Kerem Akça, Asif Kapadia’nın çıkış filmini ele aldı.
“Amy” ve “Senna” ile tanınsa da esasen kurmaca filmlerle sinemaya giren bir yönetmen o… Asif Kapadia’nın en önemli eseri şüphesiz 2001 tarihli “The Warrior”dır. Film, Irrfan Khan’ın sessiz karakteri ve Hindistan çöllerindeki otantiklik ile bizi spagetti western, wuxia filmi, macera filmi ve daha fazlasının arasında mistik bir varoluş serüvenine davet ediyor.
“The Warrior”, Hint asıllı 1972’li İngiliz Asif Kapadia’nın ilk çıktığı yerdir. Besteci Dario Marinelli, görüntü yönetmeni Roman Osin ve ses tasarımcısı Andy Shelley de bu filmin açtığı yoldan yürüyerek bir kariyer inşa etmişlerdir. Burada aslında Irrfan Khan’ın başrolünde oynadığı otantik ve mistik bir ‘sessiz savaşçı filmi’ vardır.
‘JEREMIAH JOHNSON’ İLE ‘TOUCH OF ZEN’ ARASINDA
Yönetmen büyük oranda ‘spagetti western’ ve ‘wuxia filmi’ (Hong Kong’un stilize dövüş filmi türü) kurallarından feyz almıştır. Onlardaki kadar yoğun düello sahneleri kullanmaz. Ama ‘Savaşçı’nın gözünden, omuz planlarından ve bakış açısı planlarından bize bir ‘doğa’yı yansıtır. Kapadia, adeta King Hu’nun mekan alışkanlığını Hindistan çöllerine taşıyarak bir çeşit ‘otantik vals’e imza atar.
Hindistan’ın feodal kırsalında bir hesaplaşmanın adresidir aslında “The Warrior”. Yakın ve çok yakın planların ağırlığında teleobejktifler de yer tutar. Çölde gerçekleşen savaş ve yaşayan aile bireyleri acımasız lider Lord’a karşı gelme gayesini yansıtır. Redford’un rol aldığı “Jeremiah Johnson” (1970) ile King Hu’nun “A Touch of Zen”in (“Xia Nü”, 1971) çatıştığı noktadır.
ÇÖL KULLANIMI FAZLASIYLA ŞEKİLCİ
Çölün serap niyetine canlanması “Köstebek” (“El Topo”, 1970) misali bir gerçeküstücülük ile yansımaz perdeye... Açı-karşı açı tekniğini yıkarken ‘göz hizasına denk gelen planlar’ı devreye sokar. “The Warrior”, aslında bir haykırış, rejimlere karşı geliş şeklidir. Ruh hali veya otantik dünya yoluyla bize çok şey anlatır.
Kapadia “Zamanın Külleri”ni (“Dung Che Sai Duk”, 1994) de akla getirir çoğu kez. Yavaş çekim ve fıçılama tekniği o kadar net değildir. Ama burada da minimal bir koreografi küçük bıçaklarla girilen mücadeleyi biraz ruhsal hale getirir. Sanki Teshigahara’nın “Woman in the Dunes”undaki (“Suna No Onna”, 1964) çöl kullanımı ile “Zamanın Külleri”nin çöl ezberi iç içe geçmiş, bir ortak paydada buluşmuş gibidir.
UÇSUZ BUCAKSIZ DİYARLARA UYARLANAN BİR YÖNETMEN KUMAŞI
Kadrajlardaki özen, yönetmenin 2007’de çektiği “Far North”da da hissediliyor. Kapadia korku filmleri ve belgesellerden ziyade, bilmediğimiz diyarlarda, egzotik manzaralarda daha başarılı oluyor şüphesiz. Onun zaman-mekan ilişkisinde arzuladığı bu. Burada da karakter incelemeleriyle ters köşe yapmaz, aksine feodal sistemin hakim olduğu bir yerde ‘adalet sorgusu’nu devreye sokar.
“The Warrior”da 2.35:1’de ses-görüntü-müzik birlikteliği eşsizdir... Sessiz bir Leone kahramanının Jeremiah Johnson gibi yürürken arka planında “Zamanın Külleri”nin coğrafyasını görmesiyle bir şeyler canlanıyor. Bu akrabalıkların ayrı bir çekiciliği var…
Ne durumda?
ABD’de Miramax, İngiltere’de Filmfour’un elinde olmasına karşın buralara uğramadı. Artık umudu kestik.
Künye:
The Warrior
Yönetmen: Asif Kapadia
Oyuncular: Irffan Khan, Puru Chibber, Aino Annuddin, Anupam Shyam
Süre: 85 dk.
Yapım yılı: 2001
Not: Bu bölümdeki filmler, ya uluslararası festivallerde ya da yurtdışında piyasaya çıkmış orijinal DVD’lerinden izlenerek yazılmaktadır. Bu yasal durum, kaleme aldığım diğer filmler için de geçerlidir.