Hava sıcaklıklarının yüksek seyretmesi günlük yaşamı olumsuz etkiliyor. İSÜ Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Ayşe Sena Sarıdoğan, öfkeye ilişkin açıklamalarında sıcaklığın da öfkeyle bağlantılı olduğunu belirtti.
Yerinde ve kararında vurgusu
Öfkenin, yaşamın her yerinde görülebilecek evrensel ve doğal bir tepki olduğunu dile getiren Uzm. Klnk. Psk. Sarıdoğan, “Korku, kaygı gibi duygular hayatımızı sürdürmek için nasıl gerekliyse, biraz öfke de önemlidir. Bu nedenle öfkeyi sadece olumsuz ve sağlıksız bir duygu gibi görmek doğru değildir. Yerinde ve kararında yaşanan öfke duygusu, kişinin yaşamında son derece değerlidir. Fakat problem öfke halinin sonrasında pişmanlık yaşatacak şekilde kişinin kendisine ve başkalarına zarar vermesi durumunda ortaya çıkar. Öfkemizi çok yoğun bir şekilde yaşadığımızda, kendimiz ya da başka biri için tehlikeli olmaya, tehdit oluşturmaya başladığımızda öfke sağlıklı ve gerekli olma halinden çıkıp ‘öfke kontrol bozukluğu’ ortaya çıkmaktadır” dedi.
Öfke kontrolü nedir?
Öfke kontrolünün tanımına değinen Uzm. Klnk. Psk. Sarıdoğan, “İstenmeyen sonuçlarla karşılaştığımız, bir şekilde engellendiğimiz anlarda yaşadığımız yoğun kızgınlık, öfke duygusunu sağlıklı boyuttan çıkmadan yani kendimize ve başkalarına zarar vermeden yaşama durumu, öfke kontrolü olarak adlandırılabilir” şeklinde konuştu.
Öfkenin vücuda etkileri: Depresyon, anksiyete...
Uzm. Klnk. Psk. Ayşe Sena Sarıdoğan, öfke kontrolünün kaybedildiği anlarda kişinin kendisine ya da diğerlerine zarar verebileceğini söyledi.
Öfkenin vücuda olumsuz etkileri olduğuna dikkat çeken Uzm. Klnk. Psk. Sarıdoğan, “Uzun süreler yani kronik bir şekilde kişinin hayatını etkileyen öfke hali, depresyon ve anksiyeteyi beraberinde getirebilir. Bunlarla birlikte, uyku problemleri, unutkanlıklar, kas ağrıları, yüksek tansiyon, baş ağrısı gibi problemler yaşayabilmektedir” ifadelerini kullandı.
Bu belirtilere dikkat
Öfke kontrol bozukluğu olan kişilerde ne gibi belirtiler görüldüğünden bahseden Uzm. Klnk. Psk. Sarıdoğan, “Aşırı gerginlik hali ve gerginlik hissi, kan basıncında yükselme, kalp atışlarında ve nefes alıp vermede hızlanma, bir nesneye ya da kişiye şiddet gösterme, sağlıklı iletişim kuramama ve genelde çok yüksek sesle konuşma şeklinde belirtiler verebilir” şeklinde konuştu.
Pişmanlık yaşayabilirler
Öfke kontrol bozukluğumuzun olup olmadığını nasıl anlayabileceğimiz sorusunu da yanıtlayan Uzm. Klnk. Psk. Sarıdoğan, şunları söyledi:
“Bazı durumlarda kişiler öfkelerini kontrol edemeyip kendilerine ve başkalarına zarar verdikten ya da buna yeltendikten çok kısa bire süre sonra pişmanlık yaşayıp bunun farkında olabilirler. Bazen de birey yaşadığı öfke kontrol bozukluğunu kabullenmeyip kendini ve sergilediği kontrolsüz öfke durumunu haklı çıkaracak sebepler üretme eğilimindedir.”
Öfkenin altında birçok neden yatıyor
Öfkeli bir kişiliğin neden kaynaklandığına değinen Uzm. Klnk. Psk. Sarıdoğan,“Çoğunlukla ergenlerde görülen dürtüsellik (öfkenin anından ve tepkisel dışa vurumu), kişinin engellenmesi ya da yok sayılması, kendisine yönelik saygının düşük oluşu ya da özsaygının yüksek olması, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı, fiziksel ve psikolojik rahatsızlıklar, çocukluk çağından çocuğa sınır koymaya çalışırken kızmak, bağırmak, şiddet uygulamak öfkesini kontrol edemeyen bir bireyin meydana gelmesine sebep olabilir” ifadelerini kullandı.
Sıcak havanın getirdiği uykusuzluk düzeninizi bozabilir
Sıcak havaların da öfke nöbetlerini tetikleyebileceğini vurgulayan Uzm. Klnk. Psk. Sarıdoğan, “Sıcak havalar kişinin uyku düzenini bozabilir, sağlıklı uyku uyuyamamış birey ertesi gününü tam olarak dinlenmemiş tahammülsüz, odaklanması bozuk ve öfkeli geçirebilmektedir” diye konuştu.
Öfke kontrolü için yapılacakları sıraladı
Uzm. Klnk. Psk. Sarıdoğan, öfke kontrolünü sağlamanın yollarını şöyle sıraladı:
Öfkelendiğinizi hissettiğinizde derin derin nefes alıp verin
Sizi öfkelendiren durum, kişi ya da ortamdan bir süre de olsa uzaklaşın
Andaki düşüncelerinizi ve duygularınızı yazın
Spor yapın
Mümkünse bir duş alıp rahatlamaya çalışın
Öfkelenmenize neden olan şeylere değil, çözüm yoluna odaklanmaya çalışın
Öfke kontrolünü sağlayabilmek adına bir uzmandan destek almaktan çekinmeyin.