Akne, yağ bezlerinin tıkanması ve bakterilerle enfekte olması sonucu oluşan yaygın bir cilt hastalığıdır. Siyah nokta, beyaz nokta, papül, püstüller, nodüller ve kistler gibi çeşitli lezyonlara neden olabilir. Akne, her yaştan insanı etkileyebilir, ancak en sık ergenlerde görülür.
AKNE OLUŞUMUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER
- Aşırı yağ (sebum) üretimi: Ciltteki yağ bezleri, cildi nemli tutmak için yağ üretir. Ergenlik döneminde hormonlar yağ bezlerinin daha fazla yağ üretmesine neden olabilir. Bu yağ, ölü deri hücreleriyle birlikte gözenekleri tıkayarak siyah nokta ve beyaz nokta oluşumuna yol açar.
- Bakteriler: Cildinizde doğal olarak bulunan Propionibacterium acnes (P. acnes) adlı bakteriler, tıkanmış gözeneklerde çoğalarak iltihaplanmaya ve sivilcelere neden olabilir.
- Ölü deri hücreleri: Ölü deri hücreleri cildinizden dökülmez ve gözenekleri tıkarak akneye katkıda bulunabilir.
- Hormonlar: Ergenlik dönemindeki hormonal değişiklikler, yağ bezlerinin daha fazla yağ üretmesine ve aknenin kötüleşmesine neden olabilir.
- Aile öyküsü: Akne ailede yaygındır, bu da genetik faktörlerin rol oynayabileceğini gösterir.
- Bazı ilaçlar: Kortikosteroidler ve androjenler gibi bazı ilaçlar akneyi kötüleştirebilir.
- Stres: Stres, akneyi tetikleyebilir veya kötüleştirebilir.
- Sağlıksız beslenme: Bazı araştırmalar, yüksek şekerli ve işlenmiş gıdalardan oluşan bir diyetin akneyi kötüleştirebileceğini göstermektedir.
AKNE TEDAVİSİ
Akne tedavisinin amacı, yağ üretimini kontrol etmek, bakterileri öldürmek ve iltihaplanmayı azaltmaktır. Aknenin şiddetine bağlı olarak, tedavi seçenekleri şunları içerir:
- Topikal ilaçlar: Cilde uygulanan ve siyah nokta, beyaz nokta, papül ve püstülleri tedavi etmeye yardımcı olan kremler, jeller ve losyonlar.
- Sistemik ilaçlar: Ağızdan alınan ve nodüller ve kistler gibi daha şiddetli akneleri tedavi etmeye yardımcı olan antibiyotikler ve hormonlar.
- Işık tedavisi: Akneye neden olan bakterileri öldürmeye yardımcı olan mavi veya kırmızı ışık kullanır.
- Kimyasal peeling: Ölü deri hücrelerini ve siyah noktaları ciltten uzaklaştırmaya yardımcı olan bir kimyasal solüsyon kullanır.
- Lazer tedavisi: Akne izlerini ve nodülleri tedavi etmeye yardımcı olan bir lazer kullanır.
AKNE İZLERİ
Akne iyileştiğinde, geride kalıcı izler bırakabilir. Akne izleri kahverengi, kırmızı veya çökük olabilir. Akne izlerini tedavi etmek için çeşitli seçenekler mevcuttur, ancak tam olarak ortadan kaldırmak mümkün olmayabilir.