Benzin ve motorin zammı dur durak bilmiyor. Her zam öncesinde istasyonlarda oluşan metrelerce uzunluğundaki araç kuyruğu, “sıradan” bir yeni Türkiye manzarası haline geldi.
İstasyonlar, zam gecesi ana-baba günü gibi oluyor. Akaryakıt deyim yerindeyse su gibi akıyor. İşlek cadde üzerindeki istasyonlar, 2 TL 3 kuruşluk son motorin zammı öncesinde olduğu gibi 3 ya da 4 günlük satışını 1 günde yapıyor.
İstasyonlar bugün de yoğun olacak. Zira, motorinin ardından bu gece de benzine zam gelecek. Benzinin litre fiyatı, 1 TL 64 kuruş artacak. 40 TL’ye dayanacak.
ZAM DALGASI SÜRECEK
Benzin ve motorin fiyatlarını belirleyen üç temel unsur var. Petrol fiyatı, dolar kuru ve vergi. Seçim sonrasında dolar kurunun 27 TL’ye çıkması, vergi zamları akaryakıt fiyatlarının katlanmasına yol açtı.
Küresel piyasalarda da motorin ve benzinin ton fiyatı ve Brent petrol yukarı yönlü hareket ediyor.
Suudi Arabistan ve Rusya'nın, Temmuz'da uygulamaya başladıkları petrol üretimi kesintilerine devam etme kararı Brent petrol fiyatlarını artırdı. Temmuz ayının başında 72 dolar olan Brent petrol, 92 dolara çıktı.
Bu kesintinin 2024 yılında da devam etmesi durumunda Brent petrol için Aralık 2024'te tahmin edilen düzey 107 dolar.
Motorinin ton fiyatı da görülmemiş hızla artıyor. Temmuzda 700 dolar olan motorinin tonu, 972 dolara kadar çıktı.
Gerek iç gerekse de dış gelişmeler motorin ve benzinde zam dalgasının süreceğine işaret ediyor.
FECAAT…
Sektör de yaşananlar karşısında şaşkın ve biraz da tepkili… Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TABGİS) Başkanı Murat Bilgin, zam öncesinde kuyruğun yalnızca istasyonlarda yaşanmadığına dikkat çekerek, “İstasyonların tankerleri de ürün alabilmek için rafineriler önünde uzun kuyruk oluşturuyor. Herkes ürün almak istiyor. Durum bu anlamda gerçekten fecaat” diye konuştu.
“40 TL OLACAK DENİLSE GÜLERDİM”
Bilgin, akaryakıt fiyatlarının görülmemiş bir hızla arttığına işaret ederek, “Bana birkaç ay önce ‘Motorin 40 TL olacak’ denilse gülerdim. Bugün, motorinin litresi 40 TL’yi aştı. Akaryakıtta, 50 TL de kapıda…” dedi.
Vatandaşın, akaryakıt alış-verişini kredi kartlarıyla yaptığını belirterek, “Vatandaş, zam öncesinde istasyonlara akın ediyor. Depoyu dolduruyor. Kredi kartıyla ödeme yapıyor. Kim, cebinde 2 bin 500- 3 bin TL bulundurur. Ödemelerin tamamı kartla gerçekleştiriliyor” dedi.
Bilgin, kartlarda komisyon oranlarının çok yüksek olduğunu, istasyonların bu konuda ağır bir maliyetle karşı karşıya bulunduğunu söyledi.
Bilgin, dağıtım şirketleri ile bayilerin (sattıkları her litre akaryakıttan aldıkları pay) kar marjlarının da toplam yüzde 6-7 düzeyine gerilediğini, bunun da sektörü finansal yönden zorladığını kaydetti.
Bilgin, akaryakıtın çok pahalı bir ürün haline geldiğini, bir damlasının bile önemli olduğunu söyledi. Akaryakıt fiyatının 40 TL’yi aşmasının tüketimi de etkileyeceğini vurgulayan Bilgin, “Düşüşler olacaktır” diye konuştu.
Depoda yangın büyüyor. Bu yangın, başta temel gıda maddeleri olmak üzere (taşımacılık maliyetleri dolayısıyla) dalga dalga diğer ürünlere yansımaya devam edecek. Bu zamlar devam ederken enflasyon düşer mi? Çok zor…