Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na kimsesiz çocuklar için yapılan bağışın kaybolduğu ortaya çıktı. Bağışçı vakıf bir çocuk destek merkezinin spor salonu ihtiyacının giderilmesi şartıyla 29 Aralık 2016 tarihinde 100.000 TL tutarında nakit parayı Bakanlık hesabına yatırdı. Vakıf parayı yatırırken işlem açıklaması olarak, “Çocuk Destek Merkezi Müdürlüğünde kalan çocuklara yönelik spor kompleksi yapılması için” ibaresi koydu. Şartlı bağış olarak banka hesap ekstresine düşülen bu ibareye rağmen; söz konusu tutar Bakanlık saymanlık kayıtlarına alınırken “genel bakiye devir” olarak kayıtlara yazıldı. Ancak bahsi geçen çocuk destek merkezine spor kompleksi yapılmayınca bağışçı paranın peşine düştü. Vakıf tarafından ilgili İl Müdürlüğüne hitaben yazılan 08 Aralık 2020 tarihli yazıda özetle, Vakıf tarafından yapılan bağışın, bağış şartı dışında amaçlarla kullanıldığının anlaşıldığı ve bu nedenle de iadesinin talep edildiği belirtti.
Bakanlık 4 yıl sonra yanıt verdi
Vakıf paranın peşini bırakmadı ve ısrarlar üzerine bakanlıktan 4 yıl sonra yanıt aldı. Bakanlık söz konusu yazı üzerine, Vakıf tarafından yapılan bağışa ilişkin süreci incelemeye aldı. İnceleme sonucunda, bağış tutarının saymanlık hesaplarına aktarılırken para aktarma işleminin açıklama kısmında yer alan şartın yazılmadığını belirtti. Şart yazılmayınca saymanlık havuz yapımı için şartlı gelen bağışı çocuk hizmetlerinde genel ihtiyaçlarda harcanmak üzere kaydetti. Bakanlık bu nedenlerle bağışın genel harcamalarda kullanılmış olabileceğini bildirdi. Ancak 2021’e gelindiğinde Vakıf halen şartlı bağış tutarına ilişkin iade talebinden vazgeçmedi ancak Bakanlık ise henüz tutarı iade etmedi.
‘Sorunu çözmek yerine genelge yayınladılar’
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun "Bağış ve yardımlar" başlıklı 40’ıncı maddesinde; “Bağış ve yardımlar, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenildiği takdirde, bütçeye gider kaydıyla ilgilisine geri verilir. Şartlı bağış ve yardımın zamanında kullanılmaması nedeniyle doğacak zararlar ile amaç dışı kullanım nedeniyle yapılan harcamalar sorumluluğu tespit edilenlere ödettirilir” hükmü yer alıyor. Bu örnek dışında da benzer durumların yaşandığı ifade edilen Sayıştay raporunda bakanlığın sorunu çözmek yerine genelge yayınladığı belirtildi. Raporda şu ifadeler yer aldı:
“Bakanlığa yapılan şartlı bağışların, bağış şartına uygun şekilde değerlendirilmemesine ilişkin örnekler bulunmasına rağmen Bakanlık tarafından etkin, şeffaf ve hesap verebilir bir takip sisteminin halen kurulmadığı görülmektedir. Bakanlık, bulgu konusu aksaklığın düzeltilmesi amacıyla genelge yayımlandığını, ayrıca bulguda örnek olarak verilen olayla ilgili olarak da bağışçı ile görüşmelerin devam ettiğini bildirmiştir.”
Bakandan açıklama geldi: Ekim ayında iade ettik
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, “Aile Bakanlığı Kimsesiz Çocukların Parasını 'Kaybetti” haberimizden sonra sosyal medya hesabından açıklamalarda bulundu. Yanık, 2016’da yapılan bağışın Ekim 2022’de yani 6 yıl sonra bağışı yapan vakfa iade edildiğini ifade etti.
Yanık, 2 Kasım 2022 tarihinde bakanlığın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki bütçe görüşmelerinde de dile getirildiğini belirtti. Yanık şunları aktardı:
“Söz konusu olayda; 1) Bağış yapan vakıf, şartlı bağışını döviz hesabına yatırmıştır. 2) Banka, döviz hesabında TL olmaması gerektiği için TL hesabına genel bakiye devri olarak aktarmıştır. 3) Şartlı bağış hesabındaki devir hatası, bankanın yaptığı işlemden kaynaklanmıştır. 4) Vakfın şartlı bağışın iadesi talebi üzerine Bakanlığımızca ilgili bankaya Ekim 2022’de talimat yazısı yazılmış ve akabinde şartlı bağış vakfa iade edilmiştir. Umarım anlaşılmıştır! Bakanlığımız, devletin şefkatli ellerine emanet edilen evlatlarımız için yapılan bağışları, ayrılan bütçeyi yine onların üstün faydası için kullanma hassasiyetinden bugüne kadar zerre taviz vermemiştir. Bundan sonra da vermeyecektir."