Togo Bayraklı C Horse, Libya'nın El Khums Limanı'ndan 1 Eylül 2021'de hareket etti. Açık kaynaklara göre 24 Eylül'de İskenderun'a ulaşan gemi hurda metal taşıyordu. Taşıdığı malın içerisinde radyoaktivite tespit edildi. 24 Eylül'den 4 Ekim'e kadar İskenderun'dan sinyal veren gemi, 4 Ekim'de İskenderun'dan ayrıldı ve 8 Ekim'de sinyal vermeyi bıraktı. halktv.com.tr, C Horse'un acente yetkililerine ulaştıktan sonra dün akşam (12.10.2021) 23.27'de C Horse tekrar sinyal vermeye başladı.
Geminin acentesinin, Forbes Gemicilik Ve Acentelik Ticaret Limited Şirketi, üst düzey yetkilisinin aktarımına göre, iddia doğru. C Horse'ta radyoaktivitesi yüksek metaller tespit edilmiş ancak 'gerekli prosedürler' uygulanmış ve şu sıralarda 'mal almak için' bekliyor.
Acente yetkilisi ayrıca gülerek, 'bu tamamen komedi, böyle bir şey yok. Ciddi bir mesele değil' dedi. Bu durumun normal olduğunu ve son bir senede çok fazla yaşandığını belirten yetkili, 'Sadece C Horse değil, şu ana kadar belki yüzlerce gemide olan bir şey bu' sözlerini kullandı.
Kaynaklarımızın aktardığına göre, C Horse, MMK Port Limanı'na yükünü boşaltmış ve İskenderun açıklarında yeni yük almak için bekliyor. İçerisindeki radyoaktif malzemelere ne olduğu ise bilinmiyor.
Nereden geliyor?
Gemiyle ilgili bir diğer iddia ise geminin Libya'dan değil, Rusya'dan yola çıktığı ve yolda Ukrayna'ya uğradığı. Kaynaklarımıza göre, bu konularda evrakta sahtecilik çok fazla rastlanıyor ancak çok azı tespit ediliyor. Bununla beraber, C Horse'un bu durumdan sabıkası olduğu da ortaya çıktı. C Horse, daha önce 7 Temmuz 2014'te Yunanistan'ın Selanik şehrinde sahte belge nedeniyle 'tutuklanmış'.
NDK halktv.com.tr'nin aramasını ihbar kabul etti
Nükleer Düzenleme Kurumu'ndan edinilen bilgiye göre, taşıdığı hurda metalde belirlenen değerlerin üzerinde radyoaktivite tespit edilen C Horse gemisiyle ilgili herhangi bir bildirim gelmemiş durumda. Bilgi almak için yaptığımız telefon görüşmesini ihbar kabul edeceklerini söyleyen Nükleer Düzenleme Kurumu yetkilileri sorularımızı da yanıtladılar.
'Denize dökecek' iddiası
C Horse hakkındaki bir diğer iddia ise taşıdığı radyoaktif metalleri aldığı yere geri götürmeyeceği ve Türk karasuları içerisinde dökeceği. Bir geminin tüm prosedürlerden sonra tespit edilen radyoaktif maddeleri bizim denizlerimize dökme/atma ihtimalinin olup olmadığını Nükleer Düzenleme Kurumu yetkililerine sorduğumuzda ise, yetkililer, "Yapmak istese nasıl engelleyeceksiniz. Bu şunun gibi bir şey; bir araba otobanda 300 ile gidebilir mi? Soru bu tarz bir soru oluyor. Tabii ki, bunun cezası, yaptırımı var ama 'yapabilir mi' sorusunun cevabı 'tabi ki, yapabilir' yani" cevabını verdi.
Nükleer Düzenleme Kurumu'nun yetkisi
Nükleer Düzenleme Kurumu 2019 yılında KHK ile kuruldu. Türkiye Atom Enerjileri Kurumu'nun bazı görevleri de bu kuruma aktarıldı. Bunlardan biri de, gümrüklere ulaşan malların barındırdığı radyoaktiflik düzeylerini ölçüp belirlenen değerlerin üzerine çıkan ticaret mallarına dair gerekli güvenlik önlemlerini almak. Bu malların sınır dışına çıkartılması için gerekli işlemler ise Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde yapılıyor. Ancak sınırdan içeriye kesinlikle radyoaktif ürünler alınmıyor, 'mahreci iade' işlemi yapılıyor.
Prosedüre göre, ticari gemilerde yapılan incelemelerin sonucunda belirlenen değerlerin üzerinde bir belirleme gerçekleşirse Nükleer Düzenleme Kurumu durumdan haberdar ediliyor. Ölçümler, limanlardaki Nükleer Düzenleme Kurumu'nun kurduğu özel kapılarla yapılıyor.