Birkaç ay önce Covid geçirdiniz ve iyileştiniz, ancak her şey hala tam olarak yolunda değil. Ayağa kalktığınızda başınız dönüyor ve kalbiniz hızla çarpıyor. Rutin işler bile sizi bitkin hissettiriyor. Ve iyi bir uyku çekmek de artık işe yaramıyor. Muhtemelen uzamış Covid-19'dan şüpheleneceksiniz, ama sorun o kadar basit olmayabilir.
Frontiers in Immunology dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmaya göre, hafif ve hatta asemptomatik bir Covid-19 vakası, daha önce mücadele ettiğiniz bazı virüslerin rezervuarlarının yeniden aktif hale gelmesine neden olabilir ve potansiyel olarak uzun Covid'e benzeyen bir durum olan Kronik Yorgunluk Sendromu semptomlarına yol açabilir.
Fortune'un haberine göre araştırmacılar, Covid-19 geçirmiş aşılanmamış hastalarda, öpücük hastalığının arkasındaki etkenlerden biri olan Epstein-Barr (Epstein–Barr virüsü insanlarda en sık rastlanan vüreslerden ve ateş, boğaz ağrısından sorumlu) gibi herpes virüslerinin dolaştığını tespit etti. Kronik Yorgunluk Sendromu olan hastalarda antikor tepkileri daha güçlüydü ve bu da bağışıklık sisteminin vücutta halihazırda bulunan virüslerle mücadele etmekte zorlandığına işaret ediyordu.
Bu tür Covid dışı patojenler kronik yorgunluk sendromunun arkasındaki olası suçlular olarak adlandırıldı. Kesin bir nedeni olmayan bu belirsiz durum, yorgunluk, beyin sisi, hareket ederken baş dönmesi ve uykusuzluk gibi semptomlara yol açıyor.
Ekim ayında yapılan çalışmada araştırmacılar, Covid-19'un bazen bağışıklık sisteminin baskılanmasına yol açarak, Covid-19 stresiyle yeniden aktif hale gelen gizli virüslerin (Kronik Yorgunluk Sendromu ve uzun Covid-19'da yaygın olan semptomlarla bağlantılı virüsler) yeniden dolaşıma girmesine izin verdiği varsayımını ortaya attı.
Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki uzun Covid kliniğinin eş direktörü Dr. Alba Miranda Azola Fortune'a yaptığı açıklamada, uzun Covid hastalarının en azından bir kısmında gizli virüsleri yeniden aktive ederek Kronik Yorgunluk Sendromu semptomlarına neden olmasının mümkün olduğunu söyledi.
Johns Hopkins'in pulmoner ve kritik bakım bölümünde yardımcı doçent olan ve uzun Covid hastalarını tedavi eden Dr. Panagis Galiasatos, Covid'in "pek çok insanın" bağışıklık sistemini zayıflatıyor olmasının güçlü bir olasılık olduğunu söyledi: "Bağışıklık sisteminin zayıflamasının - ki bu geçici bir durumdur - bu virüslerin yeniden ortaya çıkmasına izin verdiğini düşünüyorum."
Öpücük hastalığı nedir?
Enfeksiyöz mononükleoz diğer adıyla öpücük hastalığı, genellikle Epstein Barr Virüsü (EBV) kaynaklı bir enfeksiyondur. Enfeksiyöz mononükleoza öpücük hastalığı denmesinin sebebi, enfeksiyonun tükürük yoluyla bulaşmasıdır. Yakın temas, aynı bardağı paylaşmak, kişisel bakım ürünlerini ortak kullanmak gibi davranışlar da EBV adlı virüsün yayılmasına yol açabilir.
Epstein Barr Virüsü, herpes virüs ailesinin bir üyesidir. EBV, dünya genelinde en çok sayıda insanı enfekte eden virüslerden biridir. EB, vücuda bir kez girdikten sonra inaktif olarak vücutta kalmaya devam eder. Yaşamın bazı dönemlerinde EBV yeniden aktive olabilir. Ancak kişi, ilk karşılaşmadan sonra EBV’ye karşı antikor oluşturduğundan bu aktifleşme genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz.
Belirtiler neler?
EBV enfeksiyonu geçiren herkeste belirti ortaya çıkmayabilir. Küçük yaştaki çocuklar EBV hastalığı sırasında fark edilir hiçbir belirti göstermeyebilir ve enfeksiyon kendiliğinden geçer. Adölesan ve yetişkinlerde de enfeksiyonu, semptom göstermeden atlatan kişiler olabilir.
Enfeksiyöz mononükleoz belirtileri, EBV vücuda alındıktan yaklaşık 4-8 hafta sonra ortaya çıkar. Hastalarda sık görülen EBV belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Yorgunluk
- Boğaz ağrısı
- Ateş
- Boyun ve koltuk altındaki lenf bezlerinde şişkinlik
- Baş ağrısı
- Ciltte döküntü
- Bademciklerde şişkinlik
- Yumuşak, şişkin dalak.