İktidar yerel seçimlere iyi hazırlandı!
1 Nisan’dan sonraki yol haritası hazır. Üstelik yalnızca İstanbul için de değil. Madenler, limanlar, tren yolları, enerji yatırımcılarının maliyetini önceleyen torba yasa çekmecede duruyor.
Kurumsal yapılar oluşturuldu.
Bakmayın YK Enerji (Limak-IC İçtaş ortaklığı) için Akbelen’de alınan kamulaştırma kararının “ertelenmesine…”
Seçim üzeri köylünün tepkisini üzerlerine çekmek istemiyorlar.
9 Şubat 2024 tarihinde “Kentsel Yenileme Başkanlığı” kurarak, yerel yönetim iradesi merkeze toplandı.
Bundan sonrası gün meselesi.
Halkın rızası seçim sandığında belli olacak…
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun şu sözünü hiç unutmamalı: “Kentsel yenileme alanı olarak belirlenen 68 rezerv alanını inceledik. Yalnızca Tuzla ve Zeytinburnu’nda yer alan 2 proje bu kapsama giriyor.”
İstanbul’un varlıkları halka aktarıldığında, kaynakların dağılımında kamu yararı gözetildiğinde bu kent yalnızca “yaşanacak” bir şehir olmakla kalmayacak.
Turizm açısından cazibe merkezi de olacak.
Ülke ekonomisinin kalbi olan bu kent, “yaratıcı endüstrilerle” desteklendiğinde, betona boğulmadığında, dijitalleşmeyi yeşil/mavi dünyanın hizmetine verdiğinde ülke kalkınacak.
SON 5 YILDA İŞTİRAKLER
İBB’nin ulaşım, hizmet, şehircilik, perakende, ticari, enerji ve teknoloji olmak üzere 7 ana sektörde faaliyet gösteren 30 iştiraki, İstanbul’u “yeşil, adil ve yaratıcı” bir kent vizyonu çerçevesinde yönetme iddiası taşıyor.
İmamoğlu’nun İBB’yi 25 yıllık AKP yönetiminden devraldığında yaptığı ilk atama, İştiraklerden Sorumlu Başkan Danışmanı Ertan Yıldız oldu.
İBB’nin iştirakler dışında İSKİ, İETT ve İstanbul Vakfı olarak 4 kamu kuruluşu bulunuyor.
Yıldız 5 yıl önceki tabloyu şöyle ortaya koyuyor:
“ İBB yönetimi devralınan döneme kadar iştirak şirketleri bir bütün olarak yönetilmiyor, her şirket büyük ölçüde birbirinden bağımsız birimler olarak faaliyet gösteriyordu. Buna karşın şirketlerin ana faaliyetlerinden elde ettiği gelirlerle ayakta durabilmelerinden ziyade, özellikle mali yönden zayıf olanlar İBB tarafından fonlanarak yıl sonlarında karlı hale getirilmesi sağlanıyordu.”
Haziran 2019’da İBB’nin 14 iştirakinin zararda olduğunu söyleyen Yıldız “2023 yılını Beltur ve Metro İstanbul dışındaki tüm şirketler karda kapattı Şirketlerin ödenmemiş vergi ve SGK borcu 700 milyon TL olup, borçlarını vadesinde ödeyememekten dolayı 10 iştirak şirketi ihalelere giremiyordu. Vergi borçları kapatıldı, SGK borçları ise yapılandırılarak ödendi. İGDAŞ’ın BOTAŞ’a olan 2.6 milyar TL tutarındaki borcun tamamı da yıllar içinde ödendi.” diye de ekliyor.
KİPTAŞ’ın 2019 Ağustos-2024 Ocak döneminde 10 bin 577 bağımsız birimden oluşan 17 proje tamamladığını söyleyen Yıldız, 5 yıl önce devraldıkları şirketin borç batağında olduğunu vurguluyor. Bununla yetinmeyen AKP yönetimi yeni dönemde Kiptaş’ın elini kolunu bağlamayı hedefleyen adımlar atmaktan geri durmuyor.
Yıldız Kiptaş’ta verilen mücadeleyi şöyle aktarıyor:
*8 Ağustos 2019’da 875 milyon TL hemen ödenmesi gereken borç olduğunu tespit ettik. Kasada olması gereken ama harcanmış önceki yıl kârı olan ve İBB’ye kâr payı olarak aktarmak durumunda olduğumuz 246 milyon TL borcu eklediğimizde, o günün şartlarında toplamda 1 milyar 121 milyon TL (201 Milyon $) gibi yüklü bir borç devraldık. Borcu tamamen sıfırladık.
* Toplam borcun 177 milyon TL’si ağırlıklı kamu bankalarından alınan kredilerden oluşuyordu. Devlet bankaları, rotatif kredilerde faiz oranları düşmesine rağmen bizde oran düşürmeye yanaşmadıkları gibi bu kredileri kapatmamız yönünde talepler geldi.
*Daha uygun faiz oranlarıyla mevcut kredi borçlarımızı özel bankalara taşıdık. Devlet bankalarından ne bir kuruş kredi kullanabildik, ne de sosyal konut projelerimizde vatandaşlarımıza devlet bankalarından uygun oranlarda kredi kullandırabildik.
*Kaynaklarımızı en maksimum değerlerinde satabilmek için müzayede yapma kararı aldık. Stokta yer alan satış kabiliyeti düşük dükkânlar ve atıl araçlardan oluşan ilk müzayedemize çıkarken müzayede listesindeki arsalarımızı, İBB Meclisi’nde plansız alana çevirdiler.
*Genel Müdürlük binamıza bile, geçmiş dönem ödenmeyen vergi borçlarından dolayı Vergi Dairesi’nce haciz konulmuştu. Vergi borçlarımızı, önce yapılandırıp sonra da tamamını kapatarak binamızı hacizden kurtardık. Önümüzdeki üç yıllık finansal planlamayı yaptık.
Beltur önceki dönemde de ana faaliyetlerinden zarar ediyorken Galata Kulesi’nin işletilmesi ve Beyaz Gezi benzeri ek faaliyetler ile karlı hale getirilmeye çalışılıyordu. Pandemi döneminde hesap tutmuyor.
METRO İstanbul, maliyetlerinin çoğunu oluşturan personel giderleri ve sabit giderlerin enflasyonun etkisiyle artmasıyla, giderlerdeki artış yüzdesini bilet fiyatlarındaki artışlarda yakalayamamış ve UKOME tarafından belirlenen bilet fiyatı sübvansiyonlarının da yeterli seviyede olmaması nedeniyle 2023 yılını zararda kapatıyor.
Bunun yanı sıra yatırımlar devam ediyor. Göreve gelindiğinde yarım bırakılan pek çok proje tamamlanıyor. 2023 yıl sonunda 3.8 Milyar TL seviyesinde gerçekleşen yatırım bütçesini 2024 bütçesinde 9,1 Milyar TL olarak belirliyor.
İBB İştirakler; 73 bin çalışan ve 2023 itibarıyla 109 Milyar TL cirosu ile Türkiye’nin en büyük 5 holdingi arasında.
61 km’lik Metro hattı, Haliç Tersanesi’ndeki yenilenme ile İstanbul’un “denizci kentler” ligine katılması, halk ekmek kapasitesinin artırılması, çöpten enerji üretilmesi, tarihi ve kültürel dokunun canlanması, kapalı otopark ve meydanlar önemli yatırım kalemlerinin başında geliyor.
Kentin tarihi surlarını, mahallelerini, yapılarını ayağa kaldıran İBBMiras’ın başındaki isim Mahir Polat Fatih Belediye Başkanı adayı…
Aralık 2022 itibariyle Haliç Tarsanesi’ne taşınan İBB iştiraklerinden Şehir Hatları’nın başındaki gemi mühendisi Sinem Dedetaş, Üsküdar Belediye Başkanı adayı…
Yıldız’ın işaret ettiği İBB iştiraklerine “bütüncül” yaklaşım, Dedetaş ve Polat’ın elbirliği ile Haliç’de meyvesini verdi.
Dün, bugün ve yarı aynı mekanda.
İSTANBUL MÜZESİ’NDE 600 YILLIK TARİH
“İstanbul Sanat” kompleksi bünyesinde açılan İstanbul Sanat Müzesi’nde sergilenen Nuri İyem tabloları arasında İmamoğlu’nun kişisel koleksiyonundan bir tablo da yer alıyor.
Sergide İBB yanı sıra 4 nesildir resim toplayan Ahmet Merey ile Meir Dalva, Ulaş Değirmenci ve kendi müzesini kuran iş insanı Mustafa Taviloğlu’nun koleksiyonunu da görmek mümkün…
Bu toprakların kıymetli ressamları Bedri Rahmi Eyüpoğlu’nu, Cihat Burak’ı, Fahreinisa Zeid’i, Nedim Günsür’ü, Hikmet Onat’ı, İbrahim Çallı’yı, Komet’i, Recaizade Mahmut Ekrem Bey’i, Avni Lifij’i, Celile Hikmet’i (Nazım Hikmet’in annesi), Hoca Ali Rıza’yı, Tevfik Fikret’i, askeri okullardan yetişen Osmanlı paşalarının eserlerini, Halil Paşa’yı, Abdülmecid Efendi’nin tablosunu yapan Abdülhak Hamit Tarhan’ı, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ı, Feyhaman Duman’ı, Mıgırdiç Civanyan’ı nesillere armağan eden bir İstanbul…
571 yıllık Haliç Tersanesi’nde açılan İstanbul Sanat Müzesi’nde açılan “Ah Güzel İstanbul” sergisinin baş konuğu, İmamoğlu’nun Londra’daki müzayeden satın aldığı 1480 yılında İtalyan ressam Gentile Bellini'nin atölyesinde yapılan orijinal Fatih Sultan Mehmet’in portresiydi.
1453’de İstanbul’u fetheden Fatih Sultan Mehmet, kadırgalarını indirdiği İstanbul’un “kentsel dokusuna” da mühürü bastı.
2013 yılında dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ihalesiyle, 242 bin metrekarelik “Haliç Yat Limanı ve Kompleksi” işletmesi 49 yıllığına, 1 milyar 346 milyon dolara Rixos Otelleri'nin ve FTG Development’in kurucusu Fettah Tamince’ye verilmişti.
8 Ekim 2021 tarihli haber, AKP belediyeciliğinin “anlık” fotoğrafını çekiyor:
“Haliçport projesinin ihalesini, Rixos Otelleri'nin ve FTG Development’in kurucusu Fettah Tamince aldı. Eski AKP Rize milletvekili ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kapı komşusu (hangi kapı acaba?) Abdulkadir Kart, adı “Tersane İstanbul” olarak değişen projeye ortak oldu. Kart’ın sahibi olduğu ASL İnşaat’a kamudan 2010-2020 yılları arasında toplam 4.7 milyar TL’lik ihale verildi. Kart’ın şirketine sadece İBB’den verilen ihalelerin bedeli ise 2.4 milyar TL.”
İktidar bu projeyi de “kentsel dönüşüm alanı” içinde tanımlıyor.
TERSANE CİROSU 1 MİLYON’DAN
160 MİLYON LİRAYA ÇIKTI
·İBB iştiraklerinden Şehir Hatları A.Ş, 2023 yılında açtığı 10 yeni hat açtı. Günlük sefer sayısı 700’den 891’e, hat sayısı 20’den 31’e, filodaki vapur sayısı 30’a yükseldi.
● Şehir Hatları, Haliç Tersanesi’ni yaşayan ve üreten bir tarih mirası olarak korudu. Hiç üretim yapılmıyorken 4.5 yılda 56 yeni inşa yapılarak, tersane cirosu 1 milyon TL’den 160 milyon TL’nin üzerine çıkarıldı. Bu yıl 5 geminin daha yeni inşasına başlandı. Son 4.5 yılda özel sektör dahil toplam 358 gemiye bakım onarım yapıyor.
● 5’i Elektrik Hibrit toplam 50 Deniz Taksi’yi Haliç Tersanesi markası ile 1.5 yılda üretti. Elektrik Hibrit Deniz Taksiler hem kendi filosunda kullanılan, hem de Haliç Tersanesi’nde inşa edilen ilk elektrikli tekne olma özelliğine sahip. Bu sayede İstanbullulara haftanın 7 günü 24 saat deniz ulaşımı olanağı sağladı.
● Paşabahçe ve Kızıltoprak vapurları restore edildi, İsmail Hakkı Durusu vapurunun restorasyonu tamamlanarak Mart ayında seferlere başlaması planlanıyor.
● Şehir Hatları, tarihinde ilk kez Kızıltoprak Restorasyon Projesiyle MediaCat Felis Ödülü aldı.
● Kadın istihdamını önceki döneme kıyasla 4 kat arttı.
● Şehir Hatları, tarihinde ilk kez toplam 32 Vapur Kafe açtı.
● İlk kez basılan kitaplarla ve şehrin simgesi olan hediyelik eşyalarla yeni bir marka yarattı.
● İlk kez 19 vapurda Çocuk Oyun Alanları yaptı.