CHP'li Gürer’in önergesini yanıtlayan Bakan Bekir Pakdemirli, AOÇ stoklarda şarap bulunmadığını açıkladı. Ancak Sayıştay raporu Bakan Pakdemirli’yi yok dediği şarapları sayısı ile belirledi. Sayıştay KİT raporunda 2018 yılında herhangi bir satış yapılmadığını belirlenen şarapların stoklarda 30 bin litre dökme ve 50 bin 874 adet 75 cl’lik şarap olduğu kayıtlara geçti.
Satılmayan şaraplara ne oldu?
Ekonomik değeri olan ve üretim maliyeti ile kurumun zararına neden olan şarapların durumunu Bakana soran Gürer, Bakanlığı bağlı ve Sayıştay denetimine tabi kurumda yapılan incelemede AOÇ şarap fabrikasında üretilen ve yüzde 40’lık kısmı zamanında satılmadığı için stoklarda kalan, yüzde 60’lık kısmı da düşük fiyattan satılabileceği raporlarına yansıyan şarapların ne yapıldığının açıklanmasını istedi.
Üretim hatası olmayan şaraplar stokta neden bekletildi?
Sayıştay KİT raporunda 2018 yılında Atatürk Orman Çiftliği stoklarında bulunan şarapların üretim hatasından değil zamanında satışa arz edilmediği için stoklarda kaldığı, bu nedenlerle yüzde 40’lık kısmının sirke gibi farklı bir ürüne dönüştürülebileceği, yüzde 60’lık kısmının ise düşük fiyattan satış şansının olduğuna belirlenmişti. Milletvekili Gürer “A.O.Ç stoklarında bulunan şarap miktarı ne kadardır?
Kuruluş stoklarında bulunup kalitesini yitirmekte olduğu Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümünce düzenlenmiş olan raporda da belirtilen stoktaki şarapların değerlendirilmesi için bir girişimde bulunulmuş mudur?” şeklindeki sorularına da yanıt istedi.
Bakan, "Stokta şarap yok" dedi
Gürer’in önergesine yanıt veren Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, “Bakanlığımız bağlı kuruluşu olan AOÇ stoklarında satışa konu şarap bulunmamaktadır” açıklamasında bulundu.
30 bin litre ve 50 bin şişe şarap ne oldu?
Sayıştay’ın KİT raporunda AOÇ stoklarındaki şaraplarla ilgili raporuna atıfta bulunan Gürer, “Rapora göre, stoklarda 30 bin litre dökme ve 50 bin 847 adet 75 cl’lik şişelermiş şarap bulunuyor. 2014 yılından bu yana şarap üretimi yapılmayan AOÇ’nin şarap fabrikasında 2017 yılına 1080 litre satış yapıldığı ve 2018 yılında ise satış yapılmadığı Sayıştay’ın raporlarında yer alıyor” dedi. Kurum için üretim maliyesinden stoka ve değer bulmaması ile kurum zararına yol açan sonucun sorumlularına kadar konunun incelenmesi gerektiğini ifade etti.
Satılmayan şaraplar sirkeye dönüştürüldü mü?
Gürer, Sayıştay’ın AOÇ stoklarındaki şaraplarla ilgili raporunda stoklardaki şarapların kalite kriterlerinin incelenmesi amacıyla Ankara Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümüne yazı yazıldığını, yapılan inceleme sonucunda hazırlanan raporda, “Şarapların yüzde 40’ında oksidasyonun ilerlemesi ya da yaşam sınırının dışına çıkması nedeniyle piyasada satış şansının bulunmadığı, bu ürünlerin sirkeye çevrilebileceği, yüzde 60’lık kısmının ise bozulmuş şarap niteliğinde olmadığı, büyük kısmının duyusal niteliğini kaybetmesi nedeniyle piyasada bulunan şaraplarla ancak en düşük fiyat seviyesinde rekabet edebileceği, şarapların üretim hatasından değil zamanında satışa arz edilmediği için stoklarda kaldığının” ifadede edildiğine de dikkat çekti. Raporda ayrıca şarapların yüzde 40’lık kısmının sirke gibi farklı bir ürüne dönüştürülebileceği, yüzde 60’lık kısmının ise düşük fiyattan satış şansının olduğu, bütün bunların yanı sıra bu örneklerin satışa sunulmadıkça mevcut değerlerini de kaybedeceği” şeklinde ifadelerin bulunduğuna vurgu yaptı.
Fabrika kapandı açıldı
Sayıştay’ın detaylı raporunda yer alan ifadelere göre Bakanlığı bağlı kurum olan AOÇ şarap fabrikası kuruluş İlk yıllarda yaklaşık 2 ton olan kapasite, 1950 yılı sonuna kadar kav ilavesiyle yılda 500 tona yükseltilmiştir. 2004 yılında şarap üretimine son verilmiştir. 2008 yılında butik şarap yapmak amacıyla şarap üretim binası yenilenmiş ve yeniden şarapçılık üretimine başlanmıştır. Sayıştay’ın AOÇ stoklarındaki şaraplara ilişkin raporunun öneri kısmında, “Kuruluş stoklarında bulunup kalitesini yitirmekte olduğu Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümünce düzenlenmiş olan raporda da belirtilen şarap stoklarının bir an önce tüketilmesi için raporda belirtilen yöntemler de dâhil olmak üzere gerekli çalışmaların yapılması önerilir” şeklindeki ifadelere yer alıyor.
Stoklar ne oldu?
Bakan Pakdemirli’nin stokta Sayıştay raporuna yansıyan verilerde şaraplar akıbeti ile ilgili bilgi vermezken önergeye ‘stoklarda şarap olmadığı’ yanıtını vermekle yetindi. CHP Milletvekili Gürer, “Sayıştay, 2018 yılında herhangi bir satış yapılmadığını ve 30 bin litre dökme, 50 bin 874 şişe de şarap olduğunu raporlaştırmış. Sirkeye dönüştürülmediğine göre bu şaraplar stokta da yoksa ne yapıldı? Bu durum kurum İçin bir zarardır. Üretim var ama üretilen ürün satılmıyor, farklı bir ürüne çevrilmiyor, Bakan ifadesi ile stokta da yok. Bu durumda ürün kurum stoklarından nasıl yok oldu. Maliyeti kuruma verilen zarar, oluşan sorun ile ilgili yapılan işlem Bakan yanıtında yok. KİT’lerin denetimlerinde Sayıştay raporlarında önemli mali değeri olan ayrıntılar var. Sayıştay denetim yetkileri genişlemesi ve bağımsız denetim yapabilmesi kurumların uğradığı zarar ve kayıpları gözler önüne sermesi açısından önemlidir. Kurumlar yanlış üretim ve planlama eksikliği ile ciddi zararlara uğratıldığı görülmektedir” diye konuştu.