Malatya’daki Sultansuyu Tarım İşletmesi’nde (TİGEM) yaşanan olayda iddiaya göre, cins safkan Arap tayları öğle saatlerinde padok alanına çıkarıldı, akşam saatlerinde ise içeri alınmaları unutuldu. Yetersiz güvenlik önlemleri nedeniyle padoktan kaçan tayların kuzey çevre yoluna çıktığı, bazılarının araçların altında kalarak telef olduğu, bazılarının ise kaybolduğu belirtildi.
Olayın ardından ortaya çıkan kamu zararının 100 milyon TL’yi aştığı iddia edilirken, CHP Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı.
VALİLİK: 6 TAY TELEF OLDU, 2 KİŞİ YARALANDI
Malatya Valiliği tarafından yapılan açıklamada, 25 Aralık 2025 tarihinde Akçadağ ilçesinde bulunan ve Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Sultansuyu Tarım İşletmesi’nde safkan Arap taylarının ahırlardan kaçtığı belirtildi. Açıklamada, 19 tayın kaçtığı, 6 tayın telef olduğu, 4 tayın yaralı yakalandığı, olay sırasında karayolunda meydana gelen kazalarda 2 vatandaşın yaralandığı ve inceleme ile soruşturma başlatıldığı ifade edildi.
Ancak basına yansıyan bazı haberlerde telef olan tay sayısının 8 olduğu iddia edildi. Tayların ekonomik değerinin son derece yüksek olduğu vurgulanırken, ciddi bir kamu zararı oluştuğu yönündeki iddialar gündeme geldi.
“TİGEM KAMUOYUNU TATMİN EDİCİ AÇIKLAMA YAPMADI”
Olayın üzerinden günler geçmesine rağmen TİGEM Genel Müdürlüğü tarafından kapsamlı ve ayrıntılı bir açıklama yapılmamasına CHP'li Çömez'den tepki geldi. Çömez tarafından, olayın karayolu güvenliği, hayvan refahı, kurum güvenliği, idari sorumluluk, denetim mekanizmaları ve kamu zararı boyutlarıyla tüm yönleriyle açıklığa kavuşturulması gerektiği vurgulandı.
ÇÖMEZ’DEN 25 SORULUK ÖNERGE
CHP’li Turhan Çömez, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yanıtlaması istemiyle Meclis’e sunduğu soru önergesinde, kaçan tay sayısından telef olan hayvanların kimlik bilgilerine, güvenlik önlemlerinden sigorta kapsamına, kamu zararının boyutundan olası ihmallere kadar 25 ayrı başlıkta soru yöneltti.
Önergede, kaçışın nedeninin tespit edilip edilmediği, ahır kapıları, kilit sistemleri, çevre çiti, kamera ve gece güvenliği standartlarının ne olduğu, olay gecesi görevli personelin kimlerden oluştuğu, tutanak tutulup tutulmadığı ve sorumlular hakkında disiplin ya da ceza süreci başlatılıp başlatılmayacağı soruldu.
Çömez ayrıca, telef olan ve yaralanan tayların her biri için soy kütüğü, pedigrisi, ekonomik değeri ve TİGEM envanterindeki kayıtlarının açıklanmasını isterken; sigorta poliçesi bulunup bulunmadığını, trafik kazalarına karışan vatandaşlar için tazminat süreçlerinin başlatılıp başlatılmadığını da gündeme getirdi.
CHP'li Çömez'in Tarım ve Orman Bakanlığının yanıtlaması üzerine sunduğu soru önergesindeki sorular bu şekilde:
1. 25 Aralık 2025 tarihinde Sultansuyu Tarım İşletmesi'nden kaçan tay sayısı kesin olarak kaçtır?
2. Telef olan tay sayısı kesin olarak kaçtır?
3. Yaralı olarak yakalanan tay sayısı kaçtır; bunların güncel sağlık durumu nedir? Kalıcı hasar, ortopedik sakatlık oluşmuş mudur?
4.Kaçış sonrası kayıp tay var mıdır? Varsa sayısı kaçtır? Arama çalışmaları hangi aşamadadır?
5.Telef olan, yaralanan ve kayıp tayların her biri için kimlik bilgileri, mikroçip, soy kütüğü, doğum yılı, pedigrisi, eğitim ve koşu hazırlık durumu nedir?
6.Tayların bilinmeyen sebeple ahırlardan kaçtığı" ifade edilmiştir. Bu "sebep" Bakanlığınız veya TİGEM tarafından tespit edilmiş midir?
7.Kaçışın gerçekleştiği noktada ahır kapıları, kilit sistemleri, çevre çiti, kapı bariyerleri, kamera sistemi ve gece güvenliği hangi standartlarda işletilmektedir?
8.Son 5 yılda Sultansuyu Tarım İşletmesi'nde benzer kaçış, telef olma, hırsızlık, sabotaj veya güvenlik olayı yaşanmış mıdır? Yaşandıysa tarih ve sonuçları nelerdir?
9.Olay gecesi görevli nöbetçi personel, güvenlik görevlisi, veteriner hekim, işletme yönetimi kimlerden oluşmaktadır? Olay anına ilişkin tutanak var mıdır?
10. Telef olan taylar için TİGEM envanterinde kayıtlı maliyet bedeli ve piyasa rayiç değeri nedir?
11. Yaralı taylar için tedavi ve rehabilitasyon maliyeti ve olası değer kaybı hesaplanmış mıdır?
12. İşletmenin hayvan varlığı için sigorta poliçesi var mıdır? Varsa kapsamı nedir? Telef ve yaralanma zararları poliçe kapsamında karşılanacak mıdır?
13.Trafik kazalarına karışan araç sahipleri ve yaralanan vatandaşlar için tazminat süreçleri başlamış mıdır? Kamu zararına ayrıca rücu mekanizması işletilecek midir?
14. Malatya Valiliği "inceleme ve soruşturma başlatıldığını" açıklamıştır. Bu soruşturmayı hangi birim yürütmektedir? Açılan soruşturma kapsamında görevden uzaklaştırma veya geçici tedbir var mıdır?
15. Bakanlığınız müfettişleri veya TİGEM teftiş kurulu tarafından ayrıca bir inceleme başlatılmış mıdır? Başlatıldıysa görevlendirilen müfettiş sayısı ve kapsamı nedir?
16. Olayda ihmali bulunan kamu görevlileri hakkında disiplin ve ceza soruşturması süreci işletilecek midir?
17. İşletmede hayvan refahı ve risk yönetimi prosedürleri, acil durum planı, kaçış, yangın ve afet protokolleri var mıdır? Varsa olayda neden işlemediği değerlendirilmiş midir?
18. Sultansuyu Tarım İşletmesi Müdürlüğü'nün ve atçılık, haracılıkla ilgili bağlı birimlerin mevcut yönetim kadrosu kimlerden oluşmaktadır?
19.Basına ve sosyal medyaya yansıyan "ilgili daire başkanlığının kurum dışından vekâleten yönetildiği" iddiası doğru mudur? Doğru ise Hangi daire başkanlığıdır? Vekâlet onayı hangi tarih ve makam oluru ile verilmiştir? Vekil yöneticinin kuruma atanma gerekçesi ve liyakat kriterleri nelerdir?
20. Olaydan sonra TİGEM Genel Müdürlüğü'nün kamuoyuna kapsamlı açıklama yapmadığı eleştirileri bulunmaktadır. TİGEM'in resmî açıklama veya rapor yayımlama takvimi var mıdır? Kamuoyu ne zaman ayrıntılı bilgilendirilecektir?
21. Sultansuyu Tarım İşletmesi'nde çevre güvenliği ve ahır güvenliği için acil yatırım ve onarım planı hazırlanmış mıdır?
22.Benzer riskler açısından Türkiye genelindeki diğer TİGEM işletmelerinde denetim yapılacak mıdır? Yapılacaksa takvim ve kapsam nedir?
23.Safkan Arap yetiştiriciliği yapılan işletmelerde karayolu yakınlığı ve "kritik risk" analizi yapılmakta mıdır? Bu işletmeye özgü risk azaltım planı var mıdır?
24. Olay sonrası, tayların taşınması, ahır düzeni, çiftlik içi hareketi gibi süreçlerde protokol değişikliği planlanmakta mıdır?
25. Olay gecesine ilişkin tutanaklar, kamera kayıtlarının dökümü, soruşturma görevlendirme yazıları, envanter listesi ve sigorta poliçesi bilgileri Bakanlığınızca TBMM'ye sunulacak mıdır?