Maymun Çiçeği (monkeypox) Virüsü’nün bir DNA virüsü kaynaklı enfeksiyon hastalığı olduğunu ifade eden Medical Park Bahçelievler Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Bu hastalık esas olarak Orta ve Batı Afrika tropik yağmur ormanlarındaki hayvanlarda görülür ve bazen diğer bölgelere yayılabilmektedir. Virüsün bulunduğu başlıca hayvanlar kemirgenler ve primatlardır (maymun, goril, şempanze, orangutan)” şeklinde konuştu.
Hastalığın aslında insanlar arasında yeni olmadığını, ilk olarak 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde saptandığının altını çizen Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, bu tarihten beri ülkenin kırsal bölgeleri ve yağmur ormanlarında görüldüğünü, son zamanlarda ise giderek artan bir sıklıkta bölge dışındaki insanlara yayıldığını işaret etti.
İsrail, İngiltere ve Singapur’da 2018 yılında görülmüştü
Maymun çiçeği enfeksiyonunun 1970 yılından beri 11 Afrika ülkesinde (Benin, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Cote d’lyoire, Liberya, Nijerya, Kongo Cumhuriyeti, Sierra Leone ve Güney Sudan) görüldüğünü belirten Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Maymun çiçeği, günümüzde Afrika dışında da görünmesi nedeniyle dünya genelinde halk sağlığı açısından önemli bir hastalık olmuştur. 2003 yılında ABD’de 70’in üzerinde vakanın görüldüğü bir salgına neden olmuştur. 2018 yılından itibaren İsrail, İngiltere, Singapur’da Afrika’ya seyahat eden kişilerde hastalık görülmüştür” dedi.
Gebeden bebeğine plesenta yoluyla bulaşabilir
Hastalığın insanlara virüsü taşıyan bir hasta ya da hayvanla yakın temas ve kontamine malzemelerle temas ile bulaştığına dikkat çeken Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Virüsün insandan insana geçişi hastalık yaraları, tükürük, kan gibi vücut sıvıları, balgam ve çarşaf gibi bulaş olmuş materyaller ile yakın temas ile olmaktadır. Gebelerde anneden bebeğe plesenta yolu ile bulaşabilmektedir” ifadelerini kullandı.
Çocuklarda daha ciddi seyredebilir
Enfeksiyonun kuluçka dönemi (virüsün bulaşmasından hastalık belirtilerinin çıkmasına kadar geçen süre) genellikle 6-13 gündür, fakat 5-21 gün arasında değişebileceğini söyleyen Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, şu bilgileri paylaştı:
“Bu hastalığın belirtileri, 1980 yılında dünyada yok edildiği ilan edilen çiçek hastalığına (smallpox) benzerdir. Maymun çiçeği çiçek hastalığına göre daha az bulaşıcı ve daha hafif bir hastalıktır. Hastalık sıklıkla ateş, kas ağrısı, bitkinlik, deri döküntüsü ve lenf düğümlerinde büyüme ile kendini gösterir ve bir takım ciddi sorunlara yol açabilir. Döküntüler daha yoğun olarak yüz ve kol-bacaklarda görülür. Bu döküntüler ağız içi, göz kapağı mukozasında da görülebilir; ciltte düz olarak başlayıp ciltten kabarmalar ve içi sıvı dolu kesecikler ve iltihaplı yaralar şeklini alabilir. Hastalık belirtileri 2-4 hafta sürer ve genellikle tedavi gerektirmeden kendi kendine iyileşir. Ancak hastalık şiddetli de seyredebilir ve akciğer enfeksiyonu, sepsis, beyin enfeksiyonu, kornea enfeksiyonu (körlüğe neden olabilir) gibi komplikasyonlara yol açabilir. Ciddi vakalar daha çok çocuklarda görülür. Yüzde 3-6 arasında ölüme neden olabilmektedir.
Çiçek aşısı maymun çiçeği virüsüne karşı etkili
Tanının cilt lezyonlarından alınan örneklerin PCR yöntemi ile bakılması ile konduğunu belirten Prof. Dr. Kıvanç Şerefhanoğlu, “Çiçek hastalığı için kullanılmış aşılar maymun çiçeğine karşı da etkilidir. Bu nedenle çiçek aşısı olanlar bu hastalığa karşı korunmakta ya da daha hastalığı daha hafif geçirmektedir. Maymun çiçeği hastalığına yönelik yeni bir aşı da üretilmiş ve kullanıma girmiştir. Çiçek hastalığı için kullanılan tecovirimat isimli antiviral bir ilaç maymun çiçeği hastalığı için de kullanım onayı almıştır” açıklamasında bulundu.
Hastayla yakın temasta maske takılmalı
Hastalıktan korunma yöntemleri hakkında bilgi veren Prof. Dr Şerefhanoğlu, “Maymun çiçeği virüsünden korunmak için şüpheli vakalarda yakın temastan kaçınılmalı, hastaya ait çarşaf, havlu gibi malzemelere mümkünse çıplak elle dokunulmamalıdır. Hastayla yakın temas durumunda maske takılmalıdır” diyerek sözlerini sonlandırdı.
DSÖ'den 'maymun çiçeği virüsü' açıklaması: Kanıt yok
Prof. Azap: Maymun çiçeğinin pandemi yapma olasılığı var