İnsanı insan yapan en önemli özelliklerinden biri 'öz farkındalık', artık robotlar için de geçerli olabilir.
New York Ransselaer Polytechnic Institute (RPI)’de çalışan bilim insanlarının, robotlar üzerinde uyguladığı bir test şaşırtıcı sonuçlar verdi. Şimdiye kadar robotların hiç başarılı olamadığı ‘öz farkındalık’ testi, ilk kez bir robot tarafından geçildi.
Testin orjinalinde, bir kral yeni vezirini seçmek için ülkedeki en zeki üç adamı huzuruna çağırır. Yarışma adil olacaktır. Kral, her bir adamın kafasına mavi ya da beyaz bir şapka koyar. Ardından ayağa kalkarak şapkasının rengini bilebilecek ilk adamı yeni veziri yapacağını ve içlerinden en az bir kişinin mavi şapka taktığını söyler. Adamların her biri karşısındaki kişinin şapkasını görür ve her birinin birbiriyle konuşması yasaktır.
ÜÇ ROBOTTAN BİRİ KENDİ VARLIĞININ FARKINDA
RPI araştırmacılarından Selmer Bringsjord, buna benzer bir testi 3 robotla gerçekleştirdi. İki robotun konuşma yeteneğini kapatan araştırmacılar üç robota da aynı soruyu sordu: “Aranızdan hangisi hala konuşabiliyor?” İki robot da bu soruya “bilmiyorum” yanıtını verirken sadece bir tanesi bunu başarabildi. Kendi sesini duyunca hala konuşabildiğini anlayan robot, “Tamam, şimdi biliyorum” dedi.
Bir insan için çok basit gibi görünen bu durum, bir robot için oldukça zor. Robot soruyu dinlemeli, anlamalı, ardından kendi sesinin ‘bilmiyorum’ deyişini duymalı, diğer robotların sesinden farklı bir ses olduğunu anlayarak bunu tanımalı, ardından orjinal soruyla bağlantıyı kurarak sonuca varmalı ve hala konuşabildiğini anlamalıdır.
MAKRO FELSEFİ PROBLEMLERİ ÇÖZEBİLİR
Robotlarla yapılan bu testin sonucu, insanlar için umut vaadediyor. Buna göre, yıllarca çözülmeyi bekleyen felsefi problemlerin robotlar tarafından çözülebileceği öngörülüyor. Sonoma State Üniversitesi’nden John Sullins, bunun çok doğru bir adım olacağı kanısında.
Geçtiğimiz yıl Rus ve Ukraynalı iki bilgisayar mühendisinin geliştirdiği yazılım, Turing testini geçen ilk yapay zeka olmuş ve Eugene Goostman karakteriyle sorulara verdiği yanıtlar sonucu kendisinin 13 yaşında bir insan olduğuna ikna etmişti.
Sözcü