Dünyanın önde gelen bilim-teknoloji, iş ve tasarım dergisi Fast Company, BioNTech’in laboratuvarına girip şirketin kurucuları Özlem Türeci ve Uğur Şahin’le görüştü. Kapsamlı analizde, BioNTech’in nasıl kısa bir sürede Delta varyantına odaklı bir aşı geliştirebilecekleri mercek altına alındı.
Sözcü'den Yiğit Can Kaytmaz'ın derlemesine göre, makalede, “mRNA teknolojisi kullanılan aşıların güzelliği hızlıca güncellenebilir olmaları. Aşı üreticileri orijinal aşılarına güveniyor fakat Covid-19 da değişirken aşının da değişmesi olası. Süper bulaşıcı Delta varyantı hızla yayılırken, Pfizer ile ortaklık yapan Almanya merkezli BioNTech’teki bilim insanları hızlıca laboratuvara giderek sadece bu varyant özelinde bir aşı geliştirdi. mRNA teknolojisi kullanıldığı için aşıdaki basit bir genetik kod değişimi ile aşıyı değiştirebildiler” yorumu yapıldı.
'Her şey maksimum 100 gün sürer'
Dergiye konuşan Türeci, “Şu an kullandığımız aşı orijinal diken proteinini kullanıyor ve bizim temelde yaptığımız şey bu kısmı keserek Delta varyantının diken proteinini yerleştirmek. mRNA teknolojisi genetik kodda ufak değişiklikler yapılması temeline dayanıyor. Teknoloji o kadar stabil ki geri kalan yaptığımız her şey temelde aynı kalıyor. Dolayısıyla üretim aşamasında çok fazla değişiklikler yapmıyorsunuz ya da ayrı bir denetime tabi olmuyorsunuz. Orijinal süreci devam ettirebilirsiniz” dedi.
Öte yandan şirketi Özlem Türeci ile birlikte kuran şirketin CEO’su Uğur Şahin ise aşının yeni versiyonlarını yapmanın sadece birkaç hafta süreceğini söyledi. Şahin, “Eğer elinizde gen dizilimi varsa, bu teoride yeni bir aşıyı dört haftadan kısa bir sürede yapabileceğimiz anlamına geliyor. Bütün gerekli olan testlerle birlikte aşıları kargolamamız 100 günden daha az sürer. Bu süre daha da kısalacak çünkü her şey daha da gelişecek ve hızlanacak. İşte bu teknolojinin gücü, gerçekten aşırı hızlı olabilirsiniz” ifadesini kullandı.
Delta varyantı aşısına başladılar
Bir hastalığa karşı daha önce en hızlı hazırlanan aşının üretim sürecinin 4 yıl sürdüğü hatırlatılırken, BioNTech ve Pfizer’ın üçüncü doz kullanma aşamasında daha önceden onay almış aşıları kullandığını ve bu sayede sıfırdan yeni bir aşı yaratma sürecini rafa kaldırdığı da belirtildi.
Fakat Fast Company, şirketin Delta varyantına karşı geliştirilen koronavirüs aşısı için klinik testlerin başladığını duyurdu. Delta varyantının da farklı türleri olduğu aktarılırken BioNTech’in geliştireceği “Delta varyantı odaklı” koronavirüs aşısının baskın Covid-19 türü özelinde geliştirileceği belirtildi.
'Lambda varyantına aşı yapmak için çalışıyoruz'
Türeci, “Pandemiden önce mRNA teknolojisini kanser hastalarına özel olarak geliştirdik. Klinik sürecinde hastalardan veriler alarak onların ihtiyacına göre aşı geliştirdik. Dolayısıyla o süreçte bütün hastalarımız birer varyant gibiydi. mRNA teknolojisi her hastaya hızlıca uygulanabiliyordu” ifadesini kullandı.
Son dönemde koronavirüsünün alpha, beta, gamma, delta, epsilon, lambda, theta gibi varyantları çıktığına dikkat çeken Şahin, “Sürekli test yapıyoruz ve inceliyoruz. Fakat aynı zamanda özellikle Güney Amerika’da yayılan Lambda varyantı üzerine çalışıyoruz. Küresel olarak irdelediğimiz bir yaklaşım. Dünyanın farklı bölgelerinde çıkan varyantları inceliyoruz ve erken müdahale edebiliyoruz. Yeni bir varyanta karşı aşı ihtiyacı olursa hızlıca harekete geçebileceğimiz bir sistem hazırlıyoruz” dedi.
Almanya'da aşı yerine tuzlu se enjekte edilmiş