Reading Üniversitesi'nin araştırması, hem ani hem de aşırı olabilen açık hava türbülansının son yıllarda dünya genelinde arttığını tespit etti.
Araştırmacılar, bu artış daha önce iklim değişikliğinin ilerlemesine paralel olarak gelecek için öngörülmüşse de, çalışmalarının bunun halihazırda gerçekleştiğini vurguladığını doğruladı.
Independent Türkçe'nin haberine göre; bu, karbondioksit salımlarından kaynaklanan daha sıcak havanın jet buharındaki rüzgar değişimini artırmasından ve bunun da rüzgarın belirli bir bölgede beklenmedik bir şekilde yön veya hız değiştirmesine neden olmasından kaynaklanıyor.
Geophysical Research Letters bilimsel dergisinde yayımlanan çalışma, türbülanstaki en büyük ani artışın ABD ve Kuzey Atlantik'te görüldüğünü ortaya koyuyor. Bununla birlikte bilim insanları Avrupa, Ortadoğu ve Güney Atlantik'teki popüler uçuş rotalarında da türbülansın arttığını tespit etti.
Atmosfer bilimci ve bu çalışmanın ortak yazarı Profesör Paul Williams, "İklim değişikliğinin gelecekte açık hava türbülansını artıracağını gösteren 10 yıllık bir araştırmanın ardından, şimdi artışın çoktan başladığını gösteren kanıtlarımız var" diyor.
Bu yeni araştırmada Kuzey Atlantik'teki 41 yıllık bir dönemin verileri incelendi. Bu veriler Avrupa ve Kuzey Amerika'daki dünyanın en yoğun uçuş rotalarını kapsıyor. Bulgular, yıllık toplam şiddetli türbülans süresinin 1979'da 17,7 saatken 2020'de yüzde 55 artarak 27,4 saate yükseldiğini ortaya koydu.
Öte yandan bu süre zarfında meydana gelen ılıman türbülans yüzde 37 artarak 70 saatten 96,1 saate yükseldi. Son olarak, 2020'de yıllık toplam hafif türbülans süresi 1979'da kaydedilen 466,5 saatten yüzde 17 daha fazla, yani 546,8 saatti.
Araştırmaya öncülük eden bilim insanları, tehlike potansiyelini ve havayolu şirketlerinin halihazırda her yıl milyonlarca sterlin harcamasını gerekçe göstererek, açık hava türbülansını tahmin etmek için yatırım yapılması gerektiğini söylüyor.
Doktora araştırmacısı Mark Prosser, "Türbülans uçuşları sarsıntılı hale getirir ve zaman zaman tehlikeli olabilir. Havayolu şirketlerinin artan türbülansı nasıl yöneteceklerini düşünmeye başlamaları gerekecek çünkü bu durum sadece ABD'de sektöre yılda 150 ila 500 milyon dolara mal oluyor" dedi.
Türbülansta geçirilen her ilave dakika, uçaktaki aşınma ve yıpranmanın yanı sıra yolcuların ve uçuş görevlilerinin yaralanma riskini de artırıyor.
Profesör Williams, "Gelecek onlarca yılda daha çetin zorlu hava şartlarının daha sarsıntılı uçuşlara dönüşmesini önlemek için gelişmiş türbülans tahmin ve tespit sistemlerine yatırım yapmalıyız" diye ekledi.