KONDA İstanbul’u İnceledi: Dindar Muhafazakarlığın Yerini Ne Aldı?

KONDA Araştırma, "İstanbul'u Anlamak" başlıklı raporunda, İstanbulluların yaşam tarzı, dindarlık, sosyal medya kullanımı ve çalışma durumu gibi konulardaki değişimi ele aldı. Türkiye'nin nüfusunun %18'ini oluşturan İstanbul, göç, nüfus artışı, işgücü piyasasına katılım ve trafik yoğunluğu gibi faktörlerle hızlı bir değişim yaşamaktadır. Bu değişim, sosyolojik olarak da hayatın ritmini daha hızlı bir şekilde değiştirmektedir. İstanbullular, Türkiye geneline kıyasla daha hızlı bir şekilde apartmanlaşmakta, modernleşmekte ve işgücüne katılmaktadır.

2023 yılı sonunda İstanbul'da 15 milyon 655 bin 924 kişi yaşamaktadır. Bu, Türkiye nüfusunun %18,34'ünü oluşturmaktadır. Geçen yıl Türkiye'nin yıllık nüfus artış oranı binde 1,1 iken, İstanbul'da bu oran binde eksi 16 olarak gerçekleşmiştir. İstanbul, genel örüntüsünü kırarak ilk kez nüfusunu azaltmıştır.

KONDA'nın raporuna göre, İstanbul'un yıllar içinde net göç hızı da azalmıştır. 2022 yılında İstanbul, 385 bin 294 göç alırken 418 bin 082 göç vermiştir. Bu da binde 2,06 oranında net göç hızına işaret etmektedir.

Rapora göre; her 5 emekliden 4'ü 31 yıldan uzun süredir İstanbul'da yaşamaktadır. Emeklilerden sonra en uzun süredir İstanbul'da yaşayan kesim, %46 oranıyla ev kadınlarıdır. İstanbul'da 1 veya 2 yıldır yaşayanların oranının en yüksek olduğu grup ise %13 oranıyla öğrencilerdir.

İstanbul, Türkiye ekonomisinin lokomotifi olma görevini sürdürmektedir. Türkiye'nin toplam ihracatının yarısını, ithalatının yarısından fazlasını İstanbul gerçekleştirmektedir. İstanbul'un Türkiye geneline kıyasla yaptığı ithalat ise bir önceki yıla göre artmış görünmektedir.

YAŞAM TARZI MODERNLEŞTİ

KONDA’nın Aralık 2013 Barometresi’nde İstanbul’da yaşayanların yüzde 32’si hayat tarzını modern olarak tanımlarken bu oran düzenli olarak artış gösterdi ve bu ay yüzde 38’e ulaştı. Geleneksel muhafazakâr oranı yıllar içindeki salınımıyla birlikte aynı düzeyde kalırken dindar muhafazakârların oranı 5 puan azalarak yüzde 25’e geldi.

150.Barometre raporunda ise Türkiye’nin 15 yıllık değişimi gözler önüne seriliyor. 2023 yılında da Türkiye genelinde modern oranının yüzde 34, geleneksel muhafazakâr oranının yüzde 42, dindar muhafazakâr oranının yüzde 24 olarak çıktı. Buna göre; İstanbul’da dindar muhafazakârların oranı, Türkiye geneliyle aynı düzeyde kalırken geleneksel muhafazakârlığın yerini modernlik almaya başlıyor.

ATEİST VE DEİST ORANI ARTTI

İstanbul’da yıllar içinde ateist ve deist oranındaki artış da göze çarpıyor. KONDA’nın Aralık 2018 Barometresi’nde yüzde 5 olarak ölçülen inançsız oranı karşısında bugün yüzde 6 oranında ateist, yüzde 4 oranında inançsız olarak kendini tanımlayanların olduğu görüldü.Ateist ve inançsız oranının toplamı da Türkiye genelinin 4 puan üzerinde ölçülüyor.