C-reaktif protein, kısaca CRP, vücuttaki iltihap varlığını tespit etmek için kullanılan önemli bir kan testidir. Enfeksiyon durumunda karaciğer tarafından üretilen CRP, kan dolaşımında artış gösterir ve yüksek seviyeleri, vücutta iltihap bulunduğuna işaret eder.
NORMAL CRP DEĞERİ NE OLMALI?
Sağlıklı bir bireyin kanındaki CRP seviyesi genellikle 0 ile 5 mg/L arasında olmalıdır. 3 mg/L veya daha az olan değerler normal kabul edilir. CRP seviyesinin 3 ila 10 mg/L arasında olması, obezite, gebelik, stres ve bazı sağlık sorunları gibi durumları gösterebilir.
CRP TESTİ NASIL YAPILIR?
CRP testi, açlık veya tokluk fark etmeksizin kan tahlili ile yapılır. Enfeksiyonun ortaya çıkmasının ardından 4-6 saat içinde CRP seviyesi yükselmeye başlar ve bu seviye 24 ila 48 saat içinde en yüksek düzeye ulaşabilir.
CRP YÜKSEKLİĞİ: NEDENLERİ VE BELİRTİLERİ
CRP yüksekliği, birçok hastalığın belirtisi olabilir; örneğin, pankreatit, zatürre, kalp hastalığı ve otoimmün hastalıklar.
CRP Yüksekliği Neden Olur?
CRP’nin yüksek olmasına yol açan bazı durumlar şunlardır:
- Enfeksiyon ve iltihaplanma
- Kalp krizi riski
- Otoimmün hastalıklar
- Doku hasarları
- Diyabet
- Yaralanmalar
- Obezite
- Kanser
- Sigara kullanımı
- Diş eti iltihabı
- Hamilelik
- Uykusuzluk ve depresyon
KANSER HASTALARINDA CRP YÜKSEKLİĞİ
Kanser hastalarında CRP değerinin 20 mg/L ve üzeri çıkması, kanser olasılığını artırır. Ancak, bu değer tek başına kanser tanısı için yeterli değildir; kesin teşhis için ek testler gereklidir.
CRP YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ
CRP yüksekliği tespit edilen hastalarda şu belirtiler gözlemlenebilir:
- Açıklanamayan yorgunluk
- Kas sertliği ve zayıflık
- Ateş ve titreme
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı ve iştahsızlık
- Uykusuzluk
- CRP Değerinin Yüksek Olmasının Anlamı
Yüksek CRP değeri, genellikle vücutta enfeksiyon olduğu anlamına gelir. 5 mg/L üzerindeki değerler iltihaplanmayı gösterirken, 10 mg/L ve üzeri kalp krizi ve inme riski ile ilişkilidir. 20 mg/L ve üzeri değerler, kanser şüphesini artırır.
CRP NASIL DÜŞER?
CRP seviyesinin düşürülmesi için yaşam tarzında bazı değişiklikler yapılabilir. Öne çıkan yöntemler arasında:
- Düzenli egzersiz yapmak
- Sigara ve alkolü bırakmak
- Sağlıklı beslenme düzenine geçmek
- Stres seviyesini azaltmak