Türkiye’de metamfetamin ilk olarak 2009 yılında görüldü. Yakalanan uyuşturucu miktarı ise her yıl katlanarak arttı. 2021 yılına gelindiğinde metamfetamine bağlı ölümlerin oranı yüzde 16,1 oldu.
Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi’nin 2022 için hazırladığı Avrupa Uyuşturucu Raporu’nda Türkiye ile ilgili şu ifadelere yer verildi:
“Son yıllarda, menşeinin Afganistan olduğu düşünülen rekor miktarlarda metamfetamin ele geçirilmiştir. Örneğin 2019’da 1 ton metamfetamin ele geçirilmişken 2020’de ele geçirilen miktarın 4 ton olduğu bildirilmiştir.”
İnce, 13 yaşında metamfetamin kullanmaya başlayan şimdi ise 20’li yaşlarının başında olan bağımlı gence sordu.
Ne zaman başladın uyuşturucu kullanmaya?
On üç yaşlarında falandım.
Okulda mıydın? Öğrenci miydin o zamanlar?
Hayır arkadaş ortamında öğrenci değildim. Okul çıkışı falandı. İşte o zamanca gördüm içtim ben de.
İlk ne kullandın?
İlk metamfetamin kullandım.
Kolay mıydı o zamanlar bulmak?
O zamanlar fazla kolay değildi. Çok yaygın değildi. Yeni yeni çıkıyordu. Şimdi kolay bulunması.
Nereden geliyor sence bu madde? Bunun bir trafiği, bir güzergâhı var mı?
Bunun iki güzergâhı var. Biri İran'dan geliyor. Bir diğeri Doğubayazıt’tan geliyor.
Oralara nereden geliyor? Sınır kapılarından mı?
Aynen. İran sınır kapısından geliyor.
Sınır kapılarında bunu engelleyen, denetleyen, askeri, polisi, jandarması yok mu?
Var ama nasıl var?
Hepsi birbirinin adamı olduğu için mesela normal bir vatandaş biz gitsek bizi ararlar. Ama onların belirli araçları var. O araçlar gidince aramıyorlar hiç.
Türkiye'de bulamadığında ne yaptın? Nereye gittin buldun?
Bulamadığımda ben de bir keresinde yurt dışına gitmiştim işte.
Nereye gittin?
İran'a.
Rahat geçebildin mi İran’a?
Zor geçtim.
Sonra ne yaptın?
Orada uyuşturucunun imalat yerine gittik.
İmalatın yapıldığı yere gittikten sonra ne yaptın? Satın mı aldın?
Orada büyüklerim vardı. Yanımda büyüklerimle gittiğim için bana söz hakkı düşmedi. Yani orada ben sadece susup izlerdim. Onlar aldı, ben de geri döndüm.
Uyuşturucuyla birlikte mi sınırı geçtiniz?
Aynen.
Sınırını nereden geçtiniz?
Doğubayazıt’tan çıktık.
Peki onlar sınırı geçerlerken hiçbir arama, kontrol veya durdurma olmadı mı?
Kontrol noktası vardı. Önümüz de yaklaşık 16-17 araç vardı. Ben de aracın içersinde arkada oturuyordum. Zaten iki güne yakın uykusuzdum. Kafayı koymuştum. Gözümü açtığımda zaten sınırı geçmiştik.
'Bir hedefimiz, hayalimiz kalmadı'
İnce, Sınıf Öğretmenliği mezunu olan ancak atanamadığı için inşaatlarda çalışan ve uyuşturucu bağımlısı bir başka gençle söyleşti.
Seni de biraz tanıyalım lütfen. Kaç yaşındasın? Ne iş yapıyorsun?
Otuz yaşındayım. Üniversite bitirdim. Fakat atanmadığım için inşaatta çalışıyorum.
Peki sen ilk önce ne kullandın?
Sadece metamfetamin kullandım.
Rahat bırakılabilen bir şey mi?
Çok çabuk alışkanlık yapıyor. Hani onu bir yerden sonra ihtiyaçtan kullanmak zorunda kalıyorsun. Ağabey çok zor bırakan bir şey. Yani. Bırakmak için çok büyük bir enerji, bir özveri sarf etmeniz gerekiyor. Kolay bırakılan bir şey değil hani. Bir kere kullandın mı kurtulması zor.
Ama alışkanlığı kolay galiba değil mi?
Bir yerden sonra ihtiyaçtan kullanmak zorunda kalıyorsun. İhtiyaç duyuyorsun yani. Vücut ona ihtiyaç duyuyor. Bilinçli olmak için, ayakta durmak için.
Biz arayıp çağırmak istesek bu maddeyi bulabilir miyiz?
Şimdi bir telefon açarsam kendi arabalarıyla kapıma kadar getirip bırakıp gider. Yani ben onu arıyorum, çağırıyorum. O istediğim saatte ayağıma geliyor.
Hiç bırakmayı denemedin mi?
Ara vermiştim ama bırakamıyorum. Krizi geldiği zamanlar içiyorum. O da mecburiyetten yapacak bir şey yok. Bir hedefimiz kalmadı. Bir hayalimiz kalmadı. Onun için devam ediyoruz. Yahu özgüvenimi kaybettim. Hocam mesela dışlandığımız uyuşturucu kullandığım için beni işe almıyorlar, çalışamıyorum.
Bir zincirse eğer zincirin ilk halkası sence neresidir?
Eskiden yurt dışında geldiğini biliyordum ama şu anda Türkiye'de de çoğu yerde üretiliyor. Kulağıma gelen söylentilerden, konuşmaları tanık olduğum kadarıyla şu anda Türkiye'de de üretiliyor. Üretildiği için de çok rahat dolaşıyor halk arasında.
Üretimi nasıl yapılıyor? Kolay mı?
Üretimi bir ana maddesi var adı Mesafe Feminin. Bunu bulmak zor, ana maddeyi bulabildikten sonra üretimi kolay yani” şeklinde konuştu.
'Sanki birileri göz yumuyormuş gibi'
Etrafında duyuyor musun? Görüyor musun? Metamfetamin oranı ne kadar arttı? Çok yaygın mı bu dönem?
Her yaş grubunda kullananları gördüm hani on üç on dört yaşındaki gençlerden altmış, altmış beş yaşındaki insanlara kadar. Bayanlar da çok kullanıyor. Çok yani her yaş grubundan kullananlar var. Çünkü çok rahat bulunabilen bir şey. Her sokakta bulabilir. Önceleri ismi her şeyi hiç bilinmeyen bir şeydi. Bir anda böyle akıl almaz bir şekilde yayıldı. Her istediğin yerde bulabilirsin şu anda. Fiyatında düşme oldu. Herkesin kullandığı bir şey haline geldi. Sanki birileri buna izin veriyormuş gibi. Sanki birileri göz yumuyormuş gibi bir şey oldu.
Böyle devam ederse nasıl bir fotoğraf çıkar karşımıza?
Hani böyle cinayetler başlar. Boşanmalar gittikçe fazlalaşır. Çünkü bunu içen insan hem işini ihmal eder, hem ailesini ihmal eder. Çevresindeki insanları ihmal eder. Bunu bulamadığı zaman agresif olur, saldırganlaşır. Çevresine zarar verir. Toplum gittikçe bunu kullandıkça kötü bir hal alır. Kaldı ki çoğu insanda şizofreniye yol açıyor. Hiç olmamış durumları olmuş gibi görenler vardır ya yani gittikçe insanların beynini körelten bir madde. Diğer bütün uyuşturucu maddelerden de bana göre en tehlikelisi budur.