Yazar ve çevirmen Ahmet Cemal, yaşamını yitirdi. Türk edebiyatının usta isminin cenazesi yarın ikindi namazına müteakip Moda Camisinde kılınacak cenaze namazın ardından toprağa verilecek.
Cemal, bir süredir kalp rahatıszlığı nedeniyle tedavi görüyordu. En son Mart ayında kalp krizi geçirdikten sonra 3 gün yoğun bakımın ardından tekrar hayata tutunmuştu.
Cumhuriyet gazetesinde köşe yazan usta isim, 5 Haziran’daki yazısında, “Bu yıl ölümün kıyılarına yaptığım üçüncü yolculuk. Ve bir geri dönüş daha. Ve yine tuhaf bir güven duygusu: ‘Bu hikâye daha bitmedi…" diye yazmıştı. Cemal, gazetedeki son yazısını ise 12 Haziran’da kaleme almıştı.
HALK TV'YE DESTEK VERİYORDU
Ahmet Cemal, zaman zaman köşe yazılarında Halk TV'ye de veriyordu. Halk TV'nin bir çok gerçeği ortaya çıkardığını ifade eden Cemal, “Eğer şu Halk TV olmasaydı, hangi gerçeklerden haberim olmayacaktı” diye kendine sorduğunu da itiraf ediyor.
İşte Cemal'in Halk TV ile ilgili yazılarından bir tanesi:
"Halk TV bölücülük yapıyor!"
"Evet, Halk TV bölücülük yapıyor!
Hem de bunu aylardır yapıyor.
Halk TV, bilinçleri bölüyor.
Peki, hangi bilinçler bu böldükleri? Çoğu belki on yıllardır donup kalmış, adına geçmiş dediğimiz öncesiz ve sonrasız akışın bir yerinde bir yerlere takılmış ve bunun sonucunda içine girdiği durağanlık konumundan ötürü de artık yaşayan bilinç olmaktan çıkmış bilinçlerden oluşma, nerede başladığı ve nerelere uzandığı saptanamayan bir mezarlık.
Halk TV, aylardır bu dev mezarlığın topraklarını hallaç pamuğu gibi atmakta. Bunun için kullandığı tek araç ise adına gerçek dediğimiz, ama yaşadığımız toplumda içeriğini çoktandır unuttuğumuz bir kavram.
Gezi Direnişi’nin şahlanışından ve Halk TV’yi izlemeye başlayışımdan bu yana birkaç kez elime kâğıt kalem alıp televizyonun karşısına geçtim ve kendi kendime: “Eğer şu Halk TV olmasaydı, hangi gerçeklerden haberim olmayacaktı” diye sorarak, bir döküm yapmaya kalkıştım. Ama bir süredir bu işi artık bıraktım. Çünkü böyle bir dökümün sonu yok. Sonunu getirebilmek olanaksız. Üstelik zaman yitirmekten başka bir işe de yaramıyor. Çünkü buna zaman ayıracak yerde, her yayını ile kendi belgeselini oluşturmakta olan Halk TV’yi izlemek, çok daha önemli ve anlamlı.
Evet. Bunda abartı olduğunu sanmıyorum. Halk TV, yayınları ile kendi belgeselini oluşturuyor."
AHMET CEMAL KİMDİR?
Ahmet Cemal (d. 1942, İzmir), Türk yazar ve çevirmen.
Ahmet Cemal, 5 Mart 1942 tarihinde İzmir’de doğdu. İstanbul’da, Moda İlkokulu’ndan sonra Sankt Georg Avusturya Lisesi’ni ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Aynı fakültede bir süre asistanlık yaptı. İstanbul, Avusturya Kültür Ataşeliği’nde basın danışmanı olarak çalıştı. İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Okulu Almanca Bölümü’nde ve Edebiyat Fakültesi Alman Filolojisi Bölümü’nde çeviri dersleri verdi. “Yeni Ufuklar”, “Varlık”, “Yazko Edebiyat”, “Gergedan”, “Argos” ve “Milliyet Sanat” dergilerinde yazdı. Memet Fuat ve Mustafa Kemal Ağaoğlu’nun davetleri üzerine “Yazko” çeviri dergisini kurdu ve yönetti. Ayrıca Yazko’da genel yayın koordinatörü olarak çalıştı. Anadolu Üniversitesi’nde 19 yıl süreyle, lisans ve lisansüstü düzeyinde olmak üzere, İletişim Bilimleri Fakültesinde Sanat Tarihi, Estetik, Kültür Tarihi, Metin Yazımı ve Metin Çözümleme; Güzel Sanatlar Fakültesinde, Temel Sanat Kavramları; Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nde Dünya Tiyatro Tarihi, Çağdaş Tiyatro ve Tiyatro Estetiği dersleri verdi. İstanbul Üniversitesi ile Mimar Sinan Üniversitesi tiyatro bölümlerinde Dünya Tiyatro Tarihi ve Tiyatro Edebiyatı derslerini üstlendi. Bahçeşehir Üniversitesi’nde 4 yıl boyunca Antik Çağdan günümüze Eleştirel Düşüncenin Tarihi, Estetik ve Genel Sanat Kavramları derslerini verdi.
Ingeborg Bachmann, Walter Benjamin, Bertolt Brecht, Hermann Broch, Elias Canetti, Paul Celan, Ernst Fischer, J.W.v. Goethe, E.H. Gombrich, Friedrich Hölderlin, Franz Kafka, Heinrich von Kleist, Georg Lukacs, Robert Musil, Friedrich Nietzsche, Novalis, Erich Maria Remerque, Rainer Maria Rilke, Friedrich Schiller, Anna Seghers, Manes Sperber, Georg Trakl ve Stefan Zweig’ın çeşitli eserlerini Türkçeye çevirdi.Deneme ve makaleleri “Odak Noktasında Yaşananlar”, “Yaşamdan Çevirdiklerim”, “Şeref Bey Artık Burada Yaşamıyor”, “Bizi Yaşatanlar ve Öldürenler”, “Aradığımız Tiyatro”, “Oynamak Varken”, “Sanat Üzerine Denemeler”, “İnsana dönmek”, “Giderayak”, “Lanetlenmiş Ağustosböcekleri”, “Okuyan Gençliğe Mektuplar” başlıklarıyla kitaplaştı. Şiirleri “Geçmiş Bir Dua Kitabından” adıyla çıktı. “Kıyıda Yaşamak” adlı bir romanı ve “Dokunmak” adlı bir öykü kitabı, “Ben, Nazım, Yaşarken ve Ölürken” ve “Deliliğe Övgüye Methiye” adlı oyunları var.
Rahmetli Onur Bayraktar tarafından kurulan Stüdyo Drama tiyatro topluluğunda sanat danışmanı ve Prof. Dr. İsmail Ersevim ile birlikte araştırma birimi yöneticisi olarak çalıştı. “Ben, Nazım, Yaşarken ve Ölürken” adlı oyunu aynı topluluk tarafından sergilendi. Dünyaca ünlü tiyatro adamı Mehmet Ulusoy’un isteği üzerine kaleme aldığı “Deliliğe Övgü’ye Methiye” İstanbul Devlet tiyatrosu repertuarına alındı ve provalara başlandı, ancak Mehmet Ulusoy’un ölümü nedeniyle sahnelenemedi. Bu oyun daha sonra Kocaeli Büyükşehir Belediye Tiyatroları Tiyatro Okulu öğrencileri tarafından ve değerli yönetmen Ufuk Aşarı rejisi ile, İzmit’te Süleyman Demirel Kültür Merkezi salonunda büyük bir başarıyla sahnelendi.
1988 yılında Türk kültürüne yaptığı hizmetler nedeniyle, Ahmet Cemal’e Anadolu Üniversitesi Senatosu Tarafından Fahri Doktor unvanı verildi. 2010 yılında Avusturya Cumhurbaşkanı tarafından, Avusturya Federal Cumhuriyeti Altın Liyakat Nişanı ile onurlandırıldı. Aynı yıl, Türkiye Cumhuriyeti ve Federal Almanya Cumhuriyeti tarafından ilk kez düzenlenen ”Tarabya Çeviri Ödülleri” çerçevesinde Almancadan Türkçeye çeviri dalında büyük ödüle layık görüldü. “Lanetlenmiş Ağustosböcekleri” adlı deneme kitabıyla Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 2012 Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Aynı yıl Türk Dil Kurumu’nun kuruluşunun 80. yıl dönümü nedeniyle Dil Derneği tarafından kendisine 80. Dil Bayram Onur Ödülü verildi. 2013 yılında TÜYAP tarafından on sekizincisi düzenlenen İzmir Kitap Fuarının Onur Yazarı seçildi. 2014 yılında ise Hermann Broch’tan yaptığı “Vergilius’un Ölümü” başlıklı roman çevirisi ile, edebi çeviri dalında Avusturya Büyük Devlet Ödülü’ne layık görüldü.
Cumhuriyet gazetesinde ve İleri Haber sitesinde köşe yazarlığı da yapan Ahmet Cemal, 2013-2014 akademik yılında Nazım Hikmet Akademisi’nde “Sanatın, Bilimin ve Edebiyatın Toplumsal Tarihi”, “Başlangıçtan Günümüze Eleştirel Düşüncenin Gelişmesi” ve “Estetik” başlıklı dersleri verdi. 2014 Haziranında Akademi’den ayrılarak Moda’da öğrencileri ile birlikte Ahmet Cemal Kültür Atölyesi’ni (ACKA) kurdu.
Kitapları:
Biz Sevmeyi Ne Zaman Unuttuk?
Önce Şairleri Yaktılar
Lanetlenmiş Ağustosböcekleri
Bizi Yaşatanlar ve Öldürenler
Oynamak Varken
Aradığımız Tiyatro
Dokunmak
Şeref Bey Artık Burada Yaşamıyor
Bu Tufandan Sonra Ingeborg Bachmann’dan Seçme Yazılar
Bir Katedral İnşa Etmek
Kıyıda Yaşamak
İnsana Dönmek
Sanat Üzerine Denemeler
Gece mi Tek Gerçeğimiz
Yaşamdan Çevirdiklerim
Geçmiş Bir Dua Kitabından
Odak Noktasında Yaşananlar
Okuyan Gençliğe Mektuplar