"Şu anda güncel ilaç kuru 4.57 TL. Avro kuru ise bildiğini üzere 11 TL civarında seyrediyor." diyen Türk Eczacıları Birliği Başkanı Erdoğan Çolak, piyasadaki döviz kurunun ilaç sektörünü vurduğunu ifade etti. "İçinde bulunduğumuz pandemi koşulları göz önüne alındığında bir ilaçta dahi yokluk yaşanması beraberinde büyük sağlık sorunlarını getirecektir" diyen Çolak yaşanacakları şöyle ifade etti:
Pek çok ilaçta yokluk yaşanıyor
Türk Eczacıları Birliği Başkanı Erdoğan Çolak, “Şu anda güncel ilaç kuru 4.57 TL. Avro kuru ise bildiğini üzere 11 TL civarında seyrediyor. İlaçta sabit kurun güncel avro kurun çok altında olmasından dolayı piyasada bulunamayan ilaç sayısında artış gözleniyor. Döviz kurunda yaşanan dalgalanmalarla birlikte reel kur ile makas ciddi oranda açılmış durumda. Bu da ilaç piyasasında sıkıntıların baş göstermesine sebep oluyor. Biz, bunları geçtiğimiz yıllarda da deneyimledik. Sağlık Bakanlığı ve ilaç firmaları ilaç kurunda anlaşana dek, pek çok kalem ilaçta yokluk yaşanmaktadır. İçinde bulunduğumuz pandemi koşulları göz önüne alındığında bir ilaçta dahi yokluk yaşanması beraberinde büyük sağlık sorunlarını getirecektir, bunun altını çizmekte fayda görüyorum." dedi.
Piyasada bulmakta zorlanan ilaçları açıklayan Çolak sözlerine şöyle devam etti:
"Edindiğimiz son bilgilere göre ise ağırlıklı olarak antihipertansifler, tıbbi beslenme ürünleri, gastrointestinal sistem ilaçları, tıbbi görüntüleme için kullanılan kontrast maddeler ve antidepresanlar grubunda sıkıntı yaşanmaktadır.”
Türk Eczacıları Birliği olarak konuya ilişkin çözüm önerilerini yıllardır sıraladıklarını ifade eden Çolak, sorunun çözülebilmesi için:
"- Birçok ilacın piyasada bulunamamasının sebebi uygulanmakta olan yanlış ilaç fiyat politikasıdır. Bu sorunun çözülebilmesi için, ekonominin gerçeklerine uygun
fiyatlandırma yapılmalı ve ilaçta Avro kuru güncel hale getirilmelidir.
- İlaç kuru belirlenirken yalnızca Sağlık Bakanlığı ve ilaç firmalarının anlaşmaya varması ise kabul edilebilir değildir. İlaç fiyat politikaları belirlenirken tüm paydaşları kapsayan, eczacıları ve Türk Eczacıları Birliği’ni içine alan mekanizmalara ihtiyaç vardır.
- Yaşanan sıkıntının ana sebeplerinden birisi kur ayarlamasın yılda bir kez yapılıyor olmasıdır. İlaçta fiyatlandırmanın yılda bir defa Avro kuruna bağlı olarak belirlenmesi uygulamasından vazgeçilmeli; üç aylık aralıklarla kur düzenlemesi yapılmalıdır." dedi.
“Eczanelerin ‘yok listesi’ kabarık”
Tüm Eczacı İşverenleri Sendikası İkinci Başkanı Eczacı Burak Kaan Seyrekbasan, “Eczanelerin ‘yok listesi’ kabarık” dedi. Hastaların kapı kapı bu ilaçları aradığını belirten Seyrekbasan, “Hem yetişkin hem de çocuk ağrı kesicileri, antibiyotiklerinde sıkıntı var. Bulunmayan ilaçların benzerleriyle sorunu çözmeye çalışıyoruz. Ama bazı ilaçlarda çaresizlik yaşıyoruz. Bazen hasta ve yakınları doktorun yazdığı ilacı istiyor, anlatmakta zorlanıyoruz” diye konuştu.
Özellikle sürekli kullanılması gereken romatizma ilaçlarının temininde sorun yaşandığını söyleyen Seyrekbasan şöyle devam etti:
“Sıkıntı yaşanan romatizmal ilaçlar dört-beş firma tarafından ithal ediliyor. Bunların ilaçları yokta. Sağlık Bakanlığı ithal ilaçların fiyatlandırılmasında kullandığı avro değerini her yıl şubat ayında yeniliyor. Önümüzdeki şubatta belirlenecek kurun ilaç firmalarını tatmin etmeyeceği belli. Böyle olunca ilaç ‘yokları’ artarak devam edecek. Döviz kurunun acilen güncellenmesi ve yerli ilacın desteklenmesi lazım. Yurt dışına bu kadar bağımlı kalırsak, böyle perişan oluruz. ”
Kanser ilaçlarında da sorun var
Eşdeğeri bulunmayan ilaçlarda daha büyük sıkıntı yaşandığını vurgulayan Seyrekbasan, “Çocuk ilaçlarındaki sıkıntı büyük ve başı çekiyor. Kanser ilaçları eczanelerde satılmıyor, hastalara hastaneler veriyor. Eksik olduğunu biliyorum ama hastaneler kendi içlerinde hallediyorlar” dedi.
Makas ilaçtaki sıkıntıyı büyütecek
İstanbul Eczacı Odası Başkanı Pınar Özcan da yetişkinlerde bazı romatizmal ilaçlar ve insülinlerin yanısıra gribal, ishal, ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlarda sıkıntı yaşandığını vurguladı. Doktorlarla konuşarak bulunmayan ilacın yerine varsa eşdeğerini verdikleri belirten Özcan, “Doktor yazdığın ilacın şart olduğunu söylerse, bulmak için eczane dolaşıyorlar. Nöbetlerde sıkıntı daha da büyük. Çünkü gidecek eczane yok” dedi.
İthal ilaçların fiyatlamasında kullanılan döviz kuruyla, piyasadaki döviz kuru arasındaki makasın açıldığını hatırlatan Özcan, şunları söyledi: “Az ilaç gelmeye başladı. Bir süre sonra hiç kalmayacak. Depolar yetsin diye eczanelere azar azar vermeye çalışıyor. İstediğimiz kadar alamıyoruz. Her ay 10 tane sattığımız ilaçtan iki tane alabiliyoruz. Depolar bir süre sonra bu kadarını da veremeyecek. Her yıl sonuna doğru aynı sorunu yaşıyoruz. Bu yıl biraz daha erken başladı. İlaç üreticilerinin planlama sorunu da buna eklenince büyüdü. Üreticiler bir an önce üretim planlamasını yapmalı. Diğer yandan, döviz kurundaki artış ayrıca dışarıdan hammadde temin eden yerli ilaç üreticilerini de etkiliyor.”