CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, kanayan yara halini alan emeklilikte yaşa takılan vatandaşların sorununu Meclis gündemine taşıdı. Konu hakkında bir kanun teklifi hazırlayan Tekin, “Emeklilikte yaşa takılan vatandaşların tamamını kapsayacak şekilde bir teklif hazırladık, Meclis açıldığında ilk gündemimiz bu olmalıdır” dedi.
“İlk işe başlama tarihinde hangi şartlarda emekli olacağını bilen sigortalının, emeklilik hakları geriye dönük olarak değiştirildiği için milyonlarca kişi mağdur edilmişti. Sisteme girdikten sonra emeklilik şartlarının sigortalının aleyhine değiştirilmesi, çalışma hayatında ciddi bir toplumsal sorun oluşturmaktadır.
Bilindiği üzere, Anayasamızın 5 inci maddesinin, devletin ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmak, insanımızın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamak gibi önemli bir yükümlülüğü de var.
Bu yükümlülüğü yerine getirmek için; 08.09.1999 öncesinde sigortalı olmuş kadın ve erkeklerin;
18 yaşından sonra kadınların 20 yıl 5000 gün, erkeklerin 25 yıl 5000 gün primlerini tamamlaması şartıyla, emekli olacakları tarihte kendilerine tam aylığı hak edecek şekilde emeklilik işlemleri yapılmalıdır. Bu kanun teklifimizin yasalaşması durumunda, emeklilikte yaşa takılan milyonlarca vatandaşımızın maruz kaldığı ayrımcılık, adaletsizlik ve hukuksuzluk ortadan kaldırılmış olacaktır.”
CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin tarafından verilen kanun teklifinin detayları şu şekilde,
GENEL GEREKÇE
(Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile iş kanununun bir maddesinin değiştirilmesi ve bu kanunlara ek ve geçici maddeler eklenmesi,
İşsizlik sigortası kurulması, çalışanların tasarrufa teşvik edilmesi ve bu tasarrufların değerlendirilmesine dair kanunun iki maddesinin yürürlükten kaldırılması ile genel kadro ve usulü hakkında kanun hükmünde kararnamenin eki cetvellerde değişiklik yapılması hakkında kanun)
08.09.1999 tarihinden önce ilk defa sigortalı olan kadın 20 yıllık sigortalılık süresi ve 5000 gün, erkek 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5000 gün ile yaş şartına tabi olmadan emekli olabiliyordu. 25.8.1999 tarihinde kabul edilen ve 8.9.1999 tarihinde 23810 sayı ile yayımlanan kanun ile kademeli emeklilik getirilmiş kadınlar kademeli olarak 58 yaş, erkekler kademeli olarak 60 yaşında emekli olabilmektedir.
Bu durum makable şamil olmama şeklindedir. İlk işe başlama tarihinde hangi şartlarda emekli olacağını bilen sigortalıların emeklilik hakları geriye dönük olarak değiştirilmiş ve bu nedenle hak kayıplarına sebebiyet verilmiştir.
Anayasamızın 5 inci maddesine göre ‘‘Devletin temel amaç ve görevleri, temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleri ile bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır.’’ Maddesinde de belirtildiği gibi temel hakları korumak devletin en önemli görevidir.
İlk işe başladığında emekli olacağı tarihi bilip buna göre çalışanların, sisteme girdikten sonra emeklilik şartlarının sigortalının aleyhine değiştirilmesi çalışma hayatında yüz binlerce sigortalının mağduriyetine neden olmaktadır. Bu mağduriyetin ortadan kaldırılması için ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik durumlar ve Aktüeryal dengelerde göz önüne alınarak,
08.09.1999 öncesinde sigortalı olmuş kadın ve erkeklerin;
18 yaşından sonra kadınların 20 yıl 5000 gün, erkeklerin 25 yıl 5000 gün primlerini tamamlaması sonrasında emekli olacakları tarihte kendilerine tam aylığı hak edecek şekilde emeklilik işlemlerinin yapılmasını teklif ederek, yasanın geriye dönük vatandaşların aleyhine durumun ortadan kaldırılması ve sosyal devlet ilkelerinin sağlanması amaçlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa geçici madde eklenerek;
18 yaşından sonra kadınların 20 yıl 5000 gün, erkeklerin, 25 yıl 5000 gün primlerini tamamlaması şartıyla, emekli olacakları tarihte kendilerine tam aylığı hak edecek şekilde emeklilik işlemlerinin yapılması sağlanarak, vatandaşın aleyhine işleyen durum ortadan kaldırılacak, sosyal devlet ilkesi yeniden tesis edilmiş olacak.
Madde 2- Yürürlük maddesidir.
Madde 3- Yürütme maddesidir.
SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 31.5.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
‘’GEÇİCİ MADDE 70- 08.09.1999 tarihi öncesinde sigortalı olan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte bu Kanun ile mülga sosyal güvenlik kanunları hükümlerine göre,
Emeklilik için gereken sigortalılık süresi, hizmet süresi ve prim gün sayısı koşulunun sağlanması, sağlanıp yaş koşulunu sağlayamayanlardan bu maddenin yayım tarihinden itibaren kuruma yazılı olarak başvuranlara yaşlılık aylığı bağlanır. Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.’’
MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.