Aslaner, mahkeme kararının uygulanmadığına dikkat çekerek “Mahkeme hükümleri doğrultusunda cemevleri ibadethane. Onun yasalaştırılması lazım” diye konuştu.
Alevilerin mücadelesi yıllardır devam ediyor. 2014 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) cemevlerinin ibadethane olduğuna karar vermişti. Yargıtay da cemevlerinin ibadethane statüsünde olduğuna ve elektrik faturalarının devlet tarafından ödenmesi gerektiğine 2018’de hükmetmişti. Karar, AİHM’nin cemevlerinin ibadethane olduğunu ilk kez resmen vurgulaması ve Türkiye’nin Alevilere din temelinde ayrımcılık yaptığının altını çizmesi açısından büyük önem taşıyor ancak uygulanmadı. Bu konuyla ilgili TBMM’ye verilen kanun teklfi ve İBB Meclisi’ne bu yönde gelen önergeler de sonuçsuz kaldı. Cami, mescit, sinagog, kilise gibi yerler ibadethane olarak görülüyorken cemevleri görülmüyor bu yüzden giderleri karşılanmıyor. Cemevleri ticarethane statüsünden kesilen fahiş fiyatlı elektrik faturalarıyla tartışma yaratıyor.
Tekrar gündemde
Cemevlerinin ibadethane olarak tanınması talepleri Erdoğan’ın bugünkü Şahkulu Sultan Dergahı ve Cemevi'ndeki konuşmasında "Alevi-Bektaşi vatandaşlarımızın ve onların etrafında bir araya geldiği mekanların tüm meselelerini devlet nezdinde takibini ve yürütmesini yapacak kurumsal bir yapı kuruyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığımız kendi bünyesinde kuracağımız Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı, muhtarlıklara, derneklere, belediyelere, federasyonlara bağlı cemevlerinin tamamının yönetimini yürütecektir" demesiyle tekrar gündeme geldi.
‘Patronaj ilişkisi’
Söz konusu davayı açan Cumhuriyetçi Eğitim ve Kültür Merkezi Vakfı’nın (CEM Vakfı) o dönemki avukatı eski CHP’li Meclis üyesi Av. Erhan Aslaner halktv.com.tr’ye konuştu. Erdoğan’ın konuşmasına değinen Aslaner “Alevi - Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı kurarak aleviler üzerinde patronaj ilişkisi kurulmaya çalışılıyor. Erdoğan konuşmasında diyor ki federasyonlara, muhtarlara bağlı cemevlerini kurulucak bu kurum yönetecek peki bu kurumları nasıl yönetecek ki? Zaten bu kurumların yönetim organları ve yöneticileri var. Yönetimle ilgili bir sorun görünüyor” dedi.
‘Yasalaşması lazım’
Cemevlerinin ibadethane olarak tanınması gerektiğine ilişkin mahkeme kararını da anımsatan Aslaner “Ayrıca kurumun adı ‘Kültür ve Cemevi Başkanlığı’. İsimde “kültür” ibaresi var ve Kültür Bakanlığı’ba bağlı olacak; bu da cemevini bir ibadethane olarak değil kültürel bir kurum olarak görüldüğünün göstergesi. Açıklamada Cemevlerinin ibadethane olarak tanınmaması olmaması ayrı bir sıkıntı. Temel sorun bu. O çözülecek ki diğerleri de çözülsün. Mahkeme kararı uygulanmadı. AİHM ve Yargıtay bir yerin ibadethane oluğ olmadığına o inanç mensuplarının karar vereceğine ve dolayısıyla alevilerin ibadethane olarak gördüğü cemevlerinin ibadethane olduğuna hükmetti. Bu kararlara rağmen yıllardır cemevlerinin ibadethane olduğuna dair tespite uygun olarak ilgili kanun çıkmadı. Çıkmadığı için zaten sorun kitlendi. Mahkeme hükümleri doğrultusunda cemevlerinin ibadethane onun yasalaştırılması lazım” dedi.