Son zamanlarda adını çokça duymaya başladığımız uyku apnesi en sık karşılaşılan bir uyku rahatsızlığıdır. Uyku sırasında üst solunum yolunun tıkanması sonucunda, solunumun tekrar tekrar durup başladığı ciddi bir uyku bozukluğudur. Beynin solunumu doğru şekilde kontrol edememesi veya hava yollarının tıkanmasıyla, yani obstrüktif nedenlerden oluşur.
Hava yolunun açık kalmasını sağlayan kaslardaki gevşeme sonucunda, dil kökü, geniz eti, yumuşak damak sarkması, aşırı büyümüş bademcikler veya kiloya bağlı daralmalardan kaynaklanan, hava yolunun tıkanması ve düzenli nefes alamama durumudur. Bu tıkanıklık birkaç saniyeden başlayarak dakikalarca sürebildiği gibi bir saat içinde 30 veya daha fazla kez de gerçekleşebilir. 40-70 yaş aralığındaki kişilerde, ağırlıklı olarak da erkeklerde görülür.
Şiddetli horlama, uyku esnasında nefes nefese kalma ile ani uyanışlar, ağız kuruluğu ve baş ağrısı ile uyanma, geceleri aşırı terleme ve sık idrara çıkma, gündüzleri uyku hali, sinirlilik, libido azalması, konsantrasyon güçlüğü, huzursuzluk hissi ve unutkanlık başlıca belirtileri arasındadır.
Fazla kilo-obezite, burun tıkanıklığı, büyük bademciklere ve geniz etine sahip olma, kalın boyun çevresi, yaşlılık, genetik yatkınlık, cinsiyet (erkeklerde 2-3 kat fazladır), yüksek tansiyon, diyabet, alkol ve tütün ürünlerinin kullanılması uyku apnesinin yaygın nedenleri arasında gösterilir.
Bu sendromla yaşanan süreç sonucunda, salınan bazı zararlı maddeler damar duvarlarında hasara yol açabileceğinden, yüksek tansiyon, kalp krizi, inme, yüksek kolesterol, diyabet ve obeziteye zemin hazırlayabilir.
Uyku apnesi şüphesi halinde, halk arasında uyku testi olarak bilinen bir tanı yöntemi kullanılır. Uyku laboratuvarında veya evde, vücuda yerleştirilen elektrotlarla uyku izlenir. Uykudan bir saat önce elektrotlar takılır ve 6-7 saatlik kayıt alınır. Bu yöntem, kesin tanının konmasına yardımcı olduğu gibi, apnenin hangi çeşit olduğunu saptamaya da yarar.
Uyku apnesinin kesin ve etkili bir şekilde tedavisi mümkündür. Dünyada en yaygın tedavi yöntemi, yatmadan önce kişiye özel bir maske takılarak, uykuda, üst havayolunu sürekli açık tutacak şekilde belirlenen basınçta hava üfleyen, solunumu ve uyku kalitesini düzenleyen cihazlarla yapılandır.
Tedavinin olumlu etkileri hemen ertesi günden itibaren görülemeye başlanır. Horlamalar, terlemeler ve sık idrara çıkmalar kesilir, gece uykuları düzene girer. Kilo verme kolaylaşarak, kalp-damar hastalıkları ile inme riski azalmaya başlar. Hasta cihazı kullandıığı sürece fayda görmeye devam eder.
Uyku apnesinde ilaç tedavisi önerilmez; ancak hastalığın durumu ne olursa olsun, tedavideki ilk adımı, kilo verme, yatış pozisyonu, alkolden sakınma ve eşlik eden hastalıkların tedavisi oluşturur.
Geceleri düzenli horluyorsanız, dinlenmiş uyanmıyor, gün içinde de kendinizi uykulu ve yorgun hissediyorsanız, KBB (kulak-burun-boğaz) uzmanı bir hekime başvurmanızı önemle tavsiye ederim.
Sağlıkla kalın !..