Son yıllarda Türkiye’de işlenen kadın cinayetlerinde artış var.
Ekim ayının ilk 6 gününde, 7 kadın eşleri, eski eşleri veya sevgilileri tarafından öldürüldü.
Kadın cinayetlerindeki artışın, günlük hayatta şiddetin yaygınlaşmasının birçok nedeni var.
Bu nedenlerin başında kadınla erkeği eşit görmeyen erkek egemen toplum yapısı geliyor.
Bu feodal yapı birçok ailede, bazı toplum kesimlerinde, hatta bürokraside hâlâ etkili.
İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi Kanunu’nun etkili şekilde uygulanmaması da önemli etkenler arasında.
Bir başka neden devletin kadınları gerektiği gibi koruyamaması, gerekli önlemleri almaması.
Elbette en önemli nedenlerden biri de eğitim.
Ailede ve okulda kadın-erkek eşitliğini esas alan eğitim yetersiz.
Kadını ikinci sınıf gören anlayışın sahibi tarikat ve cemaatlerin iktidar ortağı olması bir başka neden.
Cezasızlık bir diğer neden.
Kadın katillerinin bile, mahkemeye saygılı davrandığı gerekçesiyle “iyi hal indiriminden” yararlanması cezasızlık algısını güçlendiriyor.
Bir diğer faktör de bireysel silahlanmanın yaygınlaşması.
Ruhsatsız silah edinmenin kolaylığı ve bu konuda etkili bir denetimin yapılmaması.
Kadın cinayetlerinin ve kadına şiddetin önlenmesi için kadının insan haklarını savunan sivil toplum kuruluşlarının desteklenmesi gerekiyor,
Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu gibi kuruluşlarla kadın derneklerinin ve siyasi parti kadın kollarının dayanışma içinde çalışmaları ve önerilerinin hayata geçirilmesi büyük önem taşıyor.
Örneğin EŞİK’in gündeme getirdiği öneriler çok önemli.
Bu önerileri anımsayalım:
- 6251 sayılı onay yasası ve Anayasa’nın 90. maddesi gereği iç hukukun parçası olan İstanbul Sözleşmesi’nin içeriği halen yürürlükte ve sadece merkezi iktidar değil; Meclis, yargı, tüm yerel yönetimler, üniversiteler, siyasi partiler, sendikalar, medya, meslek odaları, spor kulüpleri ve herkesi bağlıyor, uygulayın.
- Kadına karşı şiddetle mücadele yasası 6284’ü etkin uygulayın.
- 7 gün 24 saat çalışan, kadınlara özgülenmiş, ücretsiz AloŞiddet hattı açın.
- Her semte kadın danışma merkezi, her 100 bin nüfusa en az bir sığınak, her 200 bin nüfusa en az bir cinsel şiddetle mücadele kriz merkezi açın.
- Şiddet mağdurlarına yönelik tıbbi, psikolojik ve hukuki danışmanlık hizmetlerini ücretsiz olarak sağlayın ve tüm kadınlar için erişilebilir hale getirin.
- Kadınlara barınma, iş bulma, kreş ve maddi yardım gibi destekler sağlayın.
- Kadın cinayetlerini önlemek için risk değerlendirme ve yönetim birimleri kurun.
- Ekonomik ve psikolojik şiddet, fiziksel şiddet, ısrarlı takip, dijital şiddet, cinsel taciz, tecavüz dahil cinsel şiddet, zorla evlendirme, eziyet gibi kadınlara ve çocuklara yönelik suçlarda cezasızlık politikasından vazgeçin.
- Kadına karşı şiddet olguları ile ilgili olarak yeterli sayıda ve ağırlıkla kadın olmak üzere meslek içi eğitimden geçirilmiş kolluk ve yargı üyesi görevlendirilmesini sağlayın.
- Kültür, gelenek, din ve sözde ‘namusun’ şiddet eylemlerine bahane olarak ileri sürülemeyeceğini, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği dahil kimseye ayrımcılık yapılamayacağını temel ilke olarak kabul edin.
Kadın örgütlerinin kadına yönelik şiddetle ve ev içi şiddetle mücadeledeki bilgi ve deneyimini görmezden gelmekten vazgeçin.
Kadın cinayetleri ve kadına şiddetin önlenmesi için EŞİK’in önerilerini iktidar ve muhalefet partilerinin birlikte dikkate almaları ve hayata geçirmeleri bu sorunun çözümünde önemli bir adım olacaktır.