.
Modern Kumaşlar
Unutmayın! Doğal olanlar da dâhil birçok kumaş;
Deterjanlar,
Petrokimyasal boyalar,
Çekmeyi önlemek iç in formaldehit,
Uçucu organik bileşenler,
Dioksin üreten ağartıcı,
Kimyasal yumuşatıcılar içeren önemli bir işleme tabii tutulur.
Bu kimyasallar insan bedeni için zehirlidir, ağır metaller içerir ve çevreyi kirletirler.
Sağlığa zararlı kumaş türleri, hassas ciltlerde; kaşıntı, kızarıklık ve yanmaya neden olabilir.
Genel olarak, aşağıda belirtilen doğal liflerden üretilen elbiseleri tercih etmek gerekir:
- Pamuk,
- İpek,
- Keten,
- Kenevir,
- Yün,
- Kaşmir.
Son yıllarda her şeyde olduğu gibi organik ürün modası kumaşlara da yansıdı, artık organik kumaşlar ve organik giysiler de kendini mağazalarda göstermeye başladı. Ancak bazı uyanık üreticiler, organik kumaşları sadece üzerine organik tekstil etiketi basarak üretebileceklerini düşünüyor.
Peki, Ne Yapmalıyız?
İyi Kumaşlar Seçin: Kimyasallara karşı duyarlı iseniz ya da çevrenizi sağlıklı kumaşlarla donatmak istiyorsanız kumaş seçimi hakkında bilgi sahibi olmanız gerekir. Bugün ulaşabileceğiniz doğal kumaşlardan bazıları şunlar; pamuk, ipek, keten, kenevir, yün, kaşmir.
Günümüzde ne yazık ki organik kumaşlar da az da olsa işlenebiliyor. Yine de sentetik kumaşlara oranla daha sağlıklı seçenek olan doğal kumaşları kullanmanızı öneriyoruz. Üstelik mümkün olduğunca renksiz kumaşlar tercih etmekte fayda var, özellikle iç çamaşırlarında…
Doğal kumaşlar maddi açıdan biraz külfetli görünebilir. Ancak iyi kumaşa ve kıyafetlere harcadığınız her kuruşu geleceğe dair kıymetli bir yatırım olarak görebilir, kıyafetlerinizi uzun ömürlü kullanabilmek için özen gösterebilirsiniz. Teknolojinin hızla ilerlemesi doğal ürün seçeneklerini kısıtlarken bu tür yatırımlar ileri dönemlerde siz ve sevdikleriniz için sahrada su gibi kıymetli olacaktır.
Doğru Yöntemlerle Temizleyin: Kumaşların sağlığınıza zarar vermemesi için bir diğer önemli faktör temizleme yönteminizdir. Mümkün olduğunca kuru temizlemeden kaçının, çamaşırlarınızı doğaya ve size zarar vermeyen doğal temizleyicilerle yıkayın.
Organik gıda, saf su, doğal ve organik giysiler bir araya gelerek refah düzeyinizi artırabilir; daha sağlıklı bir hayata sahip olmanızı sağlayabilirler. Kullandığımız zehirli(zararlı) maddeleri hayatımızdan çıkarmak ilk bakışta çok bunaltıcı ve zor görünebilir ama her değişiklik gibi bu da adım adım başarılabilir. Zamanla hayatınızdaki ve çevrenizdeki değişimi göreceksiniz. Dünyadaki değişimler hayatınızda yaptığınız küçük değişikliklerle başlar.
Kaynak:tekstilsayfasi.