Ukrayna’nın Rusya içine kadar girerek Kursk Oblastı’nı işgal etmesi gerçekten önemli bir gelişme. Bu beklenmedik işgal, savaş hattını mevcut bölgeden kaydırdığı gibi, Rus güçlerini Donetsk cephesinden uzaklaştırmayı da amaçlıyor.
Hazırlığının, hem de çok iyi saklanarak, hayli uzun sürdüğü anlaşılan operasyonla Ukrayna üç gün içinde 11 köy ya da yerleşim yerini, 22 km’lik bir alanı işgal etti, en az 40 savaş esiri aldıç Operasyonda beş ölü, 31 de yaralı vardı. Bu beklenmedik gelişme üzerine Rusya bölgede olağanüstü hal ilan etti.
Operasyonu yapanın Ukrayna olup olmadığı konusunda kimi kuşkular var. Ama eğer gerçekten Ukrayna yapmışsa bundan amaç Rusya’nın dikkatini Donbas bölgesinden çekmek olmalı. Çünkü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin on yıldır Donetsk ile Lugansk'ı işgal etmeye çalışıyor; bunu Kasım ayındaki ABD seçimlerinden önce bitirmek istiyor, bunu başarmak için de mümkün olan tüm kaynakları harcıyor.
Bu yaz Rus birlikleri Donetsk vilayetindeki çabalarını hızlandırdı. Orada stratejik zaferler de elde etti. ABD eski başkanı Donald Trump da 4 Kasım'da seçimleri kazanması halinde Ukrayna'daki savaşı sona erdireceğini söylemişti, bilindiği gibi. Bu nedenle Putin’in, Kiev’le herhangi bir müzakere öncesinde Donetsk’in kontrolünü ele geçirmek istemesi anlaşılabilir. Ancak Ukrayna’nın son saldırısı Rusya’yı ciddi bir ikilemle başbaşa bıraktı. Kursk’u savunmak için Donbas’taki oprasyonları durdurmak zorunda kalabilir her şeyden önce. Donbas’tan vazgeçmemesi durumunda ise Kursk’u, yani bir toprak parçasını kaybedebilir. Bu arada Rusya askeri liderlerine yönelik eleştiriler de ülke basınında sıkça yer almaya başladı.
Zelensky’nin zorluğu da büyük baskı altına oluşu. Halkına bir başarı göstermek zorunda öncelikle. Ayrıca Trump’ın seçilmesi durumunda savaşın finansmanında zorluk çıkacağını biliyor. Bu nedenle Kursk’u işgali önem kazanıyor. Eğer Rusya ile bir müzakere süreci başlarsa burayı Rusya’nın elindeki toprakları için bir pazarlık konusu yapabilir.
Kursk Oblastı'nın büyük stratejik önemi olduğunu da anımsatalım. Burada bir nükleer santral var, ayrıca Ukrayna üzerinden Avrupa'ya giden Rus doğal gazının son operasyonel dağıtım istasyonu olan Sudzha kasabasına da ev sahipliği yapıyor. Bu hattın bu yıl yaklaşık 14.65 milyar metreküp gaz taşıyacağı belirtiliyor. Bu Rusya'nın Avrupa'ya ihraç ettiği gazın yaklaşık yarısı demek.
Küçük bir gücün kendisinden daha büyük bir güce karşı karşı etkili operasyonlar yürütmesine askeri literatürde asimetrik angajman deniyor. Bunun iyi bir örneği olan Kursk işgali Ukrayna açısından daha büyük bir güce ciddi bir operasyon yaptığını gösteriyor. Bununla da sınırlı kalmayabilir Ukrayna’nın atılımı. ABD ile batıdan temin ettiği yeni hava silahlarıyla Kırım’a doğru bir operasyona yönelebilir.
Bilindiği gibi Kiev, Batılı ortaklarından ilk F-16 savaş uçaklarının yanı sıra ABD'den hava savunma, tanksavar silahları için 2,3 milyar dolar almanın yanısıra, Temmuz sonunda dondurulan Rus varlıklarından elde edilen 1,5 milyar avroluk (1,64 milyar dolar) geliri transfer edeceğini açıklayan Avrupa Birliği'nden de mali yardım aldı. Bu savaşı mali/mühimmat açısından karşılayabileceği anlamına geliyor.
Bu arada ABD’nin Kursk’un işgal edileceğinden haberdar olmadığını söylemesi de büyük bir aldatmaca. Ukrayna’nın ABD onayı, teşviki, desteği olmadan bu tür bir eylem yapabileceğini düşünmek saflık olur.
Kanımca tüm ABD/Batı desteğine rağmen Ukrayna Kursk’u elinde uzun süre tutamaz. Çünkü hava gücünde hayli güçlü olan Rusya Kursk’un ikmal yollarını, tedarik kanallarını yok ederek Ukrayna’yı zor durumda bırakabilir. Yakında anlarız ne olacağını.
Ama şu kesin: Savaşın yeni bir evresine girmiş bulunmaktayız.