Rus işgalindeki Kırım'da Rusya'nın restorasyon adı altında tahrip ettiği Hansaray için Kırım Tatarları Cumhurbaşkanı Erdoğan'a mektup yazdı.
Kırım Tatarlarının en önemli tarihi mirası ve eseri olan Hansaray'da, Rusya Federasyonu tarafından restorasyon adı altında yürütülen tahribata karşı harekete geçilmesi için Kırım Derneği Genel Merkezi tarafından dün, 3 Ocak tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a bir mektup gönderildi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı İsmail Kahraman, Başbakan Binali Yıldırım, Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, Kültür Bakanı Numan Kurtulmuş, Türk İşbirliği ve Kalkınma Ajansı Başkanlığı, Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı ve TÜRKSOY Genel Sekreterliği'ne de gönderilen mektuplarda, Hansaray'daki tahribat hakkında bilgi verildi.
İşte Kırım Tatarlarının Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yazdığı mektubun tam metni:
"Sayın Cumhurbaşkanım,
Kırım Tatarlarının tarihî ana vatanı Kırım’ın işgalinden bugüne işgalciler tarafından başlatılan baskı ve zulüm artarak devam etmektedir. Kırım’daki soydaşlarımıza yönelik olarak işgalcilerin sözde emniyet ve yargı makamlarınca yürütülen baskı uygulamalarına geçen üç yıldan fazla süre içinde millî varlıkların tahrip ve talanı da eklenmiştir.
İşgalden sonra geçen süre içinde Kırım’daki müzelerde bulunan antik İskit Hazinesi, Ayvazovskiy Müzesi’ndeki çok değerli tablolar ve benzeri pek çok eser işgalcilerce kaçırılarak Moskova’ya götürülmüştür.
Çarlık ve Sovyetler Birliği döneminde Kırım Tatarlarına ait camiler ve medreseler gibi pek çok eser zaten yok edilmişti. Bugün de Rusya Federasyonu Kırım’da Kırım Tatarları tarafından inşa edilmiş eserleri yok etme, Kırım’daki Türk-İslâm varlığının izlerini silme çalışmalarına devam etmektedir.
Türk-İslâm saray mimarisinin en önemli eserlerinden biri olan Kırım Bahçesaray’daki Hansarayı’nda Rusya Federasyonu tarafından başlatılan sözde restorasyon çalışmaları görüntüsü altında Kırım Hanlarına yüzlerce yıl yuva olmuş, işgale kadar da Millî Müze olarak hizmet vermiş Hansaray yok edilmekte, karakteristik niteliği ve eserin millî yapısı silinmeye çalışılmaktadır.
Hiçbir bilimsel yönteme dayanmadan, uzmanların ve halkın denetiminden uzak, Hansaray’a giriş yasaklanarak yapılan bu sözde restorasyon çalışmalarında, Kırım’daki kardeşlerimizden tarafımıza ulaştırılan kısıtlı bilgilere göre; Saray avlusunda bulunan beş asırlık Han Camiinin bütün duvarları rutubet almış, duvarlarından kar ve yağmur suları akmakta, sözde restorasyon çalışması adı altında Sarayın çatılarında geleneksel Kırım Tatar kiremitleri yerine İspanyol kiremitleri kullanılmakta, en belirgin özelliklerinden biri olan ağaç/ahşap malzemeler yerine betonarme malzemeler döşenmektedir. Caminin eski mihrap ve minberi su alarak kabarmış ve şişmiş; Sarayın duvarlarında yer alan sure, ayet ve dua yazılarının yüzde yetmişi asidik malzeme kullanılarak silinmiş, üç asırlık ahşap malzeme yerlerinden sökülmüş ve Saray duvarlarında çatlaklar oluşmuştur.
Kırım’da Rusya Federasyonu tarafından yürütülmekte olan tarihi yok etme çalışmalarının bir an evvel durdurulması, konunun dünya kamuoyu ve milletlerarası kuruluşlar nezdinde en üst düzeyde duyurularak gerekli tedbirlerin alınması hususunda bir kez daha zat-ı âlîlerinizden yardım istemek zarureti doğmuştur.
Saygılarımla arz ederim."
Mükremin ŞAHİN
Genel Başkan