Velipaşa Vakfı arasında imzalanan protokolle Çorum’un en değerli kültür varlıkları arasında yer alan tarihi han 35 yıllığına Çorum Belediyesi’ne kiralandı. İmza törenine Belediye Başkanı Muzaffer Külcü, İl Kültür ve Turizm Müdürü Ali Özüdoğru, Veli Paşa Vakfı Başkanı Şevket Velipaşaoğlu ve Belediye Başkan Yardımcısı Ahmet Yabacıoğlu katıldı.
Velipaşa Hanı’nı emanet olarak gördüklerini dile getiren Belediye Başkanı Muzaffer Külcü, taşımış olduğu özellikler itibariyle gelecek nesillere bırakılan bu esere sahip çıkılması gerektiğini söyledi.
Başkan Külcü, Çorum’da korunması gerekli ne kadar tarihi kültürel varlık varsa onların hepsinin yaşatılması üzerlerine düşen ne varsa onu yaptıklarını belirtti.
Tarihi ve kültürel değerlerin yaşatılması için yapılan çalışmaları bir görev ve mesuliyet olarak gördüklerini dile getiren Başkan Külcü, “Vatandaş olarak bu eserlerin yaşatılmasını sorumluluk görüyoruz. Ondan öte kamu yöneticiliğimiz ve belediye başkanlığımızdan dolayı bir sorumluluğumuz varsa bu eserlerin yaşatılması için ne gerekiyorsa yapmamız gerekir diye düşünüyorum. Bu binalar dün ile yarın arasında köprü vazifesi gören binalar. Böyle bir özelliği var. Geriye dönüp baktığımızda bu şehirde korunması gereken çok sayıda eser vardı. Özellikle geleneksel Çorum evleri bağlamında değerlendirilebilecek onların bir çoğu yakıldı. Yıkıldı. Talan oldu gitti. Sınırlı sayılı eserle karşı karşıyayız” dedi.
OSMANLI MİMARİSİNİN BÜTÜN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİNİ TAŞIYOR
Anadolu’nun her tarafına dağılmış olan çok sayıda tarihi eseri olduğunu Türk kültür ve medeniyeti açısından kervansaraylar ve hanların önemli olduğuna dikkat çeken Külcü, “Kervansaraylar ticaret yolları üzerinde yapılmış, hanlar ise şehir içerisinde konaklamalarda kullanılmış. Çorum olarak ticaret güzergahımız yok. Bizde hanlar yapılmış.
Bunların içerisinde en niteliklisi en değerli olanı Velipaşa Hanı’mızdır” diye konuştu.
Velipaşa Hanı’nın yapıldığı dönem itibariyle Osmanlı mimarisinin bütün karakteristik özelliklerini bünyesinde barındırdığını anlatan Külcü, “Mimari açıdan geleneksel Çorum evlerinde gördüğümüz tüm figürleri orada görüyoruz. Hanın içerisinde üç katlı bir bölüm var. Han tümüyle otel olarak kullanılıyor ancak üç katlı kısım Anadolu oteli diye adlandırılıyor. Han’ın 100 yıldır kadar otel olarak kullanıldığını görüyoruz. Son yıllarda nasıl kullanıldığı malumunuz. İçeride bir market dışarı da dükkanlar var. İşyeri sahipleri de ecdad yadigarı eserin yaşatılması için üzerine düşen görevi yapacak. Restorasyon çalışmasını yaparken handa ne varsa hepsini orijinal hale getirmek için açacağız. İçeride 17 bağımsız bölüm var. 44 kapı numaralı olan bölümü market olarak işletiliyor. Esas han burasıdır. Han bize teslim edildiğinde 35 yıl boyunca işletmeciliğini üstleneceğiz. Burada bir vakıf olduğunu, vakıf malını restore ettirerek işleteceğiz. Oradaki akar kesilmeyecek.
Devraldığımız günden itibaren kirasını ödemeye devam edeceğiz. Bir yıl içerisinde roleve planları ve restorasyon projeleri hazırlanacak. Aslına uygun şekilde restoresi için projelerin en erken bir yılda tamamlanacak. İki yıl içinde de restorasyon tamamlanacak. 3 yıllık bir süre var. 2018 yılının başında inşallah kullanımına hazır hale gelecek. Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu işin içerisinde olacak. Restorasyon maliyetinin 6-7 milyon TL olacağı tahmin ediliyor. Bir şehrin diğer şehirlerden farklı kılan başlıca unsurlar vardır. Onlardan biriside o şehre kimlik kazandıran bu tür eserlerdir.s Var olanlarını en güzel şekilde imar etmek, yaşatmak mecburiyetimiz var. Bu tarihe,ecdada ve gelecek nesillere karşı bir mesuliyetimizdir. Arada kalan bugün ve bugünün idarecileri sınırlı zamana emanetçilik yapmaktadırlar” şeklinde konuştu.
Özel mülk sahiplerine de seslenen Başkan Külcü, “Yakmak, yıkmak yok etmek kolay. Bu tür eserlere hayat vermek, bu tür karakteristik binalara sahip olmak, yaşatmak zordur. Daha yüksek gayrımenkul rantı peşinde koşarak lütfen bize emanet kalmış olan bu tür binaları yok etmeyelim. Yaşatalım. Kendileri yapmak istemiyorlarsa belediyeye vermek istiyorlarsa gelsinler görüşelim konuşalım biz alalım. Biz yapalım. Kaçan balık büyük olur. Yok ettikten sonra buralara yeniden sahip olmak zor. Bunları yaşatmak boynumuzun borcu. Çorum’un en değerli kültür varlıklarından birisi olan Veli Paşa Hanı’na 100 yıllık daha ömür kazandırarak, gelecek kuşaklara bu emaneti taşımanın gururunu yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE’DAKİ NADİR ESERLERDEN BİRİSİ
Veli Paşa Vakfı Başkanı Şevket Velipaşaoğlu da ailenin altıncı kuşağı olduğunu belirterek, bu değerli tarihi eserin ayağa kaldırılmasından dolayı mutlu olduğunu vurguladı.
Velipaşa Hanı’nın Selçuklu tarzında yapılmış Türkiye’deki nadir eserlerden bir tanesi olduğunun altını çizen Velipaşaoğlu, “Çorum’un her tarafa dağılmış, tek tük yerlerde dağılmış bulunan tarihi eserleri maalesef bizim kültürel bir sokak oluşturmamıza engel oluyor. Umarım ileride o da gerçekleşecektir. Örnek olarak Velipaşa Sokağının Kale’ye kadar tarihi konaklarla bezenmesi gerekiyor diye düşünüyorum. Tabi bu tarihi eserler taşınarak olacak bir şey. Tabi çok uzun vadeli bir şey.
Ailenin 6. kuşak bir bireyi olarak bana amcamda çok destek verdi. O da vakfın eski yöneticilerindendi. Ben 20 yıldır bu vakfın yöneticiliğini yapıyorum. Tabi biz bu hanın ayağa kaldırılarak turizme kazandırılacak olmasından dolayı son derece mutluyuz. Ören yerlerine gelen yerli ve yabancı turistleri böyle kültürel varlıklarımız, şehir merkezine de çekecektir. Emeği geçen Kültür Müdürü Ali Özüdoğru’ya ve Belediye Başkan Yardımcısı Ahmet Yabacıoğlu’na ve asıl bu projeyi hayatı geçirmeyi isteyen ve teklif eden Belediye Başkanımız Muzaffer Külcü’ye teşekkür ediyorum” dedi.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Ali Özüdoğru da, Çorum Belediyesi’ne tarihi ve kültürel eserlerin yaşatılarak gelecek nesillere aktarılmasında yaptığı katkılardan dolayı teşekkür etti.