Üniversitede cerrahi profesörü ve ayak doktoru (ayak hastalıkları uzmanı) Dr. David G. Armstrong, "Ayaklarımızı hafife alabiliriz" diyor. “Fakat bunları görmezden gelmemeliyiz. Ayak sorunları aktiviteyi gerçekten sınırlayabilir ve hareket etmeyi zorlaştırabilir."
Ayaklarınız şaşırtıcı derecede karmaşıktır. Her ayakta 26 kemik, 33 eklem ve bir sinir ve kan damarı ağı bulunur. Ayaklarınızda ayrıca tendon ve bağ adı verilen 100'den fazla kas ve bağlayıcı bulunur.
SORUNLARA DİKKAT EDİN
Ayak sorunları sinir bozucudan yıkıcıya kadar değişebilir. Mantarın neden olduğu ayak mantarı gibi cilt problemleriniz olabilir. Veya viral bir enfeksiyon olan siğilleriniz olabilir. Bunlar genellikle ciddi değildir. Ancak diğer bazı cilt enfeksiyonları tedavi edilmezse büyük hasara yol açabilir.
Ayrıca çekiç parmak gibi ağrılı yapısal problemlerle de karşılaşabilirsiniz. Çekiç parmak, ayak parmağının orta eklemindeki sert bir bükülmedir. Ayak parmağınızın çarpması veya çok sıkı ayakkabılar giymeniz buna neden olabilir. Bunyon, genellikle ayak başparmağının dış tarafında bulunan kemikli bir şişliktir. Bunyonlar ailelerde akma eğilimindedir. Her iki durum da ilk önce bol miktarda parmak boşluğu olan ayakkabılar giyilerek tedavi edilebilir.
Diğer yaygın ayak sorunları arasında spor yaralanmaları, ayak tırnağı sorunları ve ağrılı eklemler yer alır. Plantar fasiit adı verilen bir durum, gün içinde azalan keskin topuk ağrısına neden olur. Plantar fasiitli birçok kişi, kısmen ağrıya neden olan aktivitelerden kaçınarak birkaç ay içinde iyileşir. Ağrı daha uzun sürerse tıbbi tedaviye ihtiyaç duyulabilir.
Ayaklarınız vücudunuzun diğer bölgelerindeki sorunlar için erken ipuçları verebilir. Örneğin ayaklarınızdaki veya ayak bileklerinizdeki sert eklemler, başka bir yerde artrit belirtisi olabilir. Şişmiş ayaklar yüksek tansiyon, böbrek veya kalp hastalığının habercisi olabilir. Karıncalanma, yanma veya uyuşukluk bir tür sinir hasarının sinyali olabilir. Ayaktaki sinir hasarı genellikle diyabetin bir uyarı işaretidir.
AYAK SAĞLIĞI VE DİYABET
Şeker hastası olan kişilerin ayaklarına özellikle dikkat etmeleri gerekmektedir.Diyabetli kişilerin çoğunda (yaklaşık %60 ila %70) sinir sorunları gelişir. Bunlar hafiften şiddetliye kadar değişebilir. Diyabetik sinir hasarı veya diyabetik nöropati, ayaklarınızın hissini kaybetmenize neden olabilir ve bu da tehlikeli olabilir.
Diyabetik nöropatisi olan bir kişi bir çiviye basabilir ve günlerce farkına varmayabilir çünkü ayaklarındaki hissi kaybetmiştir. Ya da ayaklarını sıcak bir banyoya sokabilirler, ancak su çok sıcaksa ve hiçbir şey hissetmiyorlarsa yanıklar oluşabilir.
Yara veya yanıkların gecikmiş tespiti tedavinin gecikmesine neden olabilir. Ve gecikmiş tedavi enfeksiyon riskini artırır.
Ayak enfeksiyonları özellikle diyabetli kişiler için zararlı olabilir. İyi kan akışı, ayak yaralarının iyileşmesine ve enfeksiyonlarla savaşmaya yardımcı olabilecek antibiyotikler gibi ilaçların verilmesine yardımcı olur. Ancak diyabet ayaklara giden kan akışını azaltır. Bu enfeksiyonların iyileşmesini engelleyebilir.
Enfeksiyonlar iyileşmediğinde ayak parmağının, ayağın veya bacağın bir kısmının amputasyonu gerekebilir. Amputasyon, ölümcül bir enfeksiyonun vücudun geri kalanına yayılmasını önleyebilir. Ancak ampütasyonlar risklidir ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
AYAKKABI SEÇİMİ
Yaşınız veya sağlık durumunuz ne olursa olsun, bedeninize tam oturan, destekleyici ayakkabılar giymenin sağlığınız üzerinde büyük etkisi olabilir. Ancak araştırmalar çoğumuzun yanlış bedende veya ayağımıza tam uymayan ayakkabılar giydiğimizi gösteriyor.
Yaşlandıkça ayağımız biraz genişleme eğilimindedir ve hamilelik sırasında da genişleyebilir. Yani ayak boyutunuz 20 yaşında ölçüldüyse muhtemelen yıllar sonra aynı olmayacaktır.
Ayaklar ayrıca gün geçtikçe yavaş yavaş genişleme eğilimindedir. Bu nedenle, yeni ayakkabı alışverişi yapıyorsanız öğleden sonra veya ayaklarınızın biraz daha büyük olduğu akşam saatlerinde alışveriş yapmanız gerekmektedir.
Uzmanlar ayakkabının ön kısmında biraz boşluk bırakılmasını öneriyor çünkü yürürken ayaklarımız öne doğru kayma eğiliminde oluyor.
Ayak ağrınız ne zaman devam ederse, bir sağlık uzmanına görünmek iyi bir fikirdir. Ayaklarınıza hak ettikleri ilgiyi gösterin.
SAĞLIKLI AYAKLAR İÇİN TEMEL BAKIM
- Ayaklarınızı her gün yıkayın ve tamamen kurulayın.
- Çoraplarınızı günde en az bir kez değiştirin.
- Ayaklarınızı kesik, yara, şişlik, kuruluk ve enfeksiyonlu ayak tırnakları açısından düzenli olarak kontrol edin. Gerektiğinde tedaviyi uygulayın.
- Uygun destek sağlayan, iyi oturan, koruyucu ayakkabılar giyin. Ayakkabılarınızı düzenli olarak kontrol edin ve yıprandıklarında değiştirin.
- Tırnak ve ayak bakımı için bir güzellik salonunu ziyaret ediyorsanız, temiz ve eyaletinizin kozmetoloji kurulu tarafından lisanslı bir salon seçin. Her kullanımdan sonra salonun aletleri (tırnak makası, makas ve diğer aletler gibi) sterilize ettiğinden emin olun.
- Ayaklarınızda devam eden ağrı veya uyuşukluk ya da iyileşmeyen kesik veya yaralar varsa bir sağlık uzmanına başvurun.