Özel Markalı Ürünler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği (PLAT)’nin 30 Kasım’da düzenlediği “Prive Label Zirvesi”; ne meşhur sanatçımız Yılmaz Erdoğan, ne de popüler iktisatçımız Prof.Dr. Özgür Demirtaş üzerinden kamuoyu yarattı.
* * *
Aynı zirvenin konuşmacıları arasında yer alan Gıda Perakendecileri Derneği (GPD) ve BİM’in şirket operasyonlarından sorumlu COO (Chief Operating Officer) İcra Kurulu Üyesi Galip Aykaç gündem oldu.
* * *
Aykaç’ın üç harfli marketleri hedef yapanlara karşı kullandığı “Bre ahlaksızlar” çıkışına, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’den gelen “Bunların FETÖ bağlantısı araştırılsın” yanıtı havada kalmadı.
Tartışmayı çıktığı zirvede yakalayan MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın sosyal medya hesabından yaptığı açıklama serisiyle el yükseltti.
İş fena bir yere doğru giderken açıklamanın üzerinden 3 gün geçtikten sonra hem ŞOK Market, hem de GPD’den tartışmanın sınırlarını çizen açıklamalar geldi.
* * *
Üç harfliler olarak anılan ucuzluk marketlerine “Milletin kanını emen asalaklar bundan böyle karşılarında MHP’yi bulacaklar” diyen Yalçın, karşı cephe açmıştı.
Aykaç; iktidarın hayat pahalılığının “suçlusu” olarak gördüğü zincir marketlerin isyanını mı dile getiriyordu, yoksa isyan tonu ağır basan cümleleri sektörün tutumu mu yansıyordu?
En çok bu sorunun yanıtı arandı.
* * *
Meslektaşım İbrahim Kahveci ile Naz Özdeğirmenci moderatörlüğünde cumartesi günleri saat 20.00’de yayınlanan “Neden Acaba?” programında da bu sorunun yanıtını aradık.
Üç harfli marketlerden Ülker Grubu’nun hakim ortak olduğu ŞOK ilk tepkiyi verdi ve kamuoyuna yaptığı açıklamada GPD’ye seslendi “Ya biz ya Aykaç”…
Sektördeki en büyük oyuncu BİM ve dolayısıyla “başkan da” bu bünyeden çıkıyor.
Yapılacak tercih kolay değil.
* * *
Aykaç GPD’den istifa etti
25 yıldır yönetiminde yer aldığı Türkiye’nin ilk “ucuzluk marketi” BİM’den de mi istifa eder?
Organize pazarda ağırlığı olan bir zincir market yöneticisine aynı soruları yönelttim:
“Unutulur gider. Aykaç sektördeki gerçekleri söyledi. Aşırı ifadeler kendisini bağlar” dedi.
Peki ya iktidar; üç harfli marketlere ilişkin kamuoyunda “zamların sorumlusu bunlar” algısı yaratmanın ötesinde bir projeyle hareket ediyorsa…
* * *
Diyelim ki, ulusal zincir marketlere karşı sahaya sürdüğü ve ilki 2017 yılında açılan Tarım Kredi Kooperatifleri Satış Marketleri üzerinden gıda pazarına hakim olması gibi bir stratejisi var…
Bin 615 kooperatifin üye olduğu ve Tarım Kredi Kooperatifleri’nin Genel Müdürlüğü’ne Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü ve Turkcell Yönetim Kurulu Üyeliği’nden alınan Hüseyin Aydın atanmıştı.
Aydın’ı kamuoyu tarıma verdiği desteklerden çok iktidar yandaşı şirketlere aktardığı kredilerden tanıyor.
Örnek; Sayıştay raporlarına giren Demirören Grubu’na ve Çukuova Grubu’na açtığı milyon dolarlık krediler.
* * *
Hemen hatırlatayım; BİM halka açık çok ortaklı bir şirket olmakla birlikte hakim ortağı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Abi” diye hitap ettiği Mustafa Latif Topbaş.
BİM’in de, A101’in de temellerini AKP iktidarının ilk 10 yılında siyaseten yanında duran TÜSİAD üyesi Cüneyt Zapsu ve Zapsu’nun MÜSİAD üyesi ağabeyi Aziz Zapsu’nun harcı bulunuyor.
ŞOK arkalarından geldi…
* * *
Fındık tücccarı Zapsu, geçtiğimiz ay dikkat çekici bir hamle yapmış ve Akkuyu Nükleer Güç Şirketi (NGŞ)’nde, Rus devlet şirketi Rosatomu’u temsilen oturduğu yönetim kurulu üyeliği koltuğunu boşaltmıştı.
* * *
Zapsu ile üç harfli market sermayesi arasındaki bağ, hakim ortağı Turgut Aydın olan A101’in hissedarlarından Sayın ailesi ile Akkuyu NGŞ’de de devam etti.
Sayın İnşaat, Mersin’de yapımı 2023 Haziran seçimlerine kadar bitirilmesi hedeflenen Mersin’deki nükleer santral yatırımının 1’inci ünite inşaatında yer alan yükleniciler arasında bulunuyor.
* * *
Ulusal zincir market sektöründeki haber kaynağıma döneyim.
Ezcümle o diyor ki; Tarım Kredi’nin market sayısı 1500’e yaklaştı. Fiyatlar düştü mü?
Başaramazlar…