Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen İstanbul'la ilgili merak edilen soruya yanıt verdi: İstanbul'a kar ne zaman yağar.
Prof. Dr. Şen "İstanbul'a kar Ocak ayına kadar biraz zor yağar gibi gözüküyor. Yerde kalır mı, o da biraz şüpheli. Yağışların barajlardaki etkisine bakıyoruz ama pek bir etkisi olmuyor" diye konuştu.
"El Niño bitiyor, La Niña başlıyor" şeklindeki duyurular ise aslında gerçeği yansıtmıyor.
"Kar ve yağmur az, İstanbul'un Avrupa yakası için sıkıntı büyük" diyen Prof. Dr. Orhan Şen 'yaramaz çocuk' (El Nino) ve 'küçük kız' (La Nina) ile ilgili gerçekleri açıkladı.
Orhan şen Milliyet'ten Zeynep Dilara Akyürek'e açıklamalarda bulundu.
Barajlardaki doluluk oranlarının düşüşü ve son günlerde mevsim normalleri dışında seyreden sıcaklıkların de El Niño kaynaklı olduğunun altını çizen Prof. Dr. Şen, kış aylarında beklenen kar ve yağmurlarla ilgili de dikkat çekici açıklamalar yaptı:
“Bu sene çok kar yağmur yok. Türkiye ve Avrupa orta enlemlerde kar yağışı az. Kasım ayı geldi, Anadolu’da daha kar yok. Anadolu’da kar olmaması El Niño etkisidir, kış ayları ılık geçer. Mevsim normallerinin üstünde sıcaklık demek, kar yağışının ve kar örtüsünün az olması demek. İstanbul’da birkaç saat kar örtüsü olur belki. Anadolu’da geçtiğimiz yıllarda 4 ila 5 metre olan kar yüksekliği nehir ve barajı beslerdi. İçme ve sulama suyu barajına buharlaşma olmadan su aktardığından kar, yağmurdan daha değerlidir. 15 Kasım’dan sonra ise Anadolu’da bir yağış gözüküyor. Ancak hemen La Niña’ya da geçmiyor, bir süre nötrleşme süreci olacak.”
Prof. Dr. Orhan Şen, “El Niño sıcak hava ve kuraklık demektir. Yaz aylarında kuvvetlendi ve bu kış da devam edecek. Mart ayı gibi nötrleşmeye başlayacak ve mevsim normallerine dönmeye başlayacak. Bu büyük meteorolojik sistemler her zaman olmazlar. La Niña 2 sene devam etti, şimdi de El Niño devam ediyor. Mart’ta etkisini kaybedecek, bir süre nötr gider ama tekrar El Niño mu La Niña mı başlar şu an bilemeyiz” diye konuştu.
EL NİNO, LA NİNA NEDİR?
El Niño'da sıcak su doğuya, Amerika kıtasının batı kıyısına doğru itiliyor. El Niño İspanyolcada ‘Küçük Çocuk’ anlamına geliyor.
La Niña ise İspanyolca'da ‘Küçük Kız’ anlamına geliyor. La Niña'ya bazen El Viejo, El Niño karşıtı veya kısaca "soğuk bir olay" da deniyor.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre 2023 eylül ayı ortalama sıcaklığı, 22,4 santigrat derece ile son 53 yılın en sıcak 6'ncı eylül ayı olarak kayıtlara geçti. Avrupa Birliği iklim değişikliği kurumu Copernicus ise ekim ayı ortalama sıcaklığının 15,3 santigrat derece ile 1991-2020 ortalamasının üzerinde çıktığını duyurdu. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün kasım, aralık, ocak ve şubat ayı hava tahmin raporlarında da hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin 1 ila 2 ile 2 ila 3 derece üzerinde seyredeceği belirtildi.
'2024 İÇİN DE AYNI SÖZLERİ SÖYLEYECEĞİZ'
Meteoroloji Mühendisleri Odası Başkanı Fırat Çukurçayır, haziran başından bu yana; kasım ayı dahil olmak üzere, her ayın kendi içinde Kuzey Yarımkürede ‘en sıcak ay’ olarak dünyada kayıtlara geçtiğini belirtti. Çukurçayır, bunun küresel ısınmanın bir yansıması olduğunu ve bundan sonra önümüzdeki aralık ayı için de belki aynı sözlerin söylenebileceğini ifade etti. Çukurçayır, "Bundan sonra önümüzdeki 2024 için de aynı sözleri söyleyeceğiz. Çünkü dünyada yaşadığımız en sıcak 10 yıl, son 10 yıl. Hatta en sıcak 20 yıl, son 20 yıl. Dolayısıyla yaşadığımız kasım ayı da ve önümüzde yaşayacağımız kış ayları da Türkiye için bugüne kadar görmüş olduğumuz mevsim normallerinin üzerinde sıcaklıklarla geçecek olan bir dönem olacak" dedi.
'İKLİMİ ESKİ SEVİYESİNE GETİRMEK MÜMKÜN DEĞİL'
Dünya Meteoroloji Teşkilatı’nın Mart 2023’ten bu yana sürekli olarak Pasifik Okyanusu’nda meydana gelen ve okyanus sıcaklığının artmasıyla atmosferik basıncın değişmesi sonucunda küresel hava akımlarını etkileyen bir iklim olayı olan El-Nino etkisine dikkat çektiğini, bunun da daha yüksek sıcaklıkta bir periyot yaşayacağımız anlamına geldiğini vurgulayan Çukurçayır, Türkiye’nin de bundan kendi adına bir pay kaptığı belirtti. Çukurçayır, "Geçtiğimiz yaz mevsiminde Türkiye'de de birçok noktada sıcaklık rekorları kırıldı. Dolayısıyla Dünya Meteoroloji Teşkilatı El Nino’nun gelişiminin hala devam ettiğini söylüyor. Dolayısıyla Dünya Kuzey Yarımküre olarak ilkbahara kadar biz bu El Nino’nun etkisinde kalacağız. Bu da demektir ki 2024’ün de ilk yarısı uzun yıllar ortalamalarının üzerinde bir sıcaklıkla geçecek" diye konuştu.
'HER SENE DAHA SICAK BİR YILA HAZIR OLMALIYIZ'
Sonbahar 2023 hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinin iklim değişikliği ile bağlantılı olduğunu bildiren Çukurçayır, öte yandan 'iklim krizi' ifadesinin doğru olmadığını söyledi. Çukurçayır, "Bir sağlık krizi yaşarsınız; tedavi olursunuz, ekonomik kriz yaşarsınız; borç alırsınız ama iklimin böyle bir şansı yok. İklimi eski düzeyine getirmek, eski seviyesine getirmek mümkün değil. Onun için biz iklim krizi ifadesini kullanmıyoruz. İklim değişikliği, aslında iklim değişiyor sürekli. Bunun temel sebebi en büyük oranda insanlar ve dünyanın kendi döngüsü içerisindeki hareketlerinden kaynaklanan değişimler. Sera gazlarının da artması nedeniyle her sene daha sıcak bir yıl yaşamaya hazır olmalıyız" değerlendirmesinde bulundu.
'HALKIMIZ METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜ İZLESİN'
Çukurçayır, Türkiye'de Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün mevsimsel tahminleriyle, günlük tahminleriyle hava tahminleri konusunda yetkili ve tek otorite olduğunu kaydederek, "Amatör meteorolog ya da başka isimlerle kendini tanıtan insanların yapmış olduğu tahminler çoğu zaman gerçekle ilgisi olmayan tahminler. Bu kışın çok sert geçeceğinden tutun da daha farklı meteorolojik olaylara kadar onlar sansasyonel haber yapmayı seviyorlar. Dünya Meteoroloji Teşkilatı’nın Türkiye'deki resmi üyesi Meteoroloji Genel Müdürlüğü. Bu anlamda uluslararası kurallarla çalışan bir kurum ve kuruluş olduğu için halkımızın sürekli olarak ve düzenli olarak Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nü izlemesini tavsiye ediyoruz" ifadelerini kullandı.