İltihap kurutucu ve enfeksiyon önleyici baharatları sofradan eksik etmemeli. Peki hangi baharatlar hangi şifaları içerir? İşte detaylar...
KAN ŞEKERİ DENGELEYEN TARÇIN
Tarçın, yemek tariflerinde, sütlü tatlılarda ve farklı unlu mamullerde sıkça kullanılan popüler bir baharattır. Bu baharatın tıbbi faydalarını sağlayan ana bileşik, sinnamaldehit adı verilen bir bileşiktir ve birçok sağlık yararı sunabilir.
Tarçın, güçlü bir antioksidan aktivitesine sahip olup aynı zamanda iltihapla savaşmaya yardımcı olabilir. Ayrıca kandaki kolesterol ve trigliserit seviyelerini düşürmekte etkili olduğu gösterilmiştir. Ancak tarçının en belirgin yararı, kan şekeri seviyeleri üzerindeki etkileridir.
Tarçın, sindirim sistemindeki karbonhidratların sindirim hızını yavaşlatarak ve insülin duyarlılığını artırarak çeşitli mekanizmalar aracılığıyla kan şekerini düşürebilir. Yapılan araştırmalar, tarçının diyabet hastalarında açlık kan şekeri seviyelerini %10-29 arasında düşürebildiğini ortaya koymuştur, ki bu oldukça önemli bir düşüş oranıdır. Genellikle etkili doz, günlük olarak 0.5-2 çay kaşığı tarçın veya 1-6 gram arasında değişebilir.
Bu nedenle tarçın, hem lezzetli bir baharat olarak kullanılabilir hem de sağlık açısından pek çok yararı olan bir besin maddesi olarak dikkate alınabilir.
GENÇ BİR BEYİN İÇİN ADAÇAYI
Orta çağ döneminde, güçlü iyileştirici özellikleri ile tanınan adaçayı, hatta vebaya karşı bile önlem almak amacıyla kullanıldı. Günümüzde yapılan araştırmalar ise özellikle Alzheimer hastalığı olan bireylerde adaçayının beyin fonksiyonlarını ve hafızayı olumlu yönde etkileyebileceğini göstermektedir.
Alzheimer hastalığı, beyinde bulunan asetilkolin adlı kimyasal habercinin seviyesinde düşüşe neden olur. Adaçayı, bu habercinin parçalanmasını engelleyebilme özelliğine sahiptir.
Hafif ve orta düzeyde Alzheimer hastalığına sahip 42 katılımcı ile gerçekleştirilen 4 aylık bir araştırma, adaçayı özünün beyin fonksiyonlarında önemli gelişmeler sağladığını gösterdi. Diğer araştırmalar da, adaçayının hem genç hem de yaşlı, sağlıklı bireylerde hafıza işlevini artırabileceğini göstermiştir. Bu nedenle adaçayının sağlık açısından faydaları oldukça dikkat çekicidir.
SİNDİRİM SİSTEMİNİ DÜZENLEYEN NANE
Nane, halk arasında ve aromaterapide uzun bir geçmişe sahip olan bir bitkidir. Birçok şifalı bitki gibi, nane içerisinde bulunan yağlı bileşenler sayesinde sağlık etkileri sunar ve sağlığınızı düzenleme kapasitesine sahiptir.
Bir dizi çalışma, nane yağının hassas bağırsak sendromu gibi sindirim sistemi sorunlarında ağrı yönetimini geliştirebileceğini göstermiştir. Bu yağ, kolon içindeki düz kasları gevşeterek bağırsak hareketleri sırasında yaşanan ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Aynı zamanda karın şişkinliği gibi yaygın bir sindirim sorununun da azalmasına yardımcı olabilir.
Aromaterapide nane yağının mide bulantısıyla mücadeleye yardımcı olabileceğini gösteren bazı çalışmalar bulunmaktadır. 1.100'den fazla doğum yapmış kadın üzerinde yapılan bir araştırma, nane aromaterapisinin mide bulantısını önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. Ayrıca ameliyat ve sezaryen doğum sonrasında da mide bulantısını azaltmada etkili olduğu bulunmuştur. Nane, sindirim sistemi sorunlarının hafifletilmesinde ve mide rahatsızlıklarının yönetiminde potansiyel sağlık yararları sunan önemli bir bitkidir.
İLTİHABI KURUTAN ZERDEÇAL
Zerdeçal, sadece sarı rengiyle değil aynı zamanda sağlığınıza altın gibi parlaklık katan güçlü bir etkiye sahiptir. Bu etkinin kaynağı, zerdeçalın içerdiği kurkumin (curcumin) adlı bileşiktir. Kurkumin, vücudun oksidatif hasarla mücadele etmesine ve kendi antioksidan enzimlerini artırmasına yardımcı olan son derece güçlü bir antioksidandır.
Bu özellikleri son derece önemlidir, çünkü oksidatif hasarın yaşlanmanın ve birçok hastalığın temelinde yer aldığı düşünülmektedir. Zerdeçal aynı zamanda güçlü bir anti-inflamatuar (iltihap önleyici) etkiye sahiptir ve bazı anti-inflamatuar ilaçların etkileri ile benzerlik gösterir. Ayrıca zerdeçal, DNA hasarını da engelleyebilir.
Uzun dönemde düşük seviyeli inflamasyonun, birçok kronik Batı hastalığında önemli bir rol oynadığı göz önüne alındığında, zerdeçalın çeşitli sağlık yararlarıyla ilişkili olduğunu görmek şaşırtıcı değildir.
Johns Hopkins Medicine yazarları, zerdeçalın beyin fonksiyonlarını geliştirebileceği, Alzheimer gibi hastalıklara karşı koruyucu etkileri olabileceği, kalp hastalığı ve kanser riskini azaltabileceği, ayrıca artrit gibi rahatsızlıkların semptomlarını hafifletebileceğini açıklamışlardır. Bu nedenle zerdeçal, sağlık açısından oldukça değerli bir baharat olarak öne çıkmaktadır.