Geçen hafta İtalya Başbakanı Draghi görevinden istifa etti. Sebep? Enflasyon. Koalisyon ortağı Beş Yıldız Hareketi’nin Draghi’yi enflasyonla mücadelede başarısız olmakla suçlaması…
Draghi istifasını açıklarken Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden, seçim kampanyası esnasında “parya” muamelesi yapacağını söylediği Suudi Arabistan’ı ziyaret ederek yakın zamana kadar Cemal Kaşıkçı cinayetinin katili olmakla suçladığı Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’ın elini sıkıyordu. Sebep? Yine enflasyon. Amerika’da tüketici enflasyonu son 40 yılın zirvesinde. Ve düşeceğine daha da artıyor. Mayıs’ta yüzde 8.6’ydı, Haziran’da yüzde 9.1’e tırmandı. Denize düşen yılana sarılırmış, Biden da petrol üretimini artırarak fiyatı düşürmesi için Bin Selman’ın eline sarıldı. Çünkü enflasyonun arkasındaki ana sebep, petrol fiyatlarındaki tırmanış…
Enflasyon nedeniyle Biden’ın görev onay oranı uzun yıllardır görülmemiş seviyelere gerilemiş durumda. Böyle giderse enflasyon Biden’ı götürecek, Trump Beyaz Saray’a geri dönecek.
Sri Lanka’da olup bitenleri izlemişsinizdir. Onun sebebi neydi? Yine enflasyon, yoksullaşma. Sri Lanka’da gıda enflasyonu yüzde 80’i, ulaşım enflasyonu yüzde 128’i geçti. Manşet enflasyon yüzde 54.6. Sonuç? Devlet Başkanı Rajapaksa kaçtı…
Sri Lanka’dan önce Lübnan vardı. Orada da halk enflasyon ve yokluk nedeniyle sokağa dökülmüştü. Başbakan ve Maliye Bakanı istifa etti ama durum düzelmedi. Tam tersine Rusya- Ukrayna savaşıyla petrol ve tahıl fiyatlarının zirve yapması enflasyonu daha da azdırdı. Tüketici enflasyonu geçen ay yüzde 200’ü de geçti. Mayıs’ta Lübnan’da seçimler vardı. Ama ülkedeki dini bölünme nedeniyle enflasyonla gerçekten mücadele edecek bir hükümetin işbaşına gelmesi mümkün görünmüyor.
Pakistan… Orada enflasyon yüzde 20’yi geçti. Evet, Türkiye’ye göre düşük ama ivme çok yüksek, fiyatlar katlanarak artıyor. Enflasyondaki artıştan sorumlu tutulan Başbakan İmran Han, Nisan’da parlamentodaki güven oylamasında koltuğunu kaybetti. Yerine Şahbaz Şerif geldi. Peki o enflasyon sorununu çözebildi mi? Maliye Bakanı Miftah İsmail’e göre IMF desteği olmazsa ülke iflasın eşiğinde. Tunus… Enflasyon karşısında gelirleri eriyen on binlerce çalışan geçtiğimiz haftalarda sendikalar öncülüğünde büyük protesto gösterileri düzenledi. Orada da enflasyon Türkiye’ye kıyasla düşük, geçen ay yüzde 8.1’e yükseldi. Ama bu, Tunus için son 30 yılın en yüksek oranı. Halkın alım gücü gün be gün eriyor. Hükümet IMF’den destek istedi, 4 milyar dolarlık yardım paketi için görüşmeler tamamlanmak üzere.
Bir ülke daha var. Oradaki enflasyon Lübnan hariç yukarıdaki ülkelerin hepsinden daha yüksek. Ne bir istifa var ne gösteri, her şey sanki sütliman. Ama ülke alttan alta kaynıyor, halkta büyük bir öfke birikiyor. Sıra oraya geliyor.