Koronavirüs salgınında vaka sayısındaki artış devam ederken, PCR testlerinin varyant virüsleri yakalamada etkisiz kaldığını belirten enfeksiyon uzmanları, vakaların testlerin yüzde 60-70 oranında ‘yalancı negatif’ sonuç vermesi nedeniyle arttığı görüşünde.
“Yalancı negatif”
Milliyet gazetesinden Mert İnan'ın haberine göre, pandeminin ilk döneminde yüzde 40 hata payı ile sonuç verdiği belirtilen PCR test kitlerinin, varyant virüslerin etkisiyle neredeyse yüzde 60-70 oranında “yalancı negatif” sonuç verdiği belirtildi. Covid-19 semptomları görülen birçok kişide, birden çok PCR testi yapılmasına karşın sonuçların negatif çıktığı belirtilirken, bu sorun nedeniyle virüsün daha hızlı yayıldığı düşünülüyor.
Mutasyon açısından önemli risk
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İsmail Balık, son zamanlarda testlerde yalancı negatiflik oranlarının arttığını gözlemlediklerini söyledi. PCR testlerinin virüsün değişime uğraması en zor kısımlarına yönelik olarak hazırlandığını anlatan Balık; “Eğer bir ülke veya bölgede virüs yayılımı katlanarak artıyorsa mutasyon açısından önemli bir risk oluşmuş demektir. Virüs ne kadar kişiye atlama yaparsa, mutasyona uğrama yüzdesi de artmış olur. Ülke genelinde yaygın mutant analizi yapılırsa, Türkiye’ye özgü bir mutasyonla olup olmadığı da anlaşılır. İngiltere varyantı çıktıktan sonra dünyadaki vakaların yüzde 70’ine bulaştı. Varyant virüs, kısa süre içinde Wuhan’dan çıkan ilk suş dediğimiz virüs türünü silmiş olacak. Türkiye, varyant virüsün yayılmasının olumsuz etkisini yaşıyor. Aşı çalışmaları kadar mutasyonlu virüsleri de yakalayacak test kitlerinin geliştirilmesi çok önemli” diye konuştu.
Belirtisi var, test negatif
Belirtilerinden Covid-19 olduğu anlaşılan birçok kişinin testlerinin negatif gelmeye başladığına dikkat çeken özel bir hastanede Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanı Doç. Dr. Duran Tok, “Birinci, ikinci hatta üçüncü testi negatif olup dört dörtlük Covid-19 bulgusu olan hastaların sayısı oldukça arttı. Bazen akciğer tomografisinde bile yakalayamadığımız hastalar oluyor. PCR testleri, varyantlardan sonra Covid-19 semptomu görülen kişilerin birçoğunda negatif sonuç veriyor.
Türkiye’de virüsün genomik analizi detaylıca yapılmalı. Gen dizilimini anlarsak buna göre yeni test kitleri oluşturabiliriz” dedi. Varyant virüslerin gen dizilimlerinin Vuhan çıkışlı virüsten farklı olduğuna vurgu yapan Doç. Dr. Tok, şunları dedi:
“Mutasyona uğramış virüsü de tespit edecek tanı kriterleri için acil çalışmalar başlatılmalı. Sadece İngiltere, Brezilya, Güney Afrika varyantlarına odaklanmanın doğru olmadığını düşünüyorum. Şu aşamada yapılması gereken Türkiye’ye özgü varyant olup olmadığını tespit etmektir.
Bunu anlamanın tek yolu geniş bir genom dizilim araştırmasıdır. PCR’da çok fazla hasta kaçırmamız, Türkiye’ye özgü varyant mı var? sorusunu akıllara getiriyor. Bu durum ölüm tablosuna da yansıyor olabilir.”
Gen dizilimi farklı
İstanbul’da özel bir hastanede Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Gökçe Demir de, varyant virüslerin gen diziliminin farklı olduğunu, PCR testlerinde yalancı negatiflik sonuçlarının arttığını belirterek, “Vuhan suşu dediğimiz virüsün tespitinde bile yüzde 40 oranında yalancı negatiflik olurken, varyantlarla bu oran yüzde 70’lere çıkmış durumda. Tespit edilen vakaların en az yüzde 50’sinde varyant türler olduğu anlaşılıyor. Bu rakam İstanbul için çok daha yüksek” bilgisini paylaştı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca İl sağlık yöneticileri ile salgın sürecini değerlendirdiği toplantının notlarını sosyal medya hesabından paylaştı ve çok kritik bilgiler verdi. Herkes çok yüksek riskli iller arasında yer alan İstanbul'da son durumu merak ediyordu. Koca paylaşımında vaka oranına dikkat çekti.