İktidar, son 21 yılda köprü, otoyol ve havalimanı projeleri üzerinden özellikle sağ seçmende etkili olduğu bilinen, yatırım ve hizmet odaklı bir “söylem” inşa etti. Bu dönemde, devletin garantörlüğünde, özel sektör eliyle yap-işlet-devret (YİD) modeliyle art arda “mega” projelerin temeli atıldı.
Projeler, işletmeye girdikçe vatandaşa, kamuya ya da halka ağır maliyeti ortaya çıktı. Devlet; köprü, otoyol, tünel ve şehir hastaneleri için her yıl milyarlarca lira garanti ödemeye başladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, projelere yönelik ekonomi içinden yapılan verilere dayalı eleştirilere sert tepki gösterdi. Erdoğan, “Geçmediğimiz köprünün parasını ödüyoruz çarpıtması” yapıldığını öne sürdü.
Erdoğan, “Bunları elbette biz kale almıyoruz. Bir kulağımızdan girip öbüründen çıkıyor. Kamu özel iş birliği projeleri bu ülkenin hiçbir vatandaşının cebinden haksız ve adaletsiz yere tek kuruş götürmediği gibi tam tersine hem yatırım modeli hem doğrudan ve dolaylı etkileri hem sonunda kamuya kalacak olması sebebiyle sayısız kazanç sağlayan eserlerdir" dedi.
ERTELEME REKORU
Türkiye, koşar adım 31 Mart 2024’te yapılacak yerel seçimlere doğru yol alıyor. İktidar, seçim öncesinde YİD modeliyle inşa edilmesi öngörülen, araç geçiş garantili iki karayolu projesine yönelik yatırım için kolları sıvadı.
Kısaca anımsayalım. Antalya-Alanya ve Ankara-Kırıkkale-Delice otoyol ihaleleri… Bu projelere ilişkin ilk ihale ilanları, 15 Haziran 2022’de Resmi Gazete’de yayımlandı.
Ancak ekonomik kriz ve krize bağlı olarak ortaya çıkan finansman sorunu, bu ve benzer “mega” projeleri tam anlamıyla vurdu.
Müteahhitler, bu projelere eskisi gibi ilgi göstermediği için ihaleler gerçekleştirilemedi. Bu bağlamda Antalya-Alanya ve Ankara-Kırıkkale-Delice otoyol ihaleleri, 6 kez ertelendi. Bu alanda deyim yerindeyse rekor kırıldı.
YENİ TEMAS VE YENİ İHALE
Antalya-Alanya ihalesi 15 Aralık, Ankara-Kırıkkale-Delice ihalesi de 14 Aralık 2023'te yapılacak.
İktidar, seçim öncesinde bu ihaleleri sonuçlandırmak istiyor. Bu amaç doğrultusunda olası yatırımcılarla bazı görüşmeler yapıldığı, ihalelere davet edildikleri belirtiliyor.
Peki, yatırımcılar ikna oldu mu? İhalelere katılacaklar mı?
Kamu tarafında beklenti, 6 kez ertelenen ihalelerin 14 ve 15 Aralık’ta sonuçlanacağı yönünde…
Beklenti böyle…
Gerçek… Kısa süre sonra hep birlikte göreceğiz.