Tekirdağ'da sahte içkiden zehirlenerek ölenlerin sayısı 6'ya yükseldi. Alkollü içkilerin en pahalı olduğu 3. ülke konumundaki Türkiye'de son yıllarda sahte içki nedeniyle yurttaşların sakat kalması, gözlerini kaybetmesi ya da yaşamlarını yitirmesi sık yaşanan bir durum haline geldi. Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Uğur Toprak, Halk TV'de Fatma Nur Ak'ın sorularını yanıtladı ve çözüm önerilerini sıraladı.
Kayıt dışı ekonomi ve merdiven altı üretim
Alkol zehirlenmesine kayıt dışı ekonomi ve merdiven altı üretimin neden olduğunu belirten Toprak, "İçilebilir nitelikte olmasının çok ötesinde, sanayi tipi alkollerden veya metil alkol türevi insan sağlığı için oldukça zararlı alkollerden üretiliyor. Ucuz olması nedeniyle bu tür alkollerden üretilen kaçak veya sahte içkilerin neden olduğu bir durum alkol zehirlenmesi. Ne yazık ki bir örneğini Tekirdağ’da daha gördük" dedi.
'Denetimler yeterli değil'
Denetimlerin yetersiz olduğunun altını çizen Toprak, yeterli sayıda gıda mühendisi ve gıda kontrölü olmadığını söyledi:
"İnsan sağlığı ile ilgili direkt ilgili ve ihmal edilemeyecek bir konu. Mevzuat hazırlamak kurallar koymak elbette çok önemli ama bu kuralların uygulanması, denetim yapıldığı sürece önem arz ediyor. Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere gıda kontrollerin, gıda mühendisi sayısının az olması, denetimin yeterince etkin şekilde yapılamamsı ve tabii ve diğer bakanlıkların yapmış olduğu denetimler yeterli değil."
Yüksek zam ve vergiler...
Toprak, "Alkolün en pahalı olduğu 3. ülkeyiz bunun da etkisi olabilir mi?" sorusuna ise şöyle yanıt verdi:
"Bütçe açığını kapatmak için alkollü içkilere yapılan yüksek zamların ve vergilerin sahtecilik ve kaçakçılığın önünü açtığı hepimizin malumu.
Gerek su katınca beyazlaşan ürün olsun, gerekse diğer riskli içkiler olsun... Bugün bunu su katılınca beyazlaşan içkide görüyoruz, yarın öbür gün diğerlerinde görmeyeceğimiz anlamına gelmiyor. Söyleyemiyorum çünkü bildiğim kadarıyla ismini söylemek de yasak.
Alkol ve gıda zehirlenmesi gibi vakalarla insanlarımın canlarını kaybetmesi demokratik cağdaş ve hukuk devletine yakışmamakta. Halk sağlığı ve gıda güvenliği denetimsizliği ve yüksek ÖTV sonucu kaçak alkolden ölümler gerçekleşiyor. Bu da 'İnsanlarımızın kaderi olmamalı' diyoruz. Alkol üzerindeki ÖTV’nin vergilerin mutlaka azlatılması gerekiyor"
'Devlet sorumlu'
Gıda güvenliğinde devletin sorumlu olduğunun altını çizen Toprak, "Devlet üretimi ve tüketimine izin verdiği tüm gıdaları buna da alkolü içkiler de dahil yurttaşın güvenilir ve ucuz bir şekilde ulaşasını sağlamakta sorumlu. Bunu sağlayamadığı sürece biz bu ölüm vakalarla , sakat kalma kör kalma gibi vakalarla karşı karşıya kalacağız" dedi.
Sahte içki nasıl anlaşılır?
Ambalajdan sahte içkinin anlaşılamayacağını belirten Toprak, "Dış görünüşünden sahte olup olmadığını anlamamız mümkün değil. Tanıdık bildik yerlerden ürün almak, kapak, etiket, bandrol dikkat etmek... Ne yazık ki bunlarında sahteleri üretilebiliyor. Akıllı telefon üzerinden uygulama var. Şüpheli durumlarda mutlaka yetkililere bilgi verilmeli. Piyasada oldukça yüksek rakamlara satılıyor ama daha ucuz olanları tüketmemelerini tavsiye deriz"