halktv.com.tr Haber Merkezi
Coşkunlar Havai Fişek Fabrikasındaki 11 yılda 6 büyük patlama gerçekleşti. Daha önce aynı fabrikada 17 Aralık 2009, 29 Eylül 2009, 11 Şubat 2011, 30 Haziran 2013, 14 Aralık 2014, 27 Ocak 2018 tarihlerinde patlama gerçekleşti. 11 yılda gerçekleşen 6 büyük patlamada 6 işçi hayatını kaybetti, 59 işçi yaralandı.
2013 yılında Sakarya'nın Geyve ilçesindeki Venüs Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası'nda meydana gelen patlamada 30 işçi yaralandı ve ilçe merkezindeki çok sayıda ev ve işyerinde hasara yol açtı. Kapatılan fabrikada 4 yıl sonra bilinmeyen sebeplerle yangın çıktı.
Fabrika sahibi Arif Coşkun 2016 yılında, "Patlama sonrasında fabrikanın yeniden kurulması için izin vermediler. Biz de mecburen ikiye bölündük. Ben Niğde'ye, kardeşim ise Sivas'a fabrikayı taşıdı. Niğde'de kurduğum fabrika Ekim ayında faaliyete geçecek ve 750 kişi çalışacak" dedi.
Niğde'nin Bor ilçesindeki Yertaş Havai Fişek Fabrikasında 27 Ocak 2018 tarihinde 2 işçi hayatını kaybetmişti. Gözaltına alınan fabrika sahibi Arif Yunus Coşkun, oğlu Ömer Faruk Coşkun ve sorumlu müdür Mahmut Akar 29 Ocak günü tutuklanmıştı.
Aynı fabrikada yıllardır süren patlamaların sebebinin alınan tedbirlerin yetersiz olması ve yaşanan patlamalardan ders alınmadığı vurgusunu yapan Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, "Yaptırımlar da yeterli değildir" dedi. Yapılan açıklamada daha önce yaşanan kazalarda uygulanan yaptırımların, denetimlerin ve patlamaların kök sebebinine dair bilgilerin kamuoyu ile şeffaf bir şekilde paylaşılmadığını ifade edildi.
Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi'nin yaptığı açıklamada kimyasallara yönelik şunlar söylendi:
"Patlamanın çevre ve halk sağlığına etkisini değerlendirirken öncelikle fabrikada hangi kimyasalların olduğu ve hangilerinin, ne miktarda yandığını henüz bilemediğimizi belirtmek isteriz. İlk olarak, elimizdeki bilgiler ışığında, havai fişek üretiminde kullanılan maddelerde ve dolayısıyla fabrika sahasında radyoaktif etki yaratacak bir madde bulunmadığını söyleyebiliriz.
Havai fişek; potasyum nitrat, kömür, kükürt, metal tuzları, dekstrin, antimon sülfür ve kağıttan oluşur. Havai fişeklerin patlaması sonucu potasyum nitrat kaynaklı azot oksitler, metal tuzlarından kaynaklı metal oksitler ve antimon sülfürden kaynaklı ise antimon oksit gazları açığa çıkar. Ortaya çıkan gazlar solunmaları durumunda zehirleyici etki gösterebilirler. Aynı tehlike, bir havai fişek gösterisinde de olmakla birlikte burada patlayan havai fişek miktarı da önemli duruma gelmektedir. Bu gazlar iki gün kadar aerosol olarak havada asılı kalabilmektedir. Bölge sakinlerinin, bu olası tehlikeye karşı dikkatli olması, yetkililerin ise yapacakları ölçümler ve meteorolojik veriler ile süreci dikkatle takip etmeleri ve tespit edilen gazların içeriği, konsantrasyonu ve etki alanı hakkında kamuoyunu bilgilendirmeleri gerekmektedir.”
Kimya mühendisleri; bölge halkının dumandan etkilenmeleri durumunda korunmak için, evlerinin içine bu gazların erişmesini engellemek amacıyla kapı ve pencere yalıtımı yapması, ev içi temiz havayı korumalarını önerdi.
Dumandan etkilendiğini düşünenlerin ise bir sağlık kuruluşuna başvurmalarını tavsiye edildi. Yapılan açıklamada "Dumanların dağılması sonrasında bölgede hayati bir risk kalmayacağını söylemek yanlış olmayacaktır." denildi.
"Eskişehir, Kütahya istikametine doğru yayılım olması beklenmektedir"
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) Kocaeli Şube Yönetim Kurulu Sakarya'nın Hendek İlçesinde bulunan Coşkunlar Havai Fişek Fabrikası'nda yaşanan patlamaya ilişkin patlama sonucu çıkan yangının çevre ve insan sağlığı açısından oldukça büyük bir risk yarattığını belirtti. Toksik özellikleri sebebiyle bölgede ve çevre illerde yaşayan halkın uyarılması ve tedbir alınmalısı gerektiği belirtilen açıklamada bu tür endüstriyel kazalar sonrasında tesis üretiminde kullanılan maddelerin belirlenmesi ve yanma sonucunda çıkacak gazların tespitinin yapılmasının önemi vurgulandı.
“Dışarılı çıkılmamalı”
Çevre Mühendisleri Odası, "Tesisin yakınında ve o bölgede yaşayan halkımız için dışarı çıkmamaları ve kapı, pencerelerini kapatmalarını öneriyoruz. Hatta ıslak bez ya da havlu ile açıklıkları kapatabilirler, kapı ve pencere altlarını destekleyebilirler" dedi.