İstanbul'da dönerin yanında garnitür olarak servis edilen marul, maydanoz, soğan, havuç ve domates numunelerinin laboratuvar incelemelerinden endişe veren sonuçlar çıktı. Bir yılı aşkın süren laboratuvar araştırmasının sonuçları ilk kez gün yüzüne çıkarken, İstanbul'un merkez lokasyonlarındaki 30 ayrı lokanta ve döner servisi yapılan büfedeki, toplam 30 ayrı örneğin birçoğunda sağlığa zararlı bakteri türleri tespit edildi.
İstanbul Aydın Üniversitesi Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Gıda Teknolojisi Program Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Ayla Ünver Alçay tarafından gerçekleştirilen araştırmada; 30 numunenin 18'inde yüksek oranda 'Enterobacteriaceae' adı verilen sağlığa zararlı bakteri, üç örnekte 'E. Coli', üç numunede ise 'Staphylococcus' bakterisi belirlendi.
‘Sirke kullanın’ uyarısı
Milliyet'ten Mert İnan'ın haberindeki araştırmada dönerin yanında servis edilen ve gün boyu açıkta bekletilen marul, maydanoz, soğan, havuç ve domatesten oluşan garnitürlerin laboratuvarda incelendiği bilgisini veren Dr. Öğretim Üyesi Alçay, "Araştırma kapsamında ayrıca sebzelerin yıkanmasında ve dezenfeksiyonunda yaygın olarak kullanılan üç adet üzüm sirkesi alarak, sirkelerin garnitürlerde saptanan bazı bakterilere karşı antimikrobiyal etkinliğini de değerlendirildik. İncelenen garnitür örneklerin altısında toplam bakteri sayısı yüksek olduğundan, tatmin edici olmayan mikrobiyolojik kalitede saptandı. Toplam bakteri sayısının "tatmin edici değil" olarak belirlenmesi, ürünün tarladan çatala mikroorganizmalarla bulaşma olasılığını ve mikroorganizma üremesi için uygun koşulların varlığına işaret eder.
Enterobacteriaceae cinsi bakteriler 30 örneğin 18'inde (yüzde 60), E. coli üç örnekte (yüzde 10), Staphylococcus sayısı isen örneklerin yüzde 50'sinde belirlendi" dedi.
Ortaya çıkan sonuçların yemeye hazır sebzelerin halk sağlığı açısından endişe duyulacak farklı bakteri türleri olabileceğini gösterdiğini de bellirten Alçay, şunları söyledi:
"Türkiye'de döner ve benzeri gıdaların yanında verilen garnitür yeşil salata mikrobiyel risk taşımaktadır. Kebaplarla servis edilen taze garnitürler, pişirilmeden servis edildiği için tarladan çatala tüm aşamalarda mikroorganizmalarla kontamine (bulaş) olabilir. Yemeye hazır sebzelerin bakteriyel kontaminasyona maruz kalma sebebi sebzelerin iyi yıkanmaması, yıkama suyunun içme suyu kalitesinde olmaması, personelin elinden, kap kacaktan veya çevreden çapraz bulaşma veya ürünün hazırlanması sonrası olan bulaşmalardır.
Araştırmamız, İstanbul'da döner kebap restoranlarında tüketicilere servis edilen garnitürlerin yeterli mikrobiyolojik kalitede olmadığını, kontamine taze sebzelerin tüketilmesinin mikrobiyolojik açıdan sağlık sorunlarına yol açabileceğini göstermiştir. Yemeye hazır, tüketime sunulan taze sebzelerin yıkanmasında insan sağlığına zararı olmayan dezenfektan maddelerin kullanımının önemi bu sonuçlardan da anlaşılmaktadır.”
‘Sulandırıyorlar’
“Sirke evlerde uygun ve ucuz bir dezenfektan olarak kullanılagelmiştir, ancak rastgele oranda sulandırılmaktadır. Bu araştırmada, piyasadan alınan üç farklı marka ticari üzüm sirkesi ve bir de üreticiden alınan geleneksel doğal sirkenin antimikrobiyal etkisi incelenmiş ve yüzde 1.5 ile 6.25 arasında değişen oranda sulandırılan sirkenin, garnitürlerde saptanan mikroorganizmalar üzerine etkili olduğu saptanmıştır.”