halktvcomtr Haber Merkezi
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) istatistiklerine göre, İstanbul Havalimanı'nı bu yılın ilk 10 ayında 20 milyon yolcu kullandı. Pandemi öncesine denk gelen yılın ilk 3 ayında 12 milyon yolcu seyahat ederken, pandemi sonrası ancak 8 milyon yolcu İstanbul Havalimanı'nı kullandı. Yani pandemi öncesi ayda 4 milyon yolcu havalimanını kullanırken pandemi ile birlikte bu sayı bir milyona düştü.
İktisatçı Mustafa Sönmez durumu halktvcomtr'ye şöyle değerlendirdi:
"Yolcu sayısında çok ciddi bir azalma var. Bu havalimanının özelliği 5'li konsorsiyum tarafından yapıldı ve işletiliyor. Limak, Kolin, Kalyon, Mapa ve Cengiz İnşaat. Bu havalimanı Cumhurbaşkanlığı himayesinde Ziraat Bankası, Halk Bankası tarafından finanse edildi. Döviz kredisi kullanıldı. Karşılığında Atatürk Havalimanı kapatıldı. Yılda 90 milyon yolcu kapasitesi var ama ilk 10 ayda anlıyoruz ki ancak 20 milyon yolcu kullanmış burayı. Büyük bir atıl kapasite var. Bu durumda bu proje çok ciddi zarar ediyor.
Eksik yolcunun bir kısmına garanti verildi. Hazine, halkın vergilerinden önemli bir destek yapıyor projeye ama bu yeterli olmuyor. Bu desteğe rağmen bu işi üstlenenler ciddi zararda. Her yıl devlete 2 milyar Euro kira ödemek durumundalar ancak açıldığından beri bu kira ödenmedi. Döviz kredisi kullandıkları için döviz fiyatları arttı ondan dolayı çok ciddi zarar ettiler. Burada bu 5'li konsorsiyum büyük zararlar yaşıyor. Dünyada sivil havacılığa hükümetler büyük destekler vermek zorunda kaldı. Şu ana kadar Türkiye'de böyle bir destek paketi açıklanamadı çünkü bunun hazinede karşılığı yok. Dolayısıyla bu proje zaten Kuzey Ormanlarını katlederek gerçekleştirilmişti. Çok ciddi çevre maliyetleri vardı. Bu maliyetlere rağmen inadına kurulan bir proje.
"Akıbetinin ne olacağı bilinmiyor"
Pandeminin devam etmesi ile birlikte proje daha fazla zararlar yazacak. Akıbetinin ne olacağı bilinmiyor.
Bunun yarattığı bir başka dışsal zarar ise Atatürk Havalimanı. Onun neredeyse kapatılması oldu.
Sonuçta büyük iddialarla oluşturulan proje şu anda Türkiye'nin en büyük batık projesi durumunda.
Buna giren gruplara da teselli olsun diye durmadan başka ihaleler veriyorlar. Yine de bunlar ciddi zarar altındalar ve sürekli olarak Saray'ın kapısında yardım, kurtarma talep ediyorlar."
"Zarar hazinenin zararına dönüşür"
İstanbul Havalimanı'nın zararının vatandaş üzerindeki etkisine ilişkin de konuşan Sönmez, "Bütçeden garanti verilen ancak uçmayan yolcuların garantisi bütçeden çıkıyor. Devlet bunlara yaptıkları borçlanmalar karşısında garantör olmuş durumda. Bu borç yarın kamu borcuna dönebilir. Üstelik döviz borcu. Bundan dolayı da hazinenin dolayısıyla halkın üzerinde bir yük oluşturuyor ve sonunda bu proje büyük batıklar yazdıktan sonra devletleştirilmeye kalkılırsa zarar olduğu gibi hazinenin zararına dönüşür." dedi.
DHİM istatistikleri ise şöyle: